Wij mensen zijn maar slechte waarnemers. In de natuur zijn vele organismen die veel betere zintuigen hebben ontwikkeld dan de onze. Niet zo gek zij zijn vaak al veel langer op deze aarde. Zij maken daar buiten ons zicht dan ook volop gebruik van. Door wetenschappelijke ontwikkelingen wordt onze waarneming beter. Wellicht ook zodanig dat we de natuur waar we zo afhankelijk zijn beter kunnen beschermen.

Waar jarenlang mijn ogen en camera mijn verwondering over de natuur hebben vastgelegd, realiseer ik me dat me al die jaren ook veel is ontgaan. En dat terwijl de rijkdom aan organismen steeds verder afneemt.  Reden genoeg om met mijn collega’s en al onze bezoekers te werken aan het beschermen van onze natuur én om weer eens een blog te schrijven over die wonderlijk organismen waarmee we samenleven.

De honderdvierenvijftig jaar oude witte paardenkastanje op de Koekamp heeft heel wat meegemaakt. Daarnaast is het een imposante boom op een bijzondere plaats. Dat samen maakt het de ware boomkoning van het Haagse Bos.

Het jaar 2024 is het jaar van het bos. Een bos is een complexe, soms onverwachte, soms ondoorzichtige samenwerking waarin ruimte is voor vele soorten en met onze hulp soms zelf nog wat meer. Maar soms vertelt een enkele boom in een bos een verhaal dat keer op keer verteld moet worden. De Hitlerboom in Het Haagse Bos is daar een voorbeeld van. Want zonder het verleden te herdenken raken we verdwaald in de waanzin die ontspruit uit het idee dat in tegenstelling tot samenspraak en samenwerking een grote leider ons zal verlossen van onze problemen.

Uilen zijn prachtige vogels die zich soms goed laten bekijken als je weet waar je ze moet zoeken. Maar we bieden ze steeds minder plek in onze samenleving. Als we wat beter beleid zouden voeren op hoe we onze leefruimte inrichten? Wat meer ruimte voor natuur in onze omgeving zouden maken en minder hectaren eenzijdig bestemmen voor een enkele industriële, agrarische of infrastructurele functie? Dan denk ik dat de uilenparlementen een stuk groter zouden zijn en vrolijker gestemd.

Tegenwind voor de Scholekster. Wat kunnen we doen om hen een goede toekomst te bieden?

Stem op de leukste hond van het Haagse Bos
Nu kun jij je stem uitbrengen op de hond die volgens jou dit jaar het gezicht van de Haagse Bos zou moeten worden. Dit kan t/m zondag 3 maart 2024. Vanaf 15 maart begint het broedseizoen in het Haagse Bos. Loslopende honden zijn welkom op verschillende plaatsen in het Haagse Bos maar kunnen de dieren in het bos erg verstoren. In de struiken van het bos broeden vogels laag bij de grond. Honden die dicht langs hun broedplek lopen kunnen de aanstaande ouders verjagen. Alleen de geur die een hond achterlaat kan al genoeg zijn. Ook voor vossen, reeën, marters en eekhoorns is de rust in deze periode extra belangrijk. Dus heeft het de voorkeur als in deze periode de hond aan de lijn wordt uitgelaten.

2024 is door SOVON en de Vogelbescherming uitgeroepen tot het jaar van de huismus. Onze natuur begint immers al bij de voordeur. Tijd om dit jaar deze bende buurtbewoners eens wat extra aandacht te geven. Maar pas op, voor je het weet sta je spreeuwen, kauwen of houtduiven te fotograferen. Of nog opmerkelijker: sta je op een ladder om een huismussennestkast op te hangen. En laat dat nu net de boodschap zijn van NP Hollandse Duinen. Geef de natuur meer plek in onze top-natuurgebieden maar zeker in onze stenen leefomgeving.

Elk voorjaar vragen boswachters aandacht voor het aanlijnen van honden. De boswachters zien zoveel leuke honden lopen in het Haagse Bos. Dit jaar zoeken we de leukste, aangelijnde hond van het Haagse Bos. Doe mee en stuur je foto van je hond aan de lijn naar mailadres leukstehondHaagseBos@staatsbosbeheer.nl of deel deze op Instagram met de hashtag #leukstehondHaagseBos. De winnaar krijgt een professionele fotoshoot op zaterdagochtend 9 maart en ziet zijn of haar hond terug op de informatiepanelen in het Haagse Bos als boegbeeld van een mooi en succesvol broedseizoen 2024.

Eekhoorns hebben het druk. Voor ons een mooie kans om ze op een zonnige dag in het volle leven te spotten. Maar ook het moment om ze ruimte geven en de hond kort of zelfs aan de lijn te houden. Volgens wetenschappers is er namelijk, nu het Haagse Bos steeds soortenrijker wordt, best ruimte voor nog wat meer van deze populaire bosacrobaten.

Van bestuurders mag je verwachten dat ze vooruitzien en dat ze anticiperen op de toekomst. Niet alleen die van mensen maar ook van natuur. En dat is geen sinecure. We zijn immers onlosmakelijk aan elkaar verbonden. Als we vol gas met maar één doel voor ogen vooruit snellen, weten we zeker dat kwetsbaren daar de dupe van zijn. Die liberaal Alexander Van Sasse van Ysselt had het goed gezien. En ook al is dat bijna honderd jaar geleden, het blijft een inspirerende gedachte.

Een bijzonder vondst van oude beenderen op het Malieveld. Stof tot nadenken en uiteindelijk toch maar; zand erover. Wij blijven achter met een nieuw mysterie voor het Haagse Bos.

Vakantie is een mooie tijd om je eens te verdiepen in de onverwachte natuur die zichtbaar wordt rond de toiletverlichting op campings. Een ervaring die leuk is als opmaat om ook in Nederland weer op zoek gegaan naar de wonderlijke mooie natuur om ons heen

De boommarters krijgen deze maanden hun jongen. Dat maakt ze extra kwetsbaar voor verstoring. Reden om de miljoenen bezoekers van het Haagse Bos attent te maken op hun aanwezigheid. Je gewoon aan de regels houden helpt enorm: blijf op het pad, houd je hond aan de lijn waar dat moet en neem je vuil mee naar huis of kantoor. Zo kunnen we op eenvoudige wijze ons best doen om deze jonge, prachtige en zeldzame dieren veilig en wel op te laten groeien. We zijn immers welkome bezoekers in de kraamkamer van Moeder Natuur.

De lente in het Haagse Bos is een bijzondere tijd. Het Haagse Bos wordt ieder jaar weer een kraamkamer van de natuur. Het moment om in het extra respect e tonen voor het bos en haar inwoners. Respect waarvan ik hoop dat dat aanwezig is bij ieder bezoeker die passeert en iedere fotograaf op zoek naar een mooi beeld in het bos. Respect dat resulteert in het zich houden aan enkele eenvoudige regels die gelden voor iedere bezoeker. Hond aan de lijn, afval mee naar huis en blijf op het pad.

Het is lente. Lopend en fietsend door de natuur kun je niet anders dan blij worden. Alle zintuigen worden gekieteld. Het is genieten van de zang van de vogels, je ogen ontwaren de meest onwaarschijnlijke kleurenpracht van bloemen, de warme lentewind strijkt langs je blote benen tijdens een wandeling. Wie goed oplet, ruikt de ontluikende bloemen. Fijnproevers met oog voor seizoensgebonden groente proeven alweer van de koningin der groentes: de asperge. Maar er is zoveel meer gaande in de natuur. Sommige dingen zijn we ons niet zo van bewust. Maar we kunnen er wel ons steentje aan bijdragen om de natuur een handje te helpen.

Natuur en mensen zijn gebaat bij verbondenheid. Maar vooral voor natuur is dat niet altijd even vanzelfsprekend omdat menselijke inrichting en menselijke gedragingen veel van de verbindingen nadelig beïnvloeden. In Nationaal Park Hollandse Duinen werken we samen met partners hard aan het verbeteren van verbindingen voor mens en natuur. Maar ook kleine keuzes in het dagelijks leven kan de natuur waar we zo onlosmakelijk mee verbonden zijn helpen.

Het onderzoek naar kuikensterfte in De Wilck van vorig jaar leverde flink wat gegevens op, maar ook nog veel vragen. Wat kunnen we als boswachters, vrijwilligers, boeren én bezoekers doen om de gruttojongen te helpen. Dit blog geeft enkele mogelijkheden die we gaan toepassen.

Goede bijschriften toevoegen aan een prachtige foto is een kunst op zich en zeker op social media. Maar er is reden genoeg om hier zorg aan te besteden. Vaak is een goed bijschrift een deurtje naar iets beter kijken, een verrassende blik op het onderwerp of een nadere kennismaking met het onderwerp.

Boswachter en fotograaf, ze hebben iets gemeen. Lopend door het landschap zoeken zij het beste perspectief om hun werk goed te doen. Juist het afgelopen jaar is Staatsbosbeheer in het Haagse Bos sterk op boswerkzaamheden gefocust geweest. Voor mij als boswachter én natuurfotograaf reden om mijn camera eens mee te laten kijken met het perspectief van de boswachter. In dit blog komen zo de verschillende aspecten aan de orde die in ogenschouw worden genomen door boswachter tijdens de voorbereiding en uitvoering van boswerkzaamheden in het Haagse Bos.

Vraag is zijn we als mensen klaar zijn om natuur wat ruimte te geven in de stad. Want uiteindelijk houdt natuur niet op bij het blauwe bordje dat het begin van de bebouwde kom van bijvoorbeeld Den Haag aangeeft. Die natuur loopt zomaar onze achtertuin in en dat zou wel eens flink gezond kunnen zijn voor mens en dier. Maar het vraagt wel aanpassing van beide kanten. De wilde natuur is er een meester in, maar of de tot huisdier gemaakte mens dat is?

In de natuurfotografie zie je zelden mensen of hun invloed in beeld. Het lijkt wel of natuur en mensen los van elkaar staan. Er is werk te verzetten voor een wereld waarin we mens-inclusief denken over de wondermooie samenleving die deze wereld is. Een samenleving waarin we onlosmakelijk aan elkaar verbonden zijn. Zouden natuurfotografen daar iets aan kunnen bijdragen? Bijvoorbeeld door vaker prachtige beelden te maken waarin mensen en hun invloed wel onderdeel van uitmaken?

De namen van dieren en planten zijn vaak samenvoegingen van kenmerken. Zo’n samenvoeging is mooi voor scrabble. Nog bijzonderder is dat de soortenrijkdom aan namen ook iets vertelt over de leefwijze van de dieren en zelfs over de samenhang tussen diverse soorten. Een onverwacht inkijkje in de soortenrijkdom of biodiversiteit waarmee we onlosmakelijk verbonden zijn, met drie keer woordwaarde.

Maandag 18 juli begint Staatsbosbeheer met het vellen van de zorgvuldig geselecteerde bomen in het Haagse Bos. Het werk zal ruim twee maanden in beslag nemen. Vanwege de veiligheid voor bezoekers en voor medewerkers sluiten we steeds het werkblok af waar en wanneer er gebleste bomen gekapt worden. In het Haagse Bos worden bomen gekapt voor de ontwikkeling van een soortenrijk, leeftijdsdivers en toekomstbesteding bos. Zo krijgen omringende vitalere bomen ruimte om hun bladerdak uit te breiden. Er ontstaat ruimte voor jonge bomen om als volgende generatie bos op te groeien, met als resultaat meer variatie in leeftijd van bomen. Die jonge bomen zijn ook andere soorten dan de dominante eiken en beuken die er nu staan en dat betekent meer diversiteit in soorten.

Al jaren wordt er onderzoek gedaan naar het afnemende broedsucces van de grutto. Op basis van de conclusies hieruit, worden er maatregelen in het natuurbeheer toegepast. Maar zelfs in een weidevogelreservaat als De Wilck nabij Zoeterwoude lukt het met alle inspanningen van vrijwilligers, boeren, wetenschappers en gebiedsbeheerders niet om het tij te keren. Reden om met financiering van de provincie Zuid-Holland een onderzoek te starten naar twee mogelijke oorzaken waarom de grutto’s niet groot worden: voedsel en roofdieren.

Neem je afval mee naar huis, is altijd het verzoek van de boswachter. Helaas doet niet iedereen dit en blijft zwerfafval een actueel thema, ook in het Haagse Bos. In dit blog is het woord aan de vuilnisbak.

Op tijd opstaan en wakker worden, samen met de vogels in de Duivenvoordse polder. Aanstaande zaterdag 23 april, kun je om 5.30 uur met een bevlogen gids mee het Achterbos in, om vogels te beluisteren, spotten en determineren. Trek je stevige schoenen of laarzen aan en ga mee op pad!

De lente is in aantocht. Diversiteit en verbinding zijn de sleutel tot robuuste natuur. Dan strekt een toekomstbestendige wereld blijkbaar veel verder dan een diversiteit aan soorten. En zijn de vaste denkkaders prima om elkaar te begrijpen maar doen ze onze wereld geweld aan als we ze gebruiken om te veroordelen. Beter kijken we naar de rijkdom in diversiteit. Niet alleen in soorten maar ook in seksuele geaardheid en de verbindende liefde. En welk jaargetijde mooier om daar mee te beginnen dan de lente?

Iedereen is van harte welkom in de natuur maar bedenk dat we als mensen te gast zijn in ‘het thuis’ van planten en dieren. Vooral in het voorjaar is de kraamkamer van Moeder Natuur kwetsbaar. Dus zoek een mooi gebied nabij huis om te genieten. En houdt je aan de regels én de juiste paden. Dieren zijn gewend aan mensen die fietsen op het fietspad en wandelen op voetpaden. Uitzonderingen zorgen voor onrust in de natuur. Helaas zien we ook nog te vaak honden loslopen waar dat niet mag. Dat zorgt voor verstoring van bijvoorbeeld vogels die op de grond broeden, reekalfjes of jonge vosjes die dan nog erg kwetsbaar zijn. Daarom is het juist nu extra belangrijk om honden aan de lijn te houden en op de paden te blijven. Geniet van de natuur, maar betreed het thuis van de dieren en planten met respect.

Dieren die elders in Nederland heel schuw zijn, hebben in het Haagse Bos de ervaring dat mensen heel voorspelbaar hun rondjes over de paden lopen. En zo krijgt de bezoeker van het Haagse Bos een buitenkansje om in deze winterse maanden te genieten van de kleurenpracht van verschillende Nederlandse eenden op de koninklijke vijvers van het Haagse Bos

Inclusief een tip Eenden voeren

Als boswachter merk ik dagelijks dat, net als de boomklever, mensen bijzonder gehecht zijn aan oude bossen. De afgelopen jaren zijn er heel wat stappen gezet en ommetjes gemaakt in de Nederlandse natuur. We beseffen dat de leefwereld van planten en dieren een enorme bron voor ons welzijn is. Voor mij zijn zowel de boomklever die langskomt aan mijn raam als de mails waarin mensen zorgen uiten over hun dierbare bossen mooie signalen. Dat is waarom we zo hard werken aan het behoud en de uitbreiding van bossen.