Het onderzoek naar kuikensterfte in De Wilck van vorig jaar leverde flink wat gegevens op, maar ook nog veel vragen. Wat kunnen we als boswachters, vrijwilligers, boeren én bezoekers doen om de gruttojongen te helpen. Dit blog geeft enkele mogelijkheden die we gaan toepassen.

Al jaren wordt er onderzoek gedaan naar het afnemende broedsucces van de grutto. Op basis van de conclusies hieruit, worden er maatregelen in het natuurbeheer toegepast. Maar zelfs in een weidevogelreservaat als De Wilck nabij Zoeterwoude lukt het met alle inspanningen van vrijwilligers, boeren, wetenschappers en gebiedsbeheerders niet om het tij te keren. Reden om met financiering van de provincie Zuid-Holland een onderzoek te starten naar twee mogelijke oorzaken waarom de grutto’s niet groot worden: voedsel en roofdieren.

Een van de mooiste weidevogelgebieden in Zuid-Holland is de Wilck nabij Hazerswoude. ’s Winters lopen hier duizenden ganzen en smienten. Ook kun je er de zeldzame kleine zwaan treffen. Nu de lente aanbreekt, baltsen er de eerste veldleeuweriken en kunnen we snel de koning der Nederlandse vogels, de grutto, verwachten. Samen met tureluurs, kieviten, scholeksters en diverse eendensoorten zullen zij hier de komende maanden hun jongen groot brengen. Het beheer is zorgvuldig afgestemd op deze vogels. Beheer wat Staatsbosbeheer hier samen met zeer betrokken en bevlogen vrijwilligers uitvoert. Soms is het beheer wel heel nauwkeurig beheer. Zo maaien we als het even kan net voor de vogels aan het broeden slaan raapzaad. Raapzaad groeit namelijk snel en hoog en is daarmee nadelig voor het broedsucces van de weidevogels. De timing en de wijze van werken zijn dan van groot belang. We doen dat dan ook in goede afstemming met onze betrokken vrijwilligers wier kennis hierbij bijzonder waardevol is.

In de weidevogelvriendelijk beheerde polders De Wilck en Polder Westeinde in het Groene Hart zet Staatsbosbeheer vol in op het behoud van weidevogels als de grutto, kievit, scholekster en tureluur. Met gebiedsuitbreiding en extra plasdras is het reservaat nog geschikter gemaakt als ‘Bed, Bad & Breakfast’ voor de broedende vogels.

In de weidevogelvriendelijk beheerde polders De Wilck en Westeinde in het Groene Hart blijft het aantal broedende weidevogels afgelopen broedseizoen redelijk stabiel. Dat is op zich al een mooi resultaat, want de omstandigheden waren matig en de landelijke trend is sterk dalend. Sinds 1960 is meer dan 60 procent van alle weidevogels verdwenen door de intensivering van de landbouw en dreigen ze uit te sterven in Nederland. Met name de grutto –onze nationale vogel en hét icoon van het oud-Hollandse polderlandschap- is echt een zorgenkindje geworden.

Mijn boswachtershart gaat nóg sneller kloppen als het onderwerp ‘weidevogels’ ter sprake komt.
Want wat zijn ze prachtig: de kievit, tureluur, scholekster en de veldleeuwerik… Deze laatste vooral ook om zijn ‘meest ’s zomerse geluid’. Dit kleine vogeltje zingt zijn vrolijke melodie terwijl het hoger en hoger de lucht in vliegt. Als het zingen stopt, weet je al wat er gebeuren gaat: de veldleeuwerik laat zich als in een duikvlucht naar beneden vallen. Een fascinerend schouwspel. Ieder jaar weer. Maar de grutto spant de kroon…

Het is Nationale Vogelweek en dus ben ik op kraamvisite geweest bij onze nationale vogel: de grutto! Ze broeden op dit moment in veenweidegebied De Wilck. Wat zijn de kuikens van de weidevogels toch schattig… én ze zijn vooral ook stoer! Want vanaf dag één -als ze net uit het ei gekropen zijn- moeten ze hun eigen kostje bij elkaar sprokkelen. En dat is nog een hele klus. Duizenden insecten moeten ze verzamelen om in leven te blijven. Daarom hebben de weidevogels bloemrijke weiden nodig. De Wilck is op dit moment werkelijk een oase van bloemen én vogels. Het is er nu een echt lentefeest!

In de weidevogelgebieden die Staatsbosbeheer in het Groene Hart beheert, blijft het aantal weidevogels dit jaar redelijk stabiel. Dit ondanks het tegenvallende voorjaar én de landelijke trend, waar de weidevogelpopulatie juist afneemt. De boswachters van het Groene Hart laten zien dat met zorgvuldig beheer het tij voor de weidevogels in Nederland gekeerd kan worden, want het is nog steeds vijf voor twaalf voor de weidevogels.

Door Boswachter Jenny van Leeuwen Natuurgebied De Wilck is het hele jaar door een oase voor vele duizenden vogels die er rust en voedsel vinden. Vooral in het voorjaar speelt het gebied een cruciale rol voor het broedsucces van de zeer bedreigde weidevogels zoals de grutto en de kievit. In De Wilck vinden de volwassen […]

Door Boswachter Jenny van Leeuwen Vroeg op! Nog voor de schemer moet ik bij De Wilck staan. Daar wacht ik onze vrijwilliger Cor Kes op. Cor is een van de enthousiaste betrokkenen van de vogelwerkgroep Koudekerk/Hazerswoude e.o. Zij zijn meerdere keren per week in onze terreinen te vinden om te zagen, snoeien, repareren óf tellen. Vandaag tellen we samen […]