Als boswachter merk ik dagelijks dat, net als de boomklever, mensen bijzonder gehecht zijn aan oude bossen. De afgelopen jaren zijn er heel wat stappen gezet en ommetjes gemaakt in de Nederlandse natuur. We beseffen dat de leefwereld van planten en dieren een enorme bron voor ons welzijn is. Voor mij zijn zowel de boomklever die langskomt aan mijn raam als de mails waarin mensen zorgen uiten over hun dierbare bossen mooie signalen. Dat is waarom we zo hard werken aan het behoud en de uitbreiding van bossen.

In dit blog kunt u het traject van de werkzaamheden aan de paden in de Balij volgen. Zodra wij informatie beschikbaar hebben zal dit blog worden geüpdatet met de meest recente informatie bovenaan.

Een verslag een online workshop van diergeneeskundige studievereniging Hygieia en de Utrechtse Biologen Vereniging over de relatie tussen het leefgebied van vossen en dat van de mens. Dit leverde in korte tijd veel informatie op en een interessante conclusie van de studenten. De workshop kwam tot stand in samenwerking boswachter Mark Kras.

De conclusie van de studenten van diergeneeskundige en biologie is dat vossen op dit moment geen groot gevaar of probleem in de steden zijn maar dat dat er wel aan zit te komen als we de huidige koers voortzetten. We zien dit al in Engeland. Vossen en mensen kunnen samen in een leefgebied leven mits we de vossen wild houden en het ze niet te makkelijk maken. Gebeurt dat wel dan lopen we als mens en huisdier een risico op ziekten, zullen onze huisdieren vaker ten prooi vallen aan vossen en zullen we vaker en meer incidenten met vossen in de stad tegenkomen. Laat de vos alstublieft niet de nieuwe meeuw worden, bewonder liever de natuur van een afstand.

Er is goed nieuws voor de Balij, het Bieslandse bos en het Abtswoudse bos! Aankomende tijd gaat Staatsbosbeheer aan de slag met een kwaliteitsimpuls die voor verbetering van de recreatieve voorzieningen gaat zorgen. Nieuwsgierig naar wat dit inhoud? Lees dan dit blog.

Enerzijds wordt dit namelijk een afscheid, maar anderzijds zal ik blogs blijven. Eind vorig jaar ben ik gevraagd om aan de slag te gaan als boswachter in Den Haag. Geen kleine vraag. De afgelopen tien jaar heb ik met veel plezier en passie gewerkt in de prachtige duinen van Wassenaar, Katwijk en Noordwijk. Mooi werk met een goed team aan boswachters en mooie mensen in de omgeving om voor te werken én mee te werken. Daar neem je niet zomaar afscheid van. Toch heb ik ja gezegd tegen deze mooie uitdaging in een bijzonder werkgebied.

Zaterdag 28 september kun je meevaren met de boswachters van Staatsbosbeheer op het werkschip ‘de Zeearend’ en krijg je de kans om de prachtige natuur van het Haringvliet te ervaren vanaf het water!

Al best lang stond de kolibrievlinder op mijn wensenlijstje om een keertje te zien. Terwijl ik zo vaak in de natuur ben, was ik deze bijzondere soort gewoon nog nooit tegengekomen. Terwijl de vlinder ook gewoon bij mensen in de tuin kan voorkomen. Bij een vriendin, waar de kolibrievlinder elke dag langskomt, kreeg ik eindelijk de kans om ‘m te bewonderen.

Wist je dat het Haagse bos lang geleden een jachtgebied was van de Graven van Holland, dat er later ook concerten, feesten en kermissen werden gehouden? Ga je mee op zoek naar de vele dieren die in het bos te vinden zijn?
Iedereen die in Den Haag woont is wel eens in het Haagse bos geweest. Wandelend, fietsend, hardlopend en wellicht in de winter nog eens wezen schaatsen. Maar het bos écht kennen doet natuurlijk alleen de boswachter. Daarom hebben wij in samenwerking met de boswachter van het Haagse bos, Jenny van Leeuwen een echte puzzeltocht bedacht. Deze puzzeltocht is te downloaden als app op je smartphone.

Een bijzonder verhaal over een zoekgeraakte fiets in de duinen tussen Katwijk en Wassenaar en hoe iedereen met wat hulp weer veilig thuiskwam.

Steeds als ik een verre reis maak, probeer ik iets wezenlijks mee te nemen. Tijdens mijn reis in Iran, wist ik al gauw wat ik mee terug wilde nemen. De Iraanse mensen hebben mij zeer geraakt met hun diep verankerde vriendelijke aard en een hulpvaardigheid zonder grenzen. Vraag je om hulp, dan krijg je vaak gerust het tienvoudige van wat je vraagt. Dit voornemen om zelf ook nog meer zo in het leven te staan, leverde in Nederland al gauw een mooi moment op.

Staatsbosbeheer is op zoek naar een recreatieondernemer voor het Bentwoud. Zodat we bezoekers een nieuwe plek bieden met een eigentijdse recreatievoorziening waar iedereen welkom is. Een locatie met horeca waar recreanten terecht kunnen voor nieuwe activiteiten, maar ook voor een kopje koffie na een wandeling. Geïnteresseerde ondernemers kunnen hun plannen indienen tot 12.00 uur op 16 september 2019. www.staatsbosbeheer.nl/ondernemenbentwoud

Juist nu het voorjaar nadert en de natuur ontwaakt is het dé tijd om er zelf ook weer op uit te gaan. Je hoeft niet ver weg. Ga gewoon eens op safari in je eigen achtertuin! Zelfs in je achtertuin kun je namelijk prachtige natuurverschijnselen zien, als je maar goed oplet. Misschien ontdek je wel een egel die net uit zijn winterslaap is, of zie je de eerste bijtjes of vlinders en de felle kleuren van de vroegste voorjaarsbloeiers… ga vervolgens vanuit je tuin via je vertrouwde straat naar het dichtstbijzijnde natuurgebied. Je zult verstelt staan van hoeveel soorten je onderweg tegenkomt… De natuur is namelijk niet ‘ver weg’, maar begint letterlijk in je eigen achtertuin. Misschien vergt het wel enige oefening om te weten hoe je al dat moois zelf kunt ontdekken. ‘Wij boswachters’ helpen jou daar graag bij.

Mijn baan als boswachter in Den Haag is zó ontzettend leuk, omdat er altijd weer onverwachte dingen op je pad komen. Zo was een collega-boswachter onlangs iemand van het grootbeeldfilmtheater Omniversum tegengekomen en ze hadden over samenwerken gesproken. Of ik als Haagse boswachter ook mee wilde denken?… Túúrlijk! Er zou binnenkort een prachtige film gaan draaien ‘Backyard Wilderness’ over verrassende natuur dichtbij. Zelfs in je eigen achtertuin kun je namelijk prachtige natuurverschijnselen zien, als je maar goed oplet en zelf op ontdekkingstocht gaat. Kijk dat is een boodschap naar mijn hart!

In het Haagse Bos moet een prachtige oude wilg weg. Met haar 150 jaar is ze enorm en iconisch. Net als de bosbezoekers zijn de halsbandparkieten er dol op. Vanuit de vele gaten in de stam en de dode takken kwetteren ze alsof het een lieve lust is. Een levendig schouwspel in een zo goed als dode boom. Helaas is de oude wilg namelijk aan het einde van haar latijn. Ze laat af en toe haar takken vallen en ze kost ons al jaren zorg en onderhoud. We twijfelen inmiddels of ze nog veel langer rechtop zal blijven staan. De boomkroon laat zien dat haar wortels niet meer optimaal hun werk doen. Tekenen dat ze ook onder de grond langzaam sterft. Ze staat langs het wandelpad…

Staatsbosbeheer voert de komende periode werkzaamheden uit om de open plekken in het bos weer in te planten met jonge bomen en struiken. Als resultaat heeft Staatsbosbeheer een toekomstbestendig bos voor ogen, met daarin een variatie aan bomen zowel in soort als in leeftijd.

“Boswachter, boswachter, mag ik van het pad af?”, riep een jongetje van rond de 8 jaar terwijl hij hijgend van het rennen vooraan in de groep naast mij was komen lopen. Het was een van mijn eerste rondleidingen ooit met een groep kinderen. Dertig stuks meteen al. Een heerlijke energie brachten ze mee. Zie dat maar eens in het gareel te houden als je eigenlijk nog geen enkele ervaring hebt met het rondleiden van kinderen.

Muisstil luisteren de kinderen naar de 83-jarige vrouw. Ik ook. Haar verhaal lijkt uit een tijd van zo ver weg, maar door haar aanwezigheid tegelijkertijd zo dichtbij! Het is 3 maart 2015. De oorlog is 70 jaar geleden en dat brengen we in herinnering in het Haagse Bos, in samenwerking met Stichting 3 maart ‘45. Allereerst wordt een route met als thema ‘de oorlog’ door de wijk Bezuidenhout en het bos geopend. Daar zijn ook vele wijkbewoners voor uitgenodigd en zes klassen van een school uit de wijk. De schoolkinderen krijgen vervolgens een excursie over de Tweede Wereldoorlog aangeboden in het Haagse Bos. Maar een oudere vrouw neemt het woord en de kinderen hangen aan haar lippen.

In een sloot in het speelbos in het Bentwoud is een afzetting geplaats. In de sloot zit een waterplant die zich explosief kan vermeerderen. De sloot wordt ontgraven om de waterplant te verwijderen.

Elke keer als ik dé zwaan van het Haagse Bos zie, dan voel ik een groot respect. De koningin van de grote vijver. Ik weet niet hoe oud deze vogel is, maar ze straalt levenswijsheid en veerkracht uit. Daar kunnen wij mensen nog een voorbeeld aan nemen.

Het spuigors is een natuurgebied aan het Haringvliet. Een plek waar normaal veel te zien is zoals vele brandganzen. Alleen nu even niet. Momenteel is hier werk in uitvoering, de boel is een beetje kaal en modderig, er wordt hard gewerkt aan natuurherstel. Oude kreken worden in ere hersteld. Dankzij het Droomfonds kan het wordt worden gedaan. Volgend recreatieseizoen is het er weer piekfijn.

In de weidevogelvriendelijk beheerde polders De Wilck en Westeinde in het Groene Hart blijft het aantal broedende weidevogels afgelopen broedseizoen redelijk stabiel. Dat is op zich al een mooi resultaat, want de omstandigheden waren matig en de landelijke trend is sterk dalend. Sinds 1960 is meer dan 60 procent van alle weidevogels verdwenen door de intensivering van de landbouw en dreigen ze uit te sterven in Nederland. Met name de grutto –onze nationale vogel en hét icoon van het oud-Hollandse polderlandschap- is echt een zorgenkindje geworden.

Sinds april dit jaar ben ik boswachter op de eilanden Voorne Putten en IJsselmonde. Boswachter zijn in deze gebieden betekent dat ik veel te maken heb met de hectiek die recreatie in het stedelijk gebied met zich mee brengt. De vakantieperiode in combinatie met de hitte zorgen ervoor dat veel recreanten verkoeling zoeken bij het Brielse Meer, de wind door de haren laten wapperen tijdens het surfen op het Oostvoornse Meer of de schaduw opzoeken van het Valckesteinse Bos. Iedereen is van harte welkom maar soms moet ook deze boswachter ontsnappen aan de drukte, gelukkig is er een plek die mij in deze hectische tijden soelaas biedt, de Rhoonse en de Carnisse grienden.

Natuur is ‘in’! Gelukkiger kun je een boswachter niet maken. Tien jaar geleden, toen ik als boswachter begon, was dat nog wel anders… Ik was toen nog een van de weinige vrouwelijke, jonge boswachters. Er heerste nog alom verbazing over dat ik geen grijze baard heb. Het was in een tijd dat een vrouwelijke collega door (nota bene) een juffrouw van de basisschool terug werd gestuurd, omdat zij geen man was (echt waar!). Juf had de klas op de komst van een man voorbereid en nu stond er een vrouwelijke boswachter voor haar neus. Alle reden voor paniek natuurlijk… Uiteraard was mijn collega ‘mans’ genoeg om tegen deze juffrouw te zeggen dat zij toch écht deze natuur-les zou verzorgen. De kinderen maakten inderdaad helemaal geen probleem van een vrouwelijke boswachter, het probleem was vooral de verwachting van de juf zelf…

Staatsbosbeheer zal in de maanden juli en augustus werkzaamheden uitvoeren aan het Malieveld in Den Haag. Het betreft een flinke opknapbeurt aan het grasveld. Dit is hard nodig om het veld geschikt te houden voor de evenementen en demonstraties waar het veld als ‘openbaarste stukje Nederland’ sinds jaar en dag voor wordt gebruikt. De opknapbeurt van het Malieveld wordt uitgevoerd in samenwerking met de gemeente Den Haag.

Ik lig in het hoge gras. Mijn ademhaling gaat diep en zwaar. Al mijn spieren zijn gespannen. Een zweetdruppel loopt langzaam via mijn neus naar beneden. Het kriebelt, maar ik onderdruk de neiging om te krabbelen. Ik mag niet bewegen, anders word ik ontdekt. Dat mag niet. Ik moet roerloos blijven kijken, turen, staren… Roerloos. Mijn zintuigen staan op scherp. Ik hoor iets. Het komt dichterbij. Mijn hartslag stijgt, maar ook dat onderdruk ik. Ik móet rustig blijven. “Focus”, zeg ik in gedachten streng tegen mezelf.

Het gaat niet goed met de grutto. Een negatieve trend in de vogelstand is duidelijk zichtbaar in het Oudeland van Strijen. Komende jaren gaat Staatsbosbeheer werken aan een betere leefomgeving, samen met andere partijen uit de regio. Een mooie ontwikkeling!

Vandaag start de Boekenweek 2018 met thema Natuur. De boswachters van dit weblog schrijven de komende week elke dag een blog over hún favoriete natuurboek.

Mijn tip voor het nieuwe jaar: neem altijd je verrekijker mee! In het begin best even wennen met zo’n verrekijker. Hoe richt je nou op zo’n heel klein vogeltje in de verte? Hoe stel je echt scherp? Maar dan… daar zit ie, de putter, karekiet of keep. Met kleuren zo subtiel. Je ziet de veertjes in detail: glanzend en strak verzorgd. Her en der een donsveertje. En zie daar: een duidelijke wenkbrauwstreep! Dan is de vogel in je kijker toch geen karekiet, maar een rietzanger. Het gaat om minuscule details. Daarom is vogelen zo moeilijk. Hoe ervaren je ook bent, het blijft een hele uitdaging. Juist dát maakt het zo leuk!

In de herfst is het pas echt feest! Met ieder jaar weer zo’n kleurrijk spektakel van afvallende bladeren en paddenstoelen die de grond uit schieten. Vooral van de paddenstoelen en zwammen ben ik echt fan. In elke vorm en kleur zijn ze wel te vinden. En mijn motto daarbij is: geniet van de paddenstoelen, pluk ze niet! Zo kan ook de volgende bezoeker genieten van al het moois. Bovendien kunnen paddenstoelen giftig zijn. De giftige soorten zijn ontzettend moeilijk te onderscheiden van de niet-giftige soorten. Neem het risico niet! Koop je favoriete paddenstoel gewoon in de supermarkt.

Ik sta perplex! “Wie komt er wel eens in het bos?!”, vraag ik zojuist enthousiast aan mijn jonge excursiedeelnemers. Vaak gaan alle vingertjes enthousiast omhoog en komen er enthousiaste verhalen los. Maar dit groepje kinderen staan mij beduusd aan te kijken. Ik verander in een reflex mijn vraag: “Wie is er óóit wel eens in een bos geweest?!” Drie handjes gaan omhoog van in totaal elf kinderen. Ik heb het vaker meegemaakt, maar elke keer verrast het me weer. Sommige kinderen komen niet in contact met de natuur(!). “Kom maar mee, we gaan er een mooi avontuur van maken!” De oogjes beginnen te glimmen.