Je hebt het vast wel eens gezien, vogels met ringen om hun pootjes. Ieder jaar worden er in Nederland zo’n 300.000 vogels geringd. Sommige vogels worden geringd op het moment dat ze nog kleine jongen zijn, andere worden juist als volwassen vogel geringd. Dit verschilt per vogelsoort. Maar waarom worden vogels geringd en hoe komen ze aan deze ringen?

Onderzoek

Het ringen van vogels is allereerst belangrijk voor onderzoek. Er wordt enorm veel informatie verzameld uit de ringgegevens die ons weer kunnen helpen bij het beschermen van deze soorten. De ringen geven ons informatie over hoe oud de vogels worden, waar ze naartoe trekken en hoe groot de overlevingskansen zijn van deze vogels. Tijdens het ringen worden er ook andere gegevens genoteerd. De vogels worden o.a. gewogen en gemeten. Alle informatie gekoppeld aan de ringnummers worden gedocumenteerd in een database van het Vogeltrekstation. Ook voor Staatsbosbeheer is deze informatie belangrijk. Aan de hand van deze informatie kunnen we bijvoorbeeld het beheer van onze natuurgebieden aanpassen zodat de leefomstandigheden voor de vogels worden verbeterd. Hierbij kun je denken aan het beter inrichten van rustplaatsen van watervogels of broedlocaties voor kustbroedvogels.

Zwartkopmeeuwen

In de afgelopen jaren worden er in het voorjaar in het Haringvliet zwartkopmeeuwen geringd door ervaren vogelringers. In het afgelopen jaar is dit gebeurd op de eilanden Bliek en de Ventjagersplaten, waar deze soort in grote aantallen broedt. Tot het einde van de jaren tachtig was de Zwartkopmeeuw een vrij schaarse broedvogel in Nederland, die de laatste jaren steeds meer toeneemt met een vier à vijf duizend broedparen. De zwartkopmeeuw lijkt op de veel voorkomende Kokmeeuw, maar wanneer je beter kijkt, zijn ze toch goed van elkaar te onderscheiden. De kopkap van de zwartkopmeeuw is gitzwart en loopt redelijk ver door in de nek. De vleugels van een volwassen zwartkopmeeuw zijn verder helemaal wit. Zo kun je in vlucht deze soort ook goed onderscheiden van de kokmeeuw, die een zwarte tekening heeft op de vleugels. Een ander kenmerk van de zwartkopmeeuw is de vuurrode hoekige snavel met meestal een zwarte band.

Omdat de ringacties van zwartkopmeeuwen tijdens het broedseizoen plaatsvinden is het belangrijk dat deze van korte duur zijn om verstoring zo veel mogelijk te voorkomen. De vogelringers werken in drietallen samen, de een ringt, de ander meet en de derde persoon noteert de gegevens. Op die manier gaat er geen tijd verloren en kan er snel worden gehandeld. De duur van de gehele actie is zo kort mogelijk en wordt alleen uitgevoerd wanneer het niet regent en niet te warm is. Nadat de vogel is geringd en gemeten wordt deze weer vrijgelaten, om vervolgens weer terug te vliegen naar zijn of haar nest.

Metaal en kleur

Wanneer vogels worden geringd krijgen ze altijd een metalen ring. Dit is het registratienummer voor het Vogeltrekstation. Onmisbaar voor he t onderzoek zijn de waarnemingen van geringde vogels die in het veld worden gedaan. Hoe meer waarnemingen, hoe meer informatie! Het aflezen van de ringen wordt vooral door ervaren vogelaars en specialisten gedaan met telescopen die ver kunnen inzoomen.

Waarnemingen registreren

Mocht het voorkomen dat je een (metalen) ring vindt of dat een vogel dichtbij genoeg zit zodat je de ring kunt aflezen, dan kan je jouw waarneming vastleggen via de site van het Vogeltrekstation; www.griel.nl. Naast de metalen ringen krijgen vogels soms ook een kleurring. Zo ook de zwartkopmeeuwen uit het Haringvliet. Deze kleurringen zijn een stuk gemakkelijker af te lezen. Als je nog niet eerder een kleurring gemeld hebt kan dit best een zoektocht zijn. Gelukkig is het sinds kort mogelijk kleurringen te melden via CR-BIRDING SUBMIT. Mocht het niet lukken om een waarneming te registreren? Neem dan contact op met een vogelexpert of boswachter zodat zij jou verder kunnen helpen. Elke melding telt en kan helpen bij het verbeteren van de omstandigheden van de vogelsoort!