overzwaluw

De oeverzwaluwen zijn nog maar net terug uit de overwinteringsgebieden in het warme Afrika. Nadat ze terug komen eten ze eerst hun buikje vol met insecten en gaan vervolgens opzoek naar een broedplaats. Vanaf dit jaar kunnen ze zich ook nestelen in de Rottemeren.

Broertje van de huiszwaluw

De oeverzwaluw lijkt op zijn neefje de huiszwaluw. Maar zijn bruine borstband en zandkleurige rug verraden zijn identiteit. Ze komen voor op plekken waar zoet water is. Dit kan een meer of rivier zijn met  steile zandige en lemige oevers. In deze oevers graven ze nestgangen tot wel 1,20 meter diep. Vandaar de naam oeverzwaluw. Vanaf eind mei broeden ze hier in kolonies en leggen 4 a 5 eieren per nest, waar ze 14 tot 17 dagen op broeden. Nadat de jongen uit het ei zijn gekropen, blijven ze ongeveer 22 dagen in het nest. In deze tijd steken ze regelmatig nieuwsgierig hun kopje naar buiten, om de weide wereld alvast een beetje te verkennen. Tegelijkertijd kijken ze de acrobatische vliegkunsten af van hun ouders. Binnen een aantal dagen moeten ze dit ook zelf kunnen.

Sterk betonnen huisje

In Nederland zijn steeds minder geschikte plekken waar deze zwaluwen kunnen broeden. Daarom helpen we een handje mee door nestgelegenheden te maken. Dit doen we bijvoorbeeld door een oeverzwaluwwand te plaatsen. Een oeverzwaluwwand is een steile betonnen wand met daarachter een flinke berg zand. In het beton zijn gaten geboord zodat ze bij het zand kunnen komen, waarin ze hun natuurlijke nestgangen kunnen graven. Een bijkomend voordeel is dat bij zandhellingen langs rivieren de wanden in kunnen storten bij een hoge waterstand. Hier hebben ze bij deze stevige betonnen wand geen last van.

Rottemeren

Ook in de Rottemeren geven we de oeverzwaluwen een mooie plek om te kunnen broeden. Op een van de afgesloten eilanden in de Zevenhuizerplas is afgelopen winter een oeverzwaluwwand geplaatst. Deze wand is feestelijk geopend op 6 april 2019 samen met de wethouder van Gemeente Zuidplas, Punt B.V., Natuur- en Vogelwacht Rotta en Staatsbosbeheer. Na afloop heb ik samen met vrijwilligers van Rotta een excursie gegeven rond het Populierenbosje in de Zevenhuizerplas. We hebben veel andere vogelsoorten gezien maar nog geen oeverzwaluwen. Niet getreurd, ze zijn wel gesignaleerd door andere bezoekers. Dit betekent dus dat de zwaluwen de wand hebben ontdekt wat al een belangrijke stap is. Het is nu afwachten en hopen dat ze dit als hun nieuwe thuis zien.

Wil je ze ook volgen?
Vanaf het fietspad langs de noordelijke oever van de Zevenhuizerplas heb je goed zicht op de wand. Vergeet je verrekijker niet. Kom eens rustig aan de oever zitten en kijk wat er allemaal gebeurd.

Deze gastblog is geschreven door Sietze Dijkstra. Als boswachter beheer is hij verantwoordelijk voor de Zevenhuizerplas. Daarnaast is hij als vogelaar geïnteresseerd of het aantal oeverzwaluwen nu daadwerkelijk zal gaan groeien.