Stippen op bomen
door boswachter Mark Kras
Staatsbosbeheer treft voorbereidingen voor houtoogst in Wassenaar
In de Ganzenhoek nabij Hotel Duinoord wordt gewerkt aan het bos. Een deel van de dennenbomen wordt na de zomer gekapt om het oude, voor houtproductie bedoelde naaldbos, te veranderen in een gevarieerder en natuurlijker duinbos. Eind januari en februari worden de dennenbomen, die voor de oogst in aanmerking komen, gemarkeerd met een stip.
Daar waar het bos in Wassenaar in de jaren dertig van de vorige eeuw bestond uit alleen maar naaldbomen, geplant ter voorkoming van zandverstuivingen en voor de houtproductie, wordt de laatste decennia stap voor stap gewerkt aan een bos met meer ruimte voor diverse soorten kruiden, struiken en bomen met een grotere variatie in leeftijd. Zo ontstaat een gevarieerd bos, van zowel enkele naaldbomen als een variatie aan loofbomen, dat veel vogels, kleine zoogdieren en insecten aantrekt.
Blessen
Het plaatsen van stippen op de te kappen bomen heet ook wel ‘blessen’. En degene die dit doet, meestal de boswachter, heet de ‘blesser’. In januari en februari wordt het hele bos doorkruist en bepaald welke naaldbomen gekapt gaan worden en welke blijven staan. De blesser kijkt in Wassenaar naar de vitaliteit van de naaldbomen. Grote sterke bomen blijven staan. Mindere bomen kunnen een stip krijgen. Of een boom een stip krijgt, hangt ook af van wat er onder de bomen staat aan struiken en jonge bomen. Want onder de oude naaldbomen staat een jong loofbos te dringen om de plaats van de gekapte dennen in te nemen. Dus het bos blijft bos.
Na het blessen gaat een houtoogst machine, een ‘harvester’ genoemd, door het bos en zaagt de gebleste bomen om. De bomen worden ontdaan van hun takken en de stammen worden in verschillende lengte stukken (‘sortimenten’) terzijde gelegd. Vervolgens wordt het hout uit het bos gereden en op stapels verzameld.
Nog geen hinder voor bezoekers
Gedurende het blessen van het bos is er geen hinder voor bezoekers anders dat er bomen met stippen in het bos zullen staan. Maar met name tijdens het zagen en uitrijden kunnen bezoekers van het bos hinder ondervinden van de werkzaamheden. De harvester is een grote machine die tijdens het zagen van de bomen van enige afstand goed hoorbaar is. Bij het uitrijden worden reguliere paden zoveel mogelijk ontzien, maar er kan vanwege de veiligheid zo nu en dan tijdelijk een stuk bos of weg worden afgesloten. Verder wordt het hout gestapeld op de Staatsbosbeheer parkeerplaats tegenover Hotel Duinoord. Hierdoor zal parkeren hier enkele weken niet mogelijk zijn. Als alternatief worden de parkeerplaatsen verderop langs de Wassenaarseslag gratis opengesteld.
Na de zomer vindt het zaag- en afvoerwerk geconcentreerd plaats om de verstoring in de natuur en de overlast voor publiek te beperken. Met posters langs de paden houden de boswachters de bezoekers op de hoogte van het werk.
Meer weten over werken in het bos
Bij de ingangen van het bos staan borden met informatie over het werk en wat de bezoeker van het bos de komende periode kan verwachten. Ook op twitter @boswachtermark, facebook.com/staatsbosbeheerhollandsduin/ en natuurlijk op dit blog van de boswachters in Zuid-Holland verschijnen geregeld berichten. Daarnaast is er op op woensdagmiddag 3 februari 14.00u en op maandagochtend 8 februari om 10.00u en een excursie met uitleg over de natuur van het Ganzenhoekbos en de boswerkzaamheden die daarbij horen. Aanmelden kan via hollandsduin@staatsbosbeheer.nl
TIP: In 2014 heeft Staatsbosbeheer in Boswachterij Noordwijk eenzelfde soort bosomvormingshoutoogst uitgevoerd. Voor wie een beeld wil hebben hoe het Ganzenhoekbos in Wassenaar er over twee jaar ongeveer uit zal zien is een bezoek aan Boswachterij Noordwijk zeker de moeite waard.
geef een reactie
Staatsbosbeheer Zuid-Holland
Beste meneer Kalsbeek, Het klopt dat voor paddenstoelen het omvormen van naaldbos naar meer loofbos minder gunstig is. In het Ganzenhoekbos laten we groepen dennenbomen staan. Ook de omvorming gaat heel langzaam om de 8 a 10 jaar wordt wat er aan volume hout aangroeit gekapt. Daarmee blijft bos bos. En Er blijven dus nog lange tijd naaldbomen in het bos over.
Overigens is de keuze om om te vormen naar een soortenrijker duinbos waarbij loofbos de boventoon vormt is een Natura2000 doelstelling hierbij wordt gekeken naar de waarde van natuur in een Europese context.
Annemiek
Is het balijbos om diezelfde reden zo rigoreus gekapt? Echt jammer. Het was zo een mooie plek. Met het laarsenpad ook. Nog maar weinig van over zo… 🙁
Annemiek
Inmiddels gevonden elders op de website. O.a. zieke bomen. Toch jammer…
Staatsbosbeheer Zuid-Holland
Beste Annemiek, Zoals u zelf aangeeft zijn de redenen voor kap in de Balij duidelijk anders. Enerzijds is Hier sprake van zieke bomen anderzijds van bomen die aan het einde van hun leven waren. In Ganzenhoekbos is sprake van reguliere werkzaamheden. Om de zoveel tijd komen we terug om dennenbomen te kappen. Zo maken we langzamerhand ruimte voor voor het het duin veel waardevoller bomen als eik, berk, esdoorn. Bomen waarvan veel meer duineigen dieren en planten profiteren.
Freek Kalsbeek
Er zit een duidelijke schaduwkant aan het kappen van naaldbossen, wat SBB in Nederland de afgelopen jaren heeft gedaan en nog steeds op grote schaal doet. In Nederland zijn diverse paddenstoelen en mossen uitsluitend gebonden aan naaldbossen. In ons land komen 475 paddenstoelen voor die uitsluitend gebonden zijn aan naaldbomen. Van de 328 soorten waarvan de verspreiding bekend is staan er 231 soorten op de rode lijst.