door boswachter Wicher Pen

Een paar weken geleden heb ik een praatje mogen houden over de Geertruida – Agathapolder, een prachtig stukje natuur langs de Oude Maas. Dat was tijdens de Oeverloop van het Hoeksche Waards Landschap. De Oeverloop duurt drie dagen en de ca. 90 deelnemers lopen tijdens die dagen ongeveer 80 kilometer, helemaal aan de buitenkant van de Hoeksche Waard. Het hoeft niet snel te gaan; waar het om gaat is het genieten van de natuur om je heen, een praatje maken met de mensen waar je mee op loopt en uiteraard de eindstreep halen. Tijdens de Oeverloop komen de deelnemers langs de buitendijkse gebieden die door Staatsbosbeheer worden beheerd. Daarom ligt het voor de organisatie voor de hand om mij als boswachter van Staatsbosbeheer uit te nodigen om iets over die gebieden te vertellen. Het is altijd leuk om dat te doen en het geeft mij een mogelijkheid om actuele ontwikkelingen in onze natuur-gebieden te delen met de deelnemers van de Oeverloop.

Dit jaar was het uitzichtpunt in de Geertruida – Agathapolder de plek, waar we elkaar troffen. Van een afstandje zag ik de groep aankomen, maar die lag al behoorlijk uit elkaar. Er had zich duidelijk een kopgroep ontwikkeld. Toen iedereen er was kon ik mijn verhaal afsteken. Dat begint altijd met een stukje uitleg over eb en vloed wat we op de Oude Maas, waar langs de Geertruida-Agathapolder ligt nog volop hebben. De Oude Maas is in feite de enige rivier in de zuidwestelijke Delta waar nog getij op zit. Het verschil tussen eb en vloed is nog meer dan een meter en dat maakt de natuur lang de Oude Maas heel speciaal. Een paar keer per winter staat het water op de Oude Maas heel erg hoog. De rivier moet dan heel veel water afvoeren en als dat moet en het stormt ook nog eens kan het gebeuren dat de Geertruida-Agathapolder helemaal onderloopt. De polder wordt daarom ook wel de Blankert genoemd, want hij staat dan helemaal blank. Het getij en tijdelijk hoog water zorgen voor omstandigheden voor planten en dieren die elders in Nederland nauwelijks voorkomen, zoals de Spindotter, het Zomerklokje, Bittere Veldkers en de Noordse Woelmuis, een muizensoort die alleen in Nederland voorkomt.

De Geertruida-Agathapolder is goed te zien vanaf het zuidelijke landhoofd van de voormalige Barendrechtse Brug, maar er loopt, in oostelijke richting, ook een wandelpad langs de polder. Via dit wandelpad komt u op het uitzichtpunt waar ik de Oeverlopers trof. Recht voor het uitzichtpunt ligt een drassige graslandpolder. In het voorjaar en de zomer is dit het domein van verschillende weidevogels.

Kieviten, Grutto’s en Tureluurs zult u er zeker zien. ’s-Winters zijn er vaak Kolganzen te zien.

Ten oosten en ten westen van het grasland liggen grienden. Het stukje aan de westzijde wordt als griend in stand gehouden door vrijwilligers van Hoeksche Waards Landschap. Iedere jaar wordt een derde van dit griendje gekapt. In drie jaar zijn de vrijwilligers rond en kan weer opnieuw gehakt gaan worden.

Een mooi stukje cultuurhistorie wordt op deze manier in stand gehouden. De grienden ten oosten van het uitzichtpunt zijn grotendeels doorgeschoten, maar ook hier wordt circa drie hectare direct langs de rivier in cyclus gehouden door vrijwilligers.

Het goede nieuws wat ik de Oeverlopers kon vertellen was dat de nevengeul van de Oude Maas die ligt tussen de Geertruida – Agathapolder en de vaste wal binnenkort zal worden uitgediept. Deze geul was behoorlijk dichtgeslibt en functioneerde nauwelijks meer als getijdegeul. De geul wordt ook aangetakt op een nieuw natuurgebiedje met een oppervlakte van ongeveer drie hectare. Collega Aad Wesdorp is samen met medewerkers van Rijkswaterstaat de afgelopen tijd druk in de weer geweest om dit project voor te bereiden. Zo ontstaat er weer wat meer natuur aan de noordkant van de Hoeksche Waard. Dat is goed voor de bijzondere flora en fauna van het buitendijkse zoetwatergetijdengebied maar ook voor mensen die deze natuur weten te waarderen of gewoon lekker buiten willen zijn.