In november 2021 is gestart met de natuurherstelmaatregelen in de Vlielandse duinen. De werkzaamheden waren gericht op de ‘grijze duinen’, een uniek natuurtype in Europa en op Vlieland hebben we er best veel van. Door onder andere stikstof zijn ze dichtgegroeid met grassen en helm. Door de duinen weer open te maken kan het zand weer gaan stuiven.

Plaggen en onthelmen op vijf locaties
Door op vijf locaties te plaggen, onthelmen en enkele duinen en stuifkuilen weer open te maken is het gebied als het ware gereset. Bij het onthelmen is het helmgras met machines afgegraven. Daarna zijn met een graafbak met lange tanden de achtergebleven wortels uit het zand verwijderd, dat noemen we grizzelen. Bij het plaggen is de bovenlaag afgegraven zodat er weer kaal zand aan de oppervlakte ligt. Het plagsel is afgedekt met zand en op sommige stukken weer ingeplant met helmgras zodat de (zand)afdeklaag niet wegwaait.

Kleurrijke grijze duinen
Grijze duinen liggen ‘achter’ de zeereep en er stuift zand in vanaf het strand. Dit effect noemen we ook wel ‘overpoederen’. Het stuivende zand bevat ook kalk waar juist specifieke duinplanten en –dieren van profiteren. Het ideaalplaatje van optimale grijze duinen is dan ook erg kleurrijk: er leven vele konijnen en zandhagedissen, broeden tapuiten, fladderen parelmoervlinders en bloeien duinviooltjes. Door deze verjongingskuur is de motor van stuivend zand weer geactiveerd. We hebben met een aantal stormen al mooie effecten gezien. Het open zand en de kalk helpen ook bij het neutraliseren van de effecten van neerdalende stikstof.

Stuivende duinen zijn veiliger
Doordat het zand dat de zee op het strand afzet door de wind verder het duingebied in wordt geblazen, komt het buiten bereik van het water te liggen: het eiland groeit, het duingebied wordt robuuster. De breedte is belangrijker dan de hoogte. Bij een storm met hoge golven wordt een hoog smal duin sneller weggeslagen dan een laag breed duin. Er komt uiteindelijk meer zand in de kustverdediging en zo wordt het veiliger.

Broedseizoen
De werkzaamheden zijn begin maart, voor het broedseizoen afgerond. Tijdens de werkzaamheden zijn vanaf vaste punten met enige regelmaat foto’s gemaakt. Samen geeft deze video-compilatie een mooi beeld van de werkzaamheden. Het mooist is natuurlijk om het zelf te bekijken. We nodigen je van harte uit bij Pad van Zes, Twintig en/of Dertig om te komen kijken. Blijf wel op de paden, want in de duinen zitten straks weer vele meeuwen en lepelaars te broeden.

Mooie samenwerking
De werkzaamheden zijn uitgevoerd door Jelle Bijlsma BV met medewerking van ingenieurs- en adviesbureau Antea Group en medegefinancierd door Provinsje Fryslân en Ministerie van LNV.

Wil je meer weten of heb je opmerkingen?
Neem vooral contact op!
Dat mag rechtstreeks met Annemieke op ’t Hof (06-51218193) of via vlieland@staatsbosbeheer.nl