Foto: Aaldrik Pot

Het is vroeg in de ochtend. Ik parkeer de auto bij een van de leukste heideterreinen. De vogels zijn al even aan het fluiten en terwijl ik uitstap hoor ik harde ratel. De begroeting van een grote lijster. Verder hoor ik gelijk de koolmezen en pimpelmezen en vinken vrolijk door elkaar heen roepen. Ik ga door het klaphekje en de wandeling kan beginnen. Bepakt met een fototoestel, een verrekijker en een statief met een telescoop ga ik de Noorderheide op.

Al na een paar meter hoor ik vanuit het aangrenzende bos richting Elspeet het geroffel van een grote bonte specht. Al enkele weken laten ze weer weten dat de tijd van territorium verdedigen en een liefdespartner te vinden aangebroken is. Ik vervolg mijn weg richting de Tonnetjesdelle. Een grote waterpartij dat een restant is van het voormalige landgoed Noorderheide. Het lijkt alsof het een natuurlijk ven is maar deze is kunstmatig aangelegd. Op de heide ligt een kilometerslang  bekensysteem waar vroeger water doorheen gepompt werd en uitkwam in de Tonnetjesdelle. In het rustige, deels met riet omheinde water zie ik een aantal grauwe ganzen zwemmen, evenals wat wilde eenden en een waterhoen. Niets bijzonders maar toch leuk om met de reflectie van het vroege ochtendzonnetje in het water te zien.

Ik vervolg mijn ochtendwandeling en in de overgang van heide naar het naaldbos hoor ik een heel herkenbaar hoog piepend geluidje. Het is geen opvallend geluid maar wanneer je het eenmaal gehoord hebt en kent, valt het steeds vaker op. Goudhaantjes. Kleine mosgroene vogeltjes met gele streep over hun kruin. Vliegensvlug zijn ze en ze zitten bijna niet stil. Door de verrekijker kan ik ze gelukkig goed in beeld krijgen en zie ik dat er 1 verschilt van de rest. Deze heeft meer uitgesproken middenkruinstreep, die donker oranje is en een goed zichtbare zwarte oogstreep. Een Vuurgoudhaan! Gaaf om te zien, en een soort die een stuk minder voorkomt dan de goudhaan. Na enkele seconden vliegt het gehele groepje weer verder. Ik telde 6 goudhaantjes en 1 vuurgoudhaan.

Ik besluit richting het wildkijkscherm te lopen. Helaas is er weinig anders te zien dan een haas die in het uiterste puntje van de wildweide zit te eten van een van de kruiden. Enkele weken eerder zat het nog vol met z’n 50 kramsvogels. Wild zoals herten en zwijnen zie ik hier helaas zelden. Wanneer ik verder loop kom ik in een mooi eikenbos. De dennetjes zijn tussen de eiken weggezaagd en op takkenhopen gelegd. Een goede plek waar vogels zoals een roodborstje of winterkoning een nestje in kunnen maken.

Plots klinkt er een zwaar geluid vanaf het heideterrein. Ik loop vanuit het bos de heide op en kijk door de verrekijker richting de Elspeterheide. Boven in een afgestorven boom zie ik een zwart gedaante zitten. Ik zet mijn telescoop neer en kijk er doorheen en zie dat het een raaf is die boven in de boom zit. “kroa-kroa” klinkt het. Het galmt over het gehele terrein heen. Wat een plaatje is het, te ver voor een mooie foto maar met de telescoop kan ik de vogel goed bekijkt. Na enkele minuten vliegt hij op. Raven zijn net iets groter dan een buizerd en met een spanwijdte van 120cm zie je ze van veraf al aankomen. Heel herkenbaar is ook de wigvormige staart. Door vervolging is de raaf rond 1928 uit Nederland verdwenen. Maar door ze in de jaren ‘70 tot ’90 op verschillende plekken opnieuw uit te zetten zit er nu een stijgende lijn in de populatie.

Op de terugweg besluit ik toch nog even snel bij de Tonnetjesdelle te gaan kijken. Onderweg hoor ik het metaalachtige klinkende tikje van roodborsttapuiten evenals de heldere aflopende zang van een boomleeuwerik. Beide zijn echte heidesoorten die tevens op de grond broeden en dus behoorlijk verstoringsgevoelig zijn. Ondertussen scan ik de boomtopjes af op zoek naar de klapekster. Een echte wintergast die enkele maanden per jaar op de Noorderheide te vinden is. Helaas zie ik die nergens zitten. Het kan zomaar zijn dat die alweer richting het noorden naar zijn broedgebied is vertrokken.

Eenmaal bij het water aangekomen schiet er ineens iets voor mijn voeten weg. Ik hoopte al dat ik deze soort tegen zou komen. De levendbarende hagedis. Een hagedissensoort die een voorkeur voor nattere gebieden heeft. Goed om te zien dat ze er nog zijn en lekker opwarmen om zich klaar te maken voor het nieuwe seizoen. De landelijke trend van deze soort is verontrustend. In de afgelopen 30 jaar is de soort met 80% afgenomen.

Met deze toffe, en bijna zeldzame waarneming komt mijn wandeling aan een eind. Een mooie ochtend vol gave soorten om het weekend goed te beginnen.