De bronstijd is de paartijd van de hertachtigen zoals het damhert, ree en edelhert. Deze maand vindt de jaarlijkse bronsttijd van de edelherten plaats. Het is een bijzondere tijd, omdat de herten (mannen) hun imposante oergeluid laten horen. Beter bekend als het burlen. Het is een tijd waar de dieren zich gedurende het hele jaar op voorbereiden.

Bijzondere tijd

De bronst is en blijft een bijzondere tijd, omdat de herten zich weer van hun beste kant laten zien om de hindes (vrouwen) voor zich te winnen. Het hele jaar leven de herten en hindes gescheiden van elkaar totdat de hormonen zich weer beginnen te roeren. Dan is de tijd aangebroken dat ze elkaar weer ontmoeten en de paring centraal staat.

De herten bereiden zich eigenlijk het hele jaar voor op de bronst. In de eerste maanden van het jaar werpt het hert zijn gewei af, waarna er een nieuw en soms nog imposanter gewei dan het jaar daarvoor aangroeit. Bij een volwassen hert kan een stang wel een centimeter per dag aangroeien. Na een half jaar is het gewei volgroeid en wordt het geveegd langs jonge boompjes, zodat het gewei er op en top uit komt te zien.

Coco Chanel voor de herten

Naast al dat uiterlijk vertoon is ook geur erg belangrijk. Zie het als een soort date tussen mensen die zich opdoffen en parfum à la Coco Chanel sprayen om indruk te maken. De herten rollen door de modder, steken hun gewei door graspollen en piesen zichzelf graag onder. In dit geval dus ‘hoe viezer hoe beter’. Wie geen imposant gewei heeft, of niet heerlijk naar een modderbad ruikt of niet luidkeels kan burlen kan eigenlijk het veld wel ruimen om elders een poging te doen. Alles wordt ingezet om indruk te maken op de vrouwen, maar ook om indruk te maken op concurrenten, zodat deze het liefst weg blijven.

Macho mannen en vrouwelijke bazen

Het hert gaat op zoek naar een roedel hindes en moet zijn best doen om de vrouwen voor zich te winnen en bij zich te houden tot de paring plaats vindt. Het paren gebeurt namelijk niet zomaar. De hinde bepaalt wanneer het hert toe mag slaan en is daarmee in het hele verhaal de baas. Het hert moet het nodige geduld opbrengen terwijl de hormonen door zijn lichaam gieren.

En dan is er ook nog de concurrentie die continu op de loer ligt. Er bestaat namelijk de kans dat andere herten in de buurt komen en dat betekent vaak een confrontatie en strijd. Als een stel macho mannen zullen de herten er dan op los burlen om indruk te maken op zowel de vrouwen als rivaliserende mannen.

Wanneer dit gedrag niet werkt en het rivaliserende mannetje niet vertrekt, dan blijft een fysieke confrontatie niet uit. De herten komen dan tegenover elkaar te staan en duwen en stoten hun geweien tegen elkaar. Het is een soort getouwtrek met wapengekletter, wat prachtig om te zien en te horen is. Wie het getouwtrek wint en daarmee dus de baas is, mag paren. De verliezer druipt af om elders een poging te doen om de hindes voor zich te winnen en zo begint het hele spel opnieuw.

Excursies en kijkschermen

Het beleven van de edelhertbronst is een behoorlijk spektakel, daarom willen we dit in goede banen leiden, zonder dat er verstoring bij de dieren optreed. Staatsbosbeheer biedt tijdens de bronst een aantal excursies aan, waardoor op verantwoorde wijze de bronst van dichtbij beleefd kan worden. Inmiddels zijn de excursies die we aanbieden helemaal vol geboekt.

Niet getreurd voor de mensen die niet meer mee kunnen. Staatsbosbeheer heeft namelijk een aantal wildkijkschermen waar de kans bestaat dat de bronst te zien en te horen is! Hier kan je op eigen gelegenheid naar toe. Aan de Alverschotenseweg is een druk bezocht wildkijkscherm wat vrij toegankelijk zal zijn. Hier staan vrijwilligers van Staatsbosbeheer en Vereniging het Edelhert om vragen te beantwoorden en bezoekers van voorlichting te voorzien.

In het bos van het Spelderholt staat het wildkijkscherm ‘De Ringakker’. Dit wildkijkscherm is al lopende te bezoeken door Wandelroute Miggelenberg te volgen. De start van deze wandelroute is vanaf pakeerplaats de ‘Miggelenberg’.  Het is een leuke en korte wandelroute van circa 2,6 km, waarbij je onderweg langs het wildkijkscherm wandelt. Let op dat je hier alleen mag bevinden tussen zonsopgang en zonsondergang!  Hier vindt je de tijden van zonsopgang en zonsondergang.

Afsluiting voor rust en ruimte

Om de edelherten de nodige ruimte en rust te geven sluiten wij in Vierhouten de zuidkant van het Hendrik Mouwenveld af vanaf 1 september tot medio oktober. Dit gebeurt middels bebording en slagbomen. Wie toch het gebied ingaat riskeert een fikse boete. Handhaving zal de komende periode extra toezicht houden, zodat de dieren hun rust vinden. Voor ruiters is er een omleiding die ter plekke op een kaart weergegeven is.