Staatsbosbeheer voert deze winter heideherstel uit op de heidevelden in de omgeving van Radio Kootwijk, Hoenderloo en ‘t Leesten. Komende maanden verwijderen we op een groot aantal terreinen de jonge opslag van dennen en berken. Dit is nodig om de heide en de bijzondere soorten die er leven te behouden. We voeren deze werkzaamheden in dit Natura 2000 gebied uit in opdracht van de Provincie Gelderland. Het heideherstelwerk loopt tot en met maart 2021 door.

Van nature verandert heide langzaam in bos en beginnen er jonge bomen te groeien. De stikstofdepositie versnelt dit proces. Om de heide te behouden halen we jonge bomen op de heide weg. Er blijven ook kleine en grote bomen op de heide staan voor vogelsoorten als de roodborsttapuit en de nachtzwaluw. Op sommige plekken maken we een verbindingszone, die twee heidegebieden met elkaar verbindt, weer open. Dat is van levensbelang voor vlinders, libellen en hagedissen, omdat ze zo hun soortgenoten kunnen vinden voor paring.

Aannemers met een sociaal karakter

Het verwijderen van de opslag van jonge bomen gebeurt met hulp van aannemers. De Groenmakers uit Doetinchem en Eijkelboom uit Apeldoorn voeren de werkzaamheden uit. Deze aannemers zijn PSO 30+ gecertificeerde bedrijven. Concreet betekent dit dat deze bedrijven meer dan dertig procent mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in dienst hebben. Ze werken daarnaast ook samen met andere sociale partners.

Zo betrekken we, vanuit onze maatschappelijke verantwoordelijkheid en als uitwerking van de Participatiewet, mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt bij het werk van Staatsbosbeheer. Lees hier meer over de visie en het beleid van Staatsbosbeheer ten aanzien van zorg en arbeidsparticipatie.

De aanbesteding loopt tot 2027; het project is mogelijk gemaakt en wordt uitgevoerd in opdracht van de Provincie Gelderland. Er is in eerste instantie sprake van grootschalig herstel. In de jaren hierna volgen er een aantal nazorg rondes.

Verschillende ploegen van de aannemers zijn deze winter aan het werk. Ze voeren het werk veelal uit met elektrische accumachines zoals bosmaaiers. De dennen en berken worden vervolgens met de hand op rillen gelegd en later uit het terrein afgevoerd.

Chopperen

Chopperen is ook een van de maatregelen om de heideterreinen op de Veluwe te beheren. De afgelopen maanden is er op de Hoog Buurloseheide en de heide rond Radio Kootwijk gechopperd. Mooi woord, maar wat houdt het in? Door te chopperen verwijderen we de planten en een deel van de bovenste humuslaag. Het is een maatregel tussen maaien en plaggen in. Het gebeurt met een robuuste klepelmaaier waarbij de klepels een paar centimeter de bodem in gaan.

We passen dit toe op vergraste en/of verouderde heide om (verdere) vergrassing tegen te gaan. Daarnaast zorgt het voor meer diversiteit in leeftijdsopbouw en soortensamenstelling in de heide. Het choppermateriaal wordt direct opgezogen en afgevoerd en daarmee voeren we tegelijkertijd stikstof af uit het gebied.

Vanuit de lucht ziet het er heel speciaal uit omdat er een bewust patroon in zit. Een zogenaamd visgraat patroon. Voor de duidelijkheid: de banen in de heide zijn geen wandelstroken en mogen niet betreden worden.

Heide branden

Branden is een methode die we de laatste jaren weer kleinschalig inzetten.  Delen van de heide, met veel gras, worden gecontroleerd afgebrand om vergrassing tegen te gaan en de structuur en biodiversiteit in de heide te verbeteren.

We doen dit alleen in de winter als de omstandigheden goed zijn. Dan is het droog en daardoor verbranden de graspollen snel en volledig weg. We brand oppervlakkig daardoor lopen kleine dieren en insecten die dieper in de grond overwinteren, geen gevaar

Vooral in combinatie met begrazen is het een heel succesvolle maatregel.

Schapenbegrazing

Vanuit de Schaapskooi Hoog Buurlo trekt elke dag een schaapskudde de heide op om deze te grazen. De begrazing door schapen is van groot belang voor het beheer van dit type natuur. De dieren houden op natuurlijke wijze de vegetatie kort. Door heel gericht te begrazen zorgen we ervoor dat delen van de heide die eerst werden gedomineerd door gras nu veranderen en een gevarieerde vegetatie waarin struikheide weer een belangrijke plaats in neemt.

We werken met een zogenaamde ‘gescheperde schaapskudde’, oftewel; schapen die begeleid worden door een herder met een hoedhond. De kudde bestaat uit ca. 185 Veluwse Heideschapen en ca. 35 Nederlandse Landgeiten. De schapen eten vooral veel grassoorten, terwijl de geiten meer gericht zijn op houtige gewassen.

Meer weten?

Klik hier als u meer wilt weten over het natuurherstel op de heide. Hou daarnaast onze blogs of Facebookpagina in de gaten.