Blaadjes in de beek. Foto Janske Blijleven

En wat voor poort. Zo eentje waar je ademloos blijft staan om ieder detail in je op te nemen. Een verrassend en gevarieerd landschap, verbonden door zilveren draden waarin het water kabbelend met je mee stroomt.

De beken in Renkum zijn niet alleen heel mooi, het gebied is ook een verbinding van de Veluwe naar het rivierengebied. De verbinding begint bij het Jac.P. Thijsse ecoduct over de A12. Hier kunnen de edelherten veilig de snelweg passeren en de Renkumsepoort betreden.

Opgeleide sprengen

De beken in Renkum zijn sprengen die vanaf de late middeleeuwen al werden uitgegraven door de mensen om het water te stimuleren door het dal te stromen. Om gebruik te kunnen maken van waterkracht voor de watermolens werden de beken ‘opgeleid’, ze werden kunstmatig hoger gelegd om een hoogteverschil te creëren. Waar het hoogteverschil groot genoeg was, kwam een waterval met een watermolen die door die waterval in gang gezet werd. Hier werd dan olie of papier gemaakt of een wasserij geplaatst.
Je vindt in het beekdal dus het oorspronkelijke beekgebied dat bestaat uit nat, soms moerasachtig hooiland en verschillende opgeleide beken en sprengen die begeleid worden door bos. Helaas zijn de watermolens vrijwel allemaal verdwenen.

Variatie en verbinding

Dit gebied met zijn grote variatie van nat en droog, arme en rijke grond, bos en openheid geeft alle mogelijkheden voor allerlei diersoorten die van en naar de Veluwe willen trekken. Sinds een paar jaar komen de edelherten over het ecoduct de A12 over en vestigen ze zich voorzichtig in het meest noordelijke deel van de Renkumsepoort. Het is een kwestie van tijd tot ze door het gebied naar de uiterwaarden bij de Neder-Rijn trekken waar voedzaam, eiwitrijk gras voor ze te vinden is. Vanuit het rivierengebied kunnen ze dan doortrekken naar Duitsland. En vice versa, want naast variatie in voedsel is ook de uitwisseling van genen een belangrijk doel van het verbinden van natuurgebieden.

Altijd boeiend

Ieder jaargetijde is het weer prachtig om te wandelen door het Renkums Beekdal. In het voorjaar met het ontluikende groen en de ijsvogel die in de beek vist en zijn nest maakt in een steile oeverwand. De zomer met de orchideeën, het moeraskartelblad en vele libellen in het beekdal. De herfst met zijn prachtige kleuren en de blaadjes die op de beken drijven tussen de schrijvertjes. En ook de winter wanneer alles in rust en de bosuil ‘s nachts juist actief is, de vorst alles een mooi wit randje geeft en je zomaar ijshaar kunt vinden.

Meer Beekdal

Een goed startpunt voor wandelingen in het Renkums Beekdal is het informatiecentrum Renkums Beekdal aan de Nieuwe Keijenbergseweg 170 in Renkum.
Meer zien van het Renkums Beekdal? Kijk op 21 januari a.s. naar de uitzending van BinnensteBuiten op NPO2 om 18.45u of kijk de uitzending later terug via Uitzending Gemist.