Waar is het krabbenscheer gebleven?
In de Molenpolder (bij Maarssen) kwam krabbenscheer tot voor kort in grote getale voor. Sinds een jaar of drie nemen de aantallen in dit gebied zeer sterk af. Sterker nog, op plaatsen waar in 2012 nog duizenden planten voorkwamen, is er geen een meer te vinden! Wat is hier de oorzaak van? Hieronder een korte uitleg van de “hoofdrolspelers”:
Rode Amerikaanse rivierkreeft
De rode Amerikaanse rivierkreeft kan, als de dichtheden hoog genoeg zijn, veel ecologische schade toebrengen aan ‘onderwatersystemen’. Op verschillende plaatsen in Zuid-Europa is het (vrijwel) volledig verdwijnen van de watervegetatie en vertroebeling van het water geconstateerd na introductie van de soort. De verdwijning van waterplanten wordt veroorzaakt door het eten van de planten zelf en door uitscheiding en voortdurende opwervelende bagger en bodemslib, en daarmee vertroebeling van het water. In Nederland is (nog) geen duidelijk verband aangetoond tussen de aanwezigheid van de rode Amerikaanse rivierkreeft en de achteruitgang van waterplanten. Mogelijk dat de achteruitgang van krabbenscheer in sommige gebieden in het Oostelijk Vechtplassengebied samenhangt met deze kreeft.
Krabbenscheer
Krabbenscheer is een waterplant waarvan de zwaardvormige, getande bladeren boven het water uitsteken. Het zijn drijvende planten met een bladrozet, dat deels onder water zit. De soort staat op de Nederlandse Rode Lijst en is sinds 1950 sterk achteruitgegaan.
Groene glazenmaker
Deze grote libel is afhankelijk van krabbenscheer, omdat de larven (het ontwikkelingsstadium van de libel die onder water leeft) alleen overwinteren in deze planten. Dus – geen krabbenscheer, geen groene glazenmaker! Bolwerken in Nederland zijn Noordwest-Overijssel, Friesland, Groningen en het Vechtplassengebied. De soort is beschermd door de Flora- en faunawet, Habitatrichtlijn en is een van de doelsoorten voor het Natura2000-gebied Oostelijk Vechtplassen, waartoe ook de Molenpolder behoort. Staatsbosbeheer en ook andere natuurorganisaties zijn dus verantwoordelijk voor het voorkomen van deze soort.
In het deelgebied Gravingen zijn een drie libellenroutes, die jaarlijks geïnventariseerd worden en zodoende is er een betrouwbaar overzicht van de libellensoorten en -aantallen in dat deel. In 2015 zijn groene glazenmaker en twee andere soorten verdwenen, mogelijk door de enorme toename van de Amerikaanse rivierkreeften. Dit jaar gaan we een poging doen om de oorzaak (of oorzaken?) te achterhalen. Ik houd u op de hoogte!
@Boswachter Bert
geef een reactie
Rolf Koot
Ik heb nog een ruime vijver vol met Krabbenscheer. De sloot voor mijn huis 40meter van de vijver is leeg wat betreft waterplanten. Nu stappen er regelmatig krabben uit de vijver. Wat doe ik hier mee?
André Roeffen
Boswachter Bert, ik weet niet of het waar is maar ik heb gehoord dat de droom van een andere Bert (die van Bert Bospad te Westbroek) was om de otter terug te laten keren naar de wateren van de Molenpolder. Ik weet niet of de otter hier eerder rondzwom. Het dier staat wel bekend als een liefhebber van rivierkreeft. Benieuwd of de voors en tegens van die optie onderzocht zijn.
Daarnaast wil ik, indien mogelijk, graag een bijdrage leveren aan het beheer/ behoud van het gebied. Misschien zinnig om samen eens een stukje te wandelen of varen door het gebied?
staatsbosbeheerutrecht
Beste André, Bert Bos was inderdaad
staatsbosbeheerutrecht
Beste André, de otter heeft tot ongeveer begin tachtiger jaren geleefd in de Molenpolder. Daarna is deze uitgestorven, maar ik heb goede hoop dat ze binnen 10 jaar weer aanwezig zijn.
Ik ben overigens benieuwd naar jouw mogelijke bijdrage. Mail mij: b.dijk@staatsbosbeheer.nl
André Roeffen
Hallo Bert, ik stuur je een mail.
André Roeffen
Boswachter Bert, ik weet niet of het waar is maar ik heb gehoord dat de droom van een andere Bert (die van Bert Bospad te Westbroek) was om de otter terug te laten keren naar de wateren van de Molenpolder. Ik weet niet of de otter hier eerder rondzwom. Het dier staat wel bekend als een liefhebber van rivierkreeft. Benieuwd of de voors en tegens van die optie onderzocht zijn.
Daarnaast wil ik, indien mogelijk, graag een bijdrage leveren aan het beheer/ behoud van het gebied. Misschien zinnig om samen eens een stukje te wandelen of varen door het gebied?
staatsbosbeheerutrecht
Beste André, Bert Bos was inderdaad
staatsbosbeheerutrecht
Beste André, de otter heeft tot ongeveer begin tachtiger jaren geleefd in de Molenpolder. Daarna is deze uitgestorven, maar ik heb goede hoop dat ze binnen 10 jaar weer aanwezig zijn.
Ik ben overigens benieuwd naar jouw mogelijke bijdrage. Mail mij: b.dijk@staatsbosbeheer.nl
André Roeffen
Hallo Bert, ik stuur je een mail.
André Roeffen
Goed artikeltje, hoop dat het helder wordt wat de oorzaken zijn.
In 2012-2013 heb ik een deel van Gravingen veel bezocht voor de natuurgidsencursus van IVN. De rivierkreeften kwam ik toen veelvuldig tegen. Ben daarna, met andere mensen, in een kleinschalige beheerpoging kreeften gaan wegvangen op stukken waar we daarvoor toestemming van de eigenaren kregen. Veel geleerd over de mooie beestjes die een duidelijke invloed hebben op het gebied. Ook dat een kleinschalige aanpak weinig of waarschijnlijk geen enkel effect heeft. Grootschalig en intensief kan mogelijk iets doen aan de waarschijnlijk miljoenen kreeften die hier leven. En hoewel ik niet uitsluit dat er meerdere factoren spelen in de achteruitgang van het gebied blijft het mijns inziens triest dat het zo lang duurt dat er ingegrepen wordt. Wellicht veranderd de Europese verordening invasieve exoten iets aan deze houding.
Is de uitslag van de waterkwaliteit al binnen? Vermoed dat jullie de chemische waardes krijgen. Zelf heb ik, met een ervaringsdeskundige van IVN, diverse malen de waterkwaliteit gemeten via de biotische index oftewel de diertjes die in het water leven. Deze score tussen 0 en 10 schommelt doch is duidelijk gezakt van een 8 á 9 in 2012 naar een 4 á 5 in 2015.
Hieronder een link naar een kort item met o.a. de Molenpolder.
https://www.youtube.com/watch?v=42RU4r31k_E
staatsbosbeheerutrecht
Dank je voor de informatie, André!
André Roeffen
Goed artikeltje, hoop dat het helder wordt wat de oorzaken zijn.
In 2012-2013 heb ik een deel van Gravingen veel bezocht voor de natuurgidsencursus van IVN. De rivierkreeften kwam ik toen veelvuldig tegen. Ben daarna, met andere mensen, in een kleinschalige beheerpoging kreeften gaan wegvangen op stukken waar we daarvoor toestemming van de eigenaren kregen. Veel geleerd over de mooie beestjes die een duidelijke invloed hebben op het gebied. Ook dat een kleinschalige aanpak weinig of waarschijnlijk geen enkel effect heeft. Grootschalig en intensief kan mogelijk iets doen aan de waarschijnlijk miljoenen kreeften die hier leven. En hoewel ik niet uitsluit dat er meerdere factoren spelen in de achteruitgang van het gebied blijft het mijns inziens triest dat het zo lang duurt dat er ingegrepen wordt. Wellicht veranderd de Europese verordening invasieve exoten iets aan deze houding.
Is de uitslag van de waterkwaliteit al binnen? Vermoed dat jullie de chemische waardes krijgen. Zelf heb ik, met een ervaringsdeskundige van IVN, diverse malen de waterkwaliteit gemeten via de biotische index oftewel de diertjes die in het water leven. Deze score tussen 0 en 10 schommelt doch is duidelijk gezakt van een 8 á 9 in 2012 naar een 4 á 5 in 2015.
Hieronder een link naar een kort item met o.a. de Molenpolder.
https://www.youtube.com/watch?v=42RU4r31k_E
staatsbosbeheerutrecht
Dank je voor de informatie, André!
Ben van der Veen
Is de kwaliteit van het water al gecontroleerd ? Ver weg van de waterinlaat (van uit de Nedereindsevaart) stond verleden jaar nog wel krabbenscheer.
Wat ook opvalt is dat veel andere waterplanten in hoog tempo verdwijnen.
Bert van Dijk
We gaan de kwaliteit van het water opvragen bij Waternet. Dat zou mogelijk één van de oorzaken kunnen wezen. En inderdaad, de waterplanten verdwijnen in rap tempo.
Ben van der Veen
Is de kwaliteit van het water al gecontroleerd ? Ver weg van de waterinlaat (van uit de Nedereindsevaart) stond verleden jaar nog wel krabbenscheer.
Wat ook opvalt is dat veel andere waterplanten in hoog tempo verdwijnen.
Bert van Dijk
We gaan de kwaliteit van het water opvragen bij Waternet. Dat zou mogelijk één van de oorzaken kunnen wezen. En inderdaad, de waterplanten verdwijnen in rap tempo.
Ed
Schijnen goed te smaken, boswachter Bert, die kreeftjes. Ik zeg vangen die handel!
Bert van Dijk
De kreeften schijnen inderdaad lekker te zijn, alhoewel ik geen liefhebber ben. Maar met een sausje is het mogelijk lekkerder!
Ed
Schijnen goed te smaken, boswachter Bert, die kreeftjes. Ik zeg vangen die handel!
Bert van Dijk
De kreeften schijnen inderdaad lekker te zijn, alhoewel ik geen liefhebber ben. Maar met een sausje is het mogelijk lekkerder!
jan katsman
Geen goed bericht, Bert.
Bert van Dijk
Inderdaad geen goed bericht, Jan. Maar misschien dat we dankzij ons onderzoek(je) te weten komen wat de oorzaken zijn en daarop kunnen we maatregelen nemen.
jan katsman
Geen goed bericht, Bert.
Bert van Dijk
Inderdaad geen goed bericht, Jan. Maar misschien dat we dankzij ons onderzoek(je) te weten komen wat de oorzaken zijn en daarop kunnen we maatregelen nemen.