Op Texel zijn we als Staatsbosbeheer voornemens om een kerf aan te leggen in de zeereep. Het doel hiervan is om weer rollende en zwevende strandzandkorrels het duin in te laten komen. Dit is belangrijk om de verzuurde oude duinbodem weer te herstellen of te laten ontwikkelen. Bovendien is het belangrijk dat de duinen mee kunnen groeien met aanstaande zeespiegelstijging. Net als op vele andere locaties in het land ( van Zeeland t/m Terschelling) zal ook op Texel gegraven worden in de zeereep om het zand naar binnen te laten stuiven.

Belangrijke processen

Uitermate aantrekkelijk aan het duinlandschap is de grote diversiteit. Grotendeels wordt die veroorzaakt door wind en water. Wind zorgt voor open plekken, verstuivingen en op sommige stukken strand tot actieve (nieuwe) duinvorming. Water zorgt in valleien voor een bijzondere vegetatie of in de Slufter voor een intens tafereel van nieuwe geulen , kwelders en platen. Dynamiek is daarvoor bepalend. Als die natuurlijke processen weer de ruimte krijgen gaan er veel dingen weer ‘min of meer’ vanzelf.  Een kerf is een soort gegraven inkeping in de buitenste duinenrij. De positie is zuidwest georiënteerd. Daar komen immers de meeste stormen vandaan. Strandzand kan zodoende naar binnen waaien. Een deel van de korrels zal direct achter de zeereep dalen, maar bij superstorm kunnen kleine(re) zandkorrels ook door getransporteerd worden naar het verdere achterland.  Hoe dit precies gaat uitpakken willen we graag weten, want dat heeft uiteindelijk veel effect op de vegetatie.

Videostills van Jan-Berend Stuut ( NIOZ, VU Amsterdam) 

Meten = weten

In de Westerduinen , nabij het zogenaamde ‘paadje 14’, zijn de afgelopen maand meetinstrumenten geplaatst. Wetenschappers van de VU Amsterdam en het NIOZ zullen de zeereep en haar achterland hier bemonsteren op zandtransport. Het is namelijk van wezenlijk belang dat kalkrijker zand de duinen in kan komen. Nu er nog geen kerf aanwezig is , wordt het huidige zandtransport bemonsterd. Dat gebeurd met zogenaamde zandvangers. Dit zijn kokervormige elementen ( halve regenpijpjes) aan palen waar zandkorrels in ’gevangen’ worden.  Op deze wijze wordt gekeken hoeveel zand er het achterland in komt. Ook kijken ze naar de samenstelling van het dat zand. Strandzand is bijvoorbeeld kalkrijker dan ‘oud’ duinzand. Er zitten meer bijvoorbeeld meer schelpfragmentjes in. Dat is belangrijk om te weten, want kalk heeft als krachtige capaciteit om een verzuurde bodem te neutraliseren. De verzuurde bodem, die een oa een gevolg is van stikstofdepositie. Daarmee is er weer wat balans en zal oorspronkelijke duinvegetatie weer kunnen ontwikkelen.  Duinviooltjes en kandelaartjes in plaats van hellingen vol zandzegge, duinriet en braam. Voorbeelden in ons land laten zien dat deze verjongingskuur ( nieuw zand) helpt. Als boswachters zijn wij blij met deze wetenschappelijke ondersteuning, want het helpt ons om er achter te komen of we de goede dingen doen. We willen zorgvuldig en doordacht te werk gaan. De Texelse duinen zijn fantastisch en het zou mooi zijn als rollende en zwevende zandkorrels het duinlandschap ook naar de toekomst toe weer levendig en divers kunnen maken. Te beginnen bij ‘paadje 14’.