Door een actieve samenwerking van Staatsbosbeheer en gemeente Texel kan het fietspad Tureluur/Schettersweid worden verlegd naar de zuidelijke bosrand. Hierdoor ontstaat een robuuster natuurgebied, waar naast soorten als de brede en gevlekte orchis ook zeldzame soorten als teer guichelheil, zonnedauw en moeraskartelblad betere kansen en meer ruimte krijgen om uit te breiden.

Het is een win-winsituatie. De gemeente heeft de wens en noodzaak om het huidige fietspad, dat in slechte staat verkeert, te verbreden. Het pad ligt echter in Natura 2000-gebied (dwars door Schettersweid) en loopt deels langs een gebied (Tureluur) met heel hoge natuurwaarden. Daardoor is aanpassing alleen mogelijk in combinatie met twee natuurontwikkelingsprojecten van Staatsbosbeheer in het gebied. Wij willen op deze locatie aanpassingen doen om zoet water langer in De Dennen te kunnen vasthouden en daarnaast de kwetsbare natuur in Schettersweid en Tureluur versterken. Door het fietspad te verleggen naar de zuidelijke bosrand langs de Tureluur en Schettersweid is de verwachting dat de natuur zich in de vrijgekomen ruimte waar het oude fietspad verdwijnt op dezelfde manier ontwikkelt als de omgeving en zeldzame soorten als sterzegge en diverse orchideesoorten, zoals de gevlekte, brede en rietorchis, meer de ruimte krijgen. Natuurlijk ligt ons primaire belang bij de natuurontwikkelingsprojecten, maar we hechten ook grote waarde aan de recreatieve aantrekkelijkheid van de Texelse natuur en willen recreanten daarvan, waar dat zonder nadelige gevolgen mogelijk is, laten genieten.

Details

In de natuur zijn details belangrijk. Sterker nog: in deze projecten spelen details voor Staatsbosbeheer de hoofdrol. Dat betekent dat we kiezen voor maatwerk in het gebied. Daar waar het terrein nog steeds veel voedingsstoffen bevat, gaan we plaggen en passen we de waterlopen aan, waardoor zeldzame vegetaties zich kunnen uitbreiden. Ongeveer een kwart van de Schettersweid wordt geplagd, waarbij de voedselrijke bovenlaag wordt verwijderd. Zeldzame soorten als teer guichelheil, zonnedauw en moeraskartelblad krijgen zo betere groeikansen. Deze soorten hebben nu ook last van de toenemende droogte in het terrein. Door het water langer vast te houden en het grondwaterniveau te verhogen en in het voorjaar te laten afstromen over het maaiveld, ontstaat een gebied met in potentie hoge natuurwaarden. Dit is niet alleen goed voor de vegetatie: ook de leefomgeving van rode lijst-soorten als de noordse woelmuis en de rugstreeppad gaat erop vooruit. In De Tureluur, in 1997 vergraven tot duinrel, worden ook aanpassingen gedaan om het zoete water langer vast te houden. Nu al kleuren de graslandjes er paars van de orchideeën en de verwachting is dat de huidige zeldzame begroeiing zich zal uitbreiden. Als het fietspad wordt verlegd, ontstaat een robuuster en aaneengesloten stuk natuur dat de potentie heeft om zich te ontwikkelen tot zeldzaam duinblauwgrasland, zo verwacht collega/boswachter ecologie Thomas van der Es. De natuurontwikkelingsprojecten worden gefinancierd door de provincie Noord-Holland.

Meanderend fietspad

Het verleggen en verbreden van het fietspad vergroot de recreatieve waarde. Het betonnen pad wordt drie meter breed, waardoor ook het huidige fietsverkeer, met elektrische fietsen, hondenkarren en bakfietsen, elkaar veilig kan passeren. De oplossing werd gevonden in het verleggen van het pad naar en deels in de zuidelijke bosrand.  We stonden hierbij wel voor een dilemma, omdat hiervoor bomen gekapt moeten worden. Toch kiezen we er op deze plek voor om kwetsbare natuur te beschermen ten koste van een strook bos met jonge bomen. Maar ook hier zijn details belangrijk. Dat betekent dat we, waar dat kan, waardevolle bomen zoals eiken en tamme kastanjes zullen sparen. Het fietstraject meandert als het ware langs en door de bosrand, waarbij mooie doorkijkjes worden gecreëerd naar de Tureluur. Een ecoloog houdt tijdens de werkzaamheden toezicht op de uitvoering.

Enthousiast

We hebben de gewenste aanleg van het fietspad voorgelegd aan de werkgroep Beheer, Onderzoek en Recreatie (BOR) van het Nationaal Park Duinen van Texel en Stichting Kernwaarden Texel. In de BOR is een groot aantal Texelse belangenorganisaties vertegenwoordigd, zoals de Vogelwerkgroep, alle Texelse terreinbeheerders, Stichting Natuur & Mens en Landschapszorg. Tijdens een veldbezoek hebben we input opgehaald bij de deelnemende organisaties in de BOR. De reacties waren zonder uitzondering enthousiast en de gemaakte keuze van Staatsbosbeheer om vooral de kwetsbare stukken te versterken kon rekenen op brede steun. Ook werd de recreatieve aantrekkelijkheid van het nieuwe pad als een grote pre gezien.

Publiekswandeling

Op 1 september organiseren we een publiekswandeling door het gebied om de combinatie van de natuurontwikkelingsprojecten en aanpassing van de fietspaden toe te lichten. Onze boswachter ecologie laat zien hoe bijzonder het gebied nu al is en wat er mogelijk kan ontstaan als de projecten zijn afgerond. Hij verwacht dat bijvoorbeeld de Tureluur zich zou kunnen ontwikkelen tot zeldzaam duinblauwgrasland. Ben je nieuwsgierig en wil je mee met de publiekswandeling? Kom dan op 1 september om 15.00 uur naar de kruising van het huidige fietspad Tureluur met de Ploegelanderweg. Enne…. de parkeerruimte is beperkt, dus fijn als je op de fiets komt!