De Slufter op Texel, een prachtige mislukte polder 2
De Slufter op Texel is een prachtige mislukte polder. Bijna iedereen die Texel bezoekt gaat ook naar De Slufter een bekend en bijzonder natuurgebied. . De één brengt er uren door, de ander bekijkt het gebied vanaf het uitkijkpunt. Dit jonge gebied had een nieuwe polder moeten worden, maar de natuurkrachten dachten er anders over.
Inpoldering van de hele strandvlakte voor de Zanddijk
Nadat in 1835 het grootste deel van het prachtige kweldergebied in de Waddenzee ten oosten van de Zanddijk en de Eierlandse Duinen was ingepolderd en ontgonnen tot landbouwgrond viel het oog op het brede strand aan de Noordzee kant van de Zanddijk. Het gebied dat we nu kennen als De Muy en De Slufter.
In 1855 is op de strandvlakte voor de Zanddijk een serie van 4 stuifdijken aangelegd om hier een polder te realiseren. Drie korte stuifdijken tussen op strandvlakte ontwikkelde duinencomplexen in De Muy; een korte tussen de uitloper van de Bertusnol en de Muynol of Rijsbol, het Muydijkje tussen Muynol en Kleine Bol en een dijkje tussen Kleine Bol en de Politienol onderdeel van de Slufterbollen. Een lange stuifdijk vanaf de Slufterbollen toen Groote of Oostbol naar de Eierlandse Buiten Duinen; de Lange Dam, maakte het werk af.
De natuur beschikt anders
In januari 1858 ontstonden in de prille zanddijk een aantal doorbraken. In het Muydijkje, bij de Kleine Slufter ter hoogte van strandpaal 25 en twee doorbraken de Groote Slufter en de Nieuwe Slufter die tot één samenvloeiden ter weerszijden van strandpaal 27. Met de naam Nieuwe Slufter wordt het begrip Slufter mogelijk voor het eerst gebruikt voor een doorbraak door duin. Op de kaart van 1860 heeft de kreek naar het Muydijkje de naam De Mui.
De doorbraak in het Muydijkje was drie jaar later weer gedicht en de doorbraak bij de Grote Slufter hield het twaalf jaar vol. De gaten zijn gedicht door het plaatsen van stuifschermen en het met kruiwagens storten van zand. Het dichten van het gat bij de Kleine Slufter is nooit definitief gelukt en daar danken wij nu neen bijzonder natuurgebied aan.
Dichten Groote Slufter
Op de 1e kadastrale kaart van de duinen uit 1873 staat als toevoeging op kaartblad 10, getekend door A.J. van Nelle, bij de Groote Slufter:
“Stuifdam laatstelijk over +- 710 m. lengte, door rietschutting en beplantingen aangelegd in Augustus 1886 en daarna zoveel mogelijk door aanstuiven verzwaard.” Aan de landzijde staat ten noorden van strandpaal 27 vermeld: Twee kleine doorbraakjes van sept. 1886. (Met opgekruiden grond gedicht in 1887.) Ten zuiden van paal 27: Doorbraak van Sept. 1886. (Met opgekruiden grond gedigt in 1887.) Bij de stuifdijk waarin het gat gedicht is staat de naam Lange Dam al vermeld met de toevoeging (begonnen in 1855 en sedert verzwaard.) Het gedeelte van de stuifdijk ten zuiden van de Kleine Slufter en ten westen van De Scheer staat op kaartblad 9 als Hoge Dam genoemd.
Doorbraak Groote Slufter nog herkenbaar
Op de hoogte kaart is te zien dat de Lange Dam net wat lager is ter hoogte van de oude doorbraak bij de Groote Slufter dan het gespaarde deel richting de Sluftermonding. De Lange Dam sloot aan op de Reddingsbootduintjes en waarvandaan met een boog oostelijk van de huidige Bunkervallei een duinrug doorliep naar de Eierlandse Duinen. (Historisch gezien maken de duinen in het noorden van De Slufter deel uit van de duincomplexen van de Eierlandse Duinen, al gebruiken wij deze naam nu voor het gebied ten noorden van de Krimweg.)
Wordt vervolgd.
geef een reactie
Annelies
Ik vind het echt heel interessant.
Maar al ken ik het gebied; ik weet echt niet waar ik in gedachten moet zijn als het gaat over; Muynol of Rijsbol, het Muydijkje tussen Muynol en Kleine Bol en de Politienol.
Ik weet niet waar die zijn! De lange dam, die weet ik, maar de bunkervallei? Geen idee.
Een kaart waarop de genoemde plaatsen duidelijk aangegeven worden, zou mij blij maken. Ik hoop dat ik het dan wel kan volgen.
Boswachter Erik van der Spek
Hopelijk heeft het volgende blog duidelijkheid geschapen
erikvanderspek
Hopelijk heeft het volgende blog duidelijkheid geschapen
Regien
Blijft een interessant en mooi verhaal! Bedankt!
Huub Rovers
Leuk om de kaart van 1854 van L.J. Kikkert Lid van de Staten van Noord-Holland en wethouder / notaris van het bestaande gebied te bekijken. Tevens met de diepten ter plekke in palmen aangegeven met alle gevaren voor de scheepvaart ..
Peter Ampt
Wat een geweldig werk heb je verricht Erik. Ik ben benieuwd naar het volgende hoofdstuk.