Dit jaar wil het Nationaal Park Duinen van Texel in samenwerking met Staatsbosbeheer aandacht besteden aan de heikikkers op Texel. De laatste jaren worden nog maar nauwelijks heikikkers gezien en dat baart zorgen. Bestaat er nog wel een levensvatbare populatie? De heikikker is een mooi, klein kikkertje die op Texel vooral in de duinen wordt gezien. Heel kenmerkend is de smalle snuit en de brede streep op de rug. Heikikkers zijn er vroeg bij: in maart komen ze al uit de winterslaap. Dit jaar worden de voortplantingswateren geïnventariseerd en de waarnemingen van deze bijzondere kikker verzameld.

Een geïsoleerde populatie

In het Nederlandse duingebied komt de heikikker alleen op Schouwen en Texel voor. Op andere plaatsen leeft de soort in veenweidegebieden, hoge zandgronden en uiterwaarden. Tot de Romeinse tijd was Texel verbonden met het vasteland, dat toen bestond uit een landschap van uitgestrekte veengebieden. Sinds zijn isolatie van het vasteland in de vroege middeleeuwen, heeft de heikikker zich kunnen handhaven op Texel als een relict van een eens veel grotere aaneengesloten populatie. De Texelse heikikker is daardoor de moeite waard om goed te beschermen.

Gelijkenis met de bruine kikker

Op Texel komen nog twee andere soorten kikkers voor: de bruine en de groene kikker. Groene kikkers zijn op Texel nieuwkomers: in de jaren negentig van de vorige eeuw zijn ze ontsnapt uit een particuliere vijver en hebben zich sindsdien over het gehele eiland massaal verspreid.

De heikikker lijkt erg sterk op de bruine kikker die hier van oudsher ook voorkomt. De bruine kikker komt op veel plaatsen voor; zelfs in vijvertjes van Den Burg worden ze wel gezien. Heikikkers zijn alleen in natuurgebieden te vinden. Bruine kikkers zijn groter, hebben een brede kop en zijn net als de heikikker heel variabel wat betreft tekening.

Omdat de heikikker net als de bruine kikker geen echte kwaakblaas heeft – niet zoals de luidruchtige groene kikkers – klinken de geluiden zacht. Het geluid van de heikikker wordt omschreven als een klokkend geluid alsof er een fles onder water wordt gehouden waaruit lucht ontsnapt. Bij de bruine kikker is het een zacht geknor.

Geluidsopname heikikker

Geluidsopname bruine kikker

De levenscyclus

Heikikkers komen al heel vroeg in het jaar (eind februari en maart) te voorschijn uit de winterslaap. Het zijn echte ‘landkikkers’, alleen in de voortplantingstijd zoeken ze naar zonnige watertjes met veel  waterplanten om te paaien en dril af te zetten. Opvallend in die tijd is de blauwe kleur van de mannetjes.  Na  het uitkomen van het dril zwemmen de kikkervisjes rond en metamorfoseren in mei tot kleine kikkertjes. Zij  komen dan aan land. In de herfst zoeken de heikikkers een vorstvrije plek op en graven zich dan in voor de winterslaap.

Hulp is erg welkom: Heeft u een toevallige waarneming van heikikkers? Wilt u die dan op de site Waarneming.nl  plaatsen?  Of geef het  door aan de coördinator heikikkers: (dick.schermer@texel.com) of 06-51228454. Veel informatie over deze soorten is ook de vinden op de site van RAVON – het landelijk kenniscentrum amfibieën . (www.ravon.nl).  Alvast hartelijk bedankt!