Denk je aan Texel, dan denk je aan graslanden met grazende schapen, de typische schapenboet, drinkkolk en ‘tuunwallen’. Met behulp van enthousiaste vrijwilligers houden we deze karakteristieke tuinwallen in stand.

Vrijwilligers restaureren tuinwal op Hoge Berg

Voor het achttiende jaar kwamen de de Staatsbosbeheervrijwilligers van Werkgroep Kwadijkervlot uit Purmerend hun werkseizoen op Texel afsluiten met het werken aan het behoud van het Texelse tuinwallenlandschap. Voor het tweede jaar kregen ze daarbij hulp van de Struuners, de jeugdclub van IVN-Texel. Bovendien hielpen er nog drie andere Texelaars en twee van onze Duitse gasten mee. Vele handen maakten, misschien niet direct ligt werk, maar zorgden er wel voor dat er aan het eind van de dag 76m tuinwal weer op hoogte was. De verweerde kop van de tuinwal is er afgestoken en vervolgens door niewe lagen graszoden vervangen. Voorzover de oude kop van de tuinwal niet alleen uit kweek, maar ook uit planten die straks gaan bloeien bestond is deze opnieuw als dekzode gebruikt.

Tuinwal als slimme perceelscheiding

Vroeger hadden de tuinwallen vooral een praktische functie. Op het eiland was te weinig hout om hekken te bouwen en sloten graven zat er op de Hoge Berg niet in, omdat het water er niet in bleef staan. De vindingrijke Texelaars bedachten de tuinwal, opgestapelde graszoden met een kern van grond die dienden als perceelscheiding. Het scheiden van de percelen werd belangrijk toen rond 1640 de ‘overalweide’ werd afgeschaft. Tot die tijd mochten schapen over het hele eiland grazen.

Biggenkruid, Muizenoor en zeldzaam Engels gras

Tuinwallen hebben een eigen karakteristieke plantengroei. Die kan ontstaan doordat de wallen niet worden bemest, een eigen waterhuishouding hebben en worden begraasd of gemaaid. Op zo’n mooi onderhouden tuinwal groeit bijvoorbeeld biggenkruid, met heldergele bloemetjes. Of muizenoor, een plant waarvan de blaadjes – je raadt het al – op muizenoren lijken. Als het heel goed gaat met de wal komt het blauwbloemige grasklokje erop voor en soms zelfs het zeldzame Engels gras.

Rijke tuinwallen zijn paradijs voor zeldzame insecten en zoogdieren

Door deze variatie aan planten trekken de tuinwallen veel soorten insecten aan, waaronder wilde bijensoorten. Bijvoorbeeld de Texelse zandbij, deze zeer zeldzame bij bezoekt op de wallen planten als klein streepzaad en muizenoor. Maar ook de klokjesdikpootbij is gespot. Deze soort is voor zijn voortplanting afhankelijk van het grasklokje. Maar niet alleen insecten houden van de tuinwallen, ook kleine zoogdieren zoals de Noordse woelmuis vinden er voedsel en beschutting.