tapuit (c) Eric Menkveld

Het gaat niet goed met de tapuit in Nederland. Van enkele duizenden paren in de jaren ‘70 resteren nog maar 250-300 broedparen. Op Texel broeden omstreeks 40 paar, vooral in de Eierlandse Duinen. Reden voor het Nationaal Park Duinen van Texel en Staatsbosbeheer om in 2016 aansluitend op een lang lopend onderzoek in de Noordduinen ten zuiden van Den Helder door Sovon Vogelonderzoek uit te laten zoeken hoe het met de tapuiten op Texel gaat.

Wat willen we weten van de tapuit?

• Hoeveel tapuiten broeden er echt? Normaal worden broedvogels gevolgd door het aantal bezette territoria (ingenomen gebiedjes) te tellen. Dat kan b.v. ook om alleen een zingend mannetje gaan.
• Hoeveel jongen vliegen eruit? Zijn dit er meer of minder dan nodig is om dieren die sterven te vervangen? En hoe is het broedsucces in vergelijking met bv. de Noordduinen?

Wat is er gedaan?

Alle nesten zijn opgezocht, nauwkeurig ingemeten en wekelijks gecontroleerd tot na het uitvliegen van de jongen. Hierdoor is bekend hoeveel territoria en nesten er waren en wat het broedsucces is, uitgedrukt in het aantal uitgevlogen jongen. Jongen die minstens een week oud waren, en ook enkele volwassen vogels, zijn geringd met kleurringen om ze individueel herkenbaar te maken. Hierdoor kan hun overleven gevolgd worden en kan worden nagegaan of ze in de Eierlandse Duinen of ergens anders gaan broeden. Bij mislukte nesten is geprobeerd om vast te stellen waarom het mis ging.

Resultaat

In 2016 zijn 30 territoria van tapuiten in de Eierlandse Duinen vastgesteld, de meeste in het zuidelijk deel van het gebied. Dit aantal is vergelijkbaar met het aantal dat vorige jaren via het tellen van de territoria is vastgesteld. De meeste tapuiten broeden in de oude duinen net achter de zeereep. Dit is ook het deel van de duinen waar nog de meeste dynamiek van stuivend zand is.

Van 29 paren is het nest gevonden. Niet zeker is of het 30^e paar geen nest gemaakt heeft of dat dit al vroeg verloren ging. Er zijn dus geen aanwijzingen dat er te weinige nestgelegenheid (konijnenholen) is. Uit 26 nesten is minimaal één jong uitgevlogen. In vier gevallen gebeurde dit na de tweede poging. Er zijn in totaal 100 jonge tapuiten uitgevlogen; 3,3 per aanwezig broedpaar.

Mislukken

In of bij de zes mislukte nesten zijn dode jongen gevonden. Het mislukken is vermoedelijk veroorzaakt doordat door slecht weer of slechte voedselomstandigheden onvoldoende voedsel is aangevoerd. Het is echter niet uitgesloten dat ook is voorgekomen dat de voedselaanvoer stagneerde doordat een ouder is gepredeerd (opgegeten). Er is niet vastgesteld dat in 2016 nesten zijn gepredeerd.

Vergeleken

Vergeleken met de Noordduinen is er in de Eierlandse Duinen in 2016 per succesvol vrouwtje één jong minder per nest uitgevlogen. Een groot verschil. Maar omdat er in meer nesten jongen uitvlogen op Texel dan in de Noordduinen zijn er gemiddeld per nest ongeveer evenveel jongen uitgevlogen. In de Noordduinen zijn wel nesten gepredeerd, door o.a. Vos en Bunzing. Het lijkt erop dat de uitgevlogen jongen op Texel iets lichter waren. Het aantal uitgevlogen jongen in 2016 is net niet voldoende (3,3 in plaats van 3,65) om de sterfte te vervangen. In 2017 wordt het onderzoek voorgezet. Dan wordt ook met camera’s gekeken naar het aangevoerde voedsel. Iedereen kan helpen door kleurringen af te lezen en te melden via: frank.majoor@sovon.nl

Bron: Tapuiten in de Eierlandse Duinen op Texel in 2016, Sovon-rapport 2016/55, Chris van Turnhout & Frank Majoor

Rap_2016-55_Tapuiten_Texel_2016

https://www.sovon.nl/sites/default/files/doc/PDF-jes/LR%20Digitaal_Brochure%20tapuit.pdf