Natuurlijke verjonging krijgt een kans wanneer er licht op de bodem komt

Groot in het nieuws rond de Nederlandse Klimaattop 2016 eind oktober was het plan voor bosuitbreiding met 100.000 ha omwille van het klimaat en om meer zelf aan de vraag naar de duurzame grondstof hout te kunnen voldoen. Wanneer dit idee beleid wordt, verandert het bosbeleid in ons land weer een beetje. Zal dit gevolg hebben voor het bosbeheer op Texel door Staatsbosbeheer?

Bosbeheer na de aanleg

Bij de start van de bosaanleg op Texel in 1895 met de aanleg van boomkwekerijen was het doel nog puur agrarisch: hout produceren om de ‘woeste gronden’ productief te maken en om voor een groter deel in de eigen houtbehoefte te voorzien. Boswachter Min had vanaf de aanplant die in 1898 startte al oog voor de recreatieve betekenis van het bos. Dit blijkt onder andere uit het uitsparen van een uitkijkpunt op de Fonteinsnol. In de dertiger jaren motiveerde hij het bebossen van de weilanden van het Botgras en het Lange Stuk om het bos beter te laten groeien onder andere met de opmerking dat “ wanneer in aanmerking genomen wordt dat dit bos een waarde van verscheidene tonnen gouds vertegenwoordigt, komt het mij voor dat de continuïteit van dit bos wel opweegt tegen een inkomsten vermindering van f 600 à f 700 ‘s jaars.” Houtproductie bleef het hoofddoel van het bos en de kosten en baten waren zelfs enkele jaren in evenwicht. Ook de natuurwaarde van het bos kreeg al aandacht blijkt uit een artikel van Jac. P. Thijsse.

Bosbeheer eind vorige eeuw

In de tweede helft van de vorige eeuw nam het belang van natuur en van recreatie in het bos steeds meer toe. Het multifunctioneel bosbeheer waar deze twee functies naast houtproductie gelijkwaardig werden kreeg vorm. De ontwikkeling ging verder en op Texel verdween de houtproductie als doel uit beeld. Het doel duinbos met natuurwaarden gecombineerd met veel recreatiemogelijkheden kwam daarvoor in de plaats. In het huidige bosbeheer zijn dunningen (bomen weghalen om de overblijvende bomen meer ruimte te geven) gericht op versterking van de natuurwaarden en stimuleren van natuurlijke verjonging van het bos, niet meer op het leveren van kwaliteitshout. Het hout dat bij dit bosbeheer vrijkomt wordt uiteraard wel nuttig gebruikt. We hebben nog steeds veel hout nodig, het is een mooie duurzame grondstof en bovendien kunnen de kosten van het bosbeheer er mee worden gedekt. De verwachting is dat in een van de komende winters de delen van het bos die bij de laatste dunningen niet beheerd zijn, aan de beurt zullen komen.

Bosvisie onderdeel van het beheerplan

Het beheerplan van Staatsbosbeheer is aan herziening toe. De toekomst van het bosbeheer is hier een onderdeel van. De bosecoloog van Staatsbosbeheer is nu op een rij aan het zetten welke keuzes er bij het bosbeheer gemaakt kunnen worden. Wanneer het Nederlandse beleid zo verandert dat ook in bossen met een natuurdoel een beperkte hoeveelheid hout gehaald moet worden, kan dit tot een aanpassing van de huidige koers leiden. Tot nog toe was de inzet op het mogelijk maken van de ontwikkeling van een bos dat zich zonder hulp blijvend kan verjongen. Mogelijk wordt hier in de toekomst aan toegevoegd dat er tevens een beperkte hoeveelheid hout uit gehaald zal blijven worden.  In 2017 zal over het beheerplan en dus over de toekomst van het bosbeheer nog veel gesproken worden, waarbij de uitdaging is de wensen op Texel en het overheidsbeleid zo dicht mogelijk bij elkaar te brengen.

Excursie voor de dunning?

Wanneer er weer gedund zal worden organiseert Staatsbosbeheer weer een excursie voordat het werk wordt uitbesteed. Reacties kunnen dan dan nog tot aanpassingen leiden.

https://www.boswachtersblog.nl/texel/2015/12/14/beplanting-van-de-fonteinsnol-in-de-dennen-nptexel/

https://www.boswachtersblog.nl/texel/2012/11/22/dunning-in-de-de-dennen-start-dinsdag-27-november/

https://www.boswachtersblog.nl/texel/2015/03/23/staatsbosbeheer-werkt-op-texel-fsc-proof-pittige-controle/