Op Texel gebruikt Staatsbosbeheer grote grazers (koeien, paarden en schapen) van anderen bij het beheer van een deel van de natuurterreinen. De begrazing in de Texelse duinen wijkt wat de regels voor het houden en verzorgen van vee soms iets af van de regels op landbouwbedrijven. In de grotere begraasde gebieden, percelen van meer dan honderd hectare, De Geul, Bollekamer en De Muy hoeven kalveren niet binnen drie dagen van een oormerk te worden voorzien. Het oormerken mag worden uitgesteld tot de twee keer per jaar dat de dieren bij elkaar gehaald worden voor de gezondheidscontrole. Bij begrazing in gebieden kleiner dan honderd hectare gelden de regels zoals die voor alle veehouders van kracht zijn.

Van duingebruik naar natuurbeheer
Het gaat om het behouden van de duingemeenschappen, combinatie van plant- en diersoorten, die in de duinen thuishoren. Doordat we al eeuwen lang de duinen als zeewering beheren en er om droge voeten te houden weinig ruimte is voor grootschalige afbraak en opbouw van duinen door de zee zou het duin zonder menselijke activiteiten voornamelijk uit bos en struweelgemeenschappen bestaan. Dat de gemeenschappen van het open duin, duingraslanden en duinheides wel op grote oppervlaktes aanwezig zijn komt doordat de duinen niet alleen werden vastgelegd maar ook gebruikt. Door het weiden van vee, maaien of branden van ruigte, winnen van zoden, steken van hei, delven van konijnen, etc. kreeg de ontwikkeling naar bos en struweel weinig kans. De meest bijzondere planten en diersoorten uit de duinen hielden daardoor voldoende ruimte om te overleven. Staatsbosbeheer kiest voor het beheer dan ook voor handelingen die vergelijkbare effecten hebben op delen van het duingebied. In andere stukken mag de ontwikkeling naar natuurlijke bossen wel door gaan. In de grote gebieden hebben de grote grazers zoveel vrijheid dat hun effect op de plantengroei en daarmee de dieren veel gevarieerder is dan bij maaien, branden en plaggen het geval zou zijn. Er is veel variatie in graasdruk, met daardoor veel verschil in ruimte voor soorten. Dit lijkt meer op de variatie door grazers in heel grote natuurgebieden, dan andere beheersvormen.

Keuzes maken
Elke keuze voor beheer, ook voor niets doen, bevoordeeld soorten planten en dieren en benadeeld andere. Staatsbosbeheer kijkt dan ook regelmatig of het beheer moet worden bijgesteld. Binnenkort starten we met het maken van een nieuw beheersplan. Dan zal ook besproken worden of de huidige begrazing moet worden aangepast. De verwachting is dat uiteindelijk de conclusie zal zijn dat in enkele gebieden het aantal grazers verminderd kan worden. Dit kan ook betekenen dat delen van begraasde gebieden bijvoorbeeld een jaar niet begraasd gaan worden. Het Nationaal Park Duinen van Texel moet het Beheer- en Inrichtingsplan vernieuwen. Staatsbosbeheer heeft voorgesteld om in ieder geval het betrekken van belanghebbenden en geïnteresseerden bij de ontwikkeling van deze en mogelijke andere verwante plannen gezamenlijk op te pakken.

Grote grazers kunnen er ook voor zorgen dat kleine grazers aan hun trekken kunnen komen. Konijnen eten geen hoog gras en sprinkhanen hebben kale plekken nodig om eieren te leggen. Wanneer de kleine grazers het goed doen zijn er minder grote grazers nodig zijn.

Boswachter Erik van der Spek