De afgelopen 24 uur verliepen aanzienlijk anders dan gepland. Gisteravond kwam de melding dat er potvissen op het strand lagen bij Paal 12. Als boswachter is dan de vraag of er een rol is voor Staatsbosbeheer, formeel niet, maar als partner van de organisaties die dat wel hebben kunnen we misschien assisteren. Aangekomen op het strand bleek dat o.a. de gemeente, KNRM en Ecomare druk bezig waren om de mogelijkheden om de dieren te redden te onderzoeken. De harde wind, de duisternis en de locatie maakten op dat moment een verantwoorde reddingspoging onmogelijk. Wel was duidelijk dat er gezorgd moest worden voor het afzetten van de locatie, zodat de dieren niet extra te lijden hadden van belangstellenden die ze in het licht zetten of er later met laag water naar toe zouden lopen. Samen met gemeente, KNRM, strandvonderij en politie hebben wij daar bij geholpen. De slagbomen op de strandslagen hebben we afgesloten, zodat niemand in de verleiding zou komen om het strand op te rijden. En op basis van de noodverordening van de gemeente hebben we  delen van het strand afgezet. Bij de verdeling van de wachtdienst kreeg Staatsbosbeheer de dagdienst toegewezen samen met een van de teams van de gemeente. Na afloop van het overleg kon ik dus gisteren nog naar huis.

Vanmorgen werd al snel duidelijk dat de dieren het niet hadden gehaald. Niet onverwacht, maar toch een teleurstelling. Het aan het slot afgedrukt bericht van NOZOS (Noordhollandse Zoogdier Studiegroep) zet deze teleurstelling wel in een goed perspectief, maar neemt de teleurstelling niet weg. Vandaag met collega’s Glenn van Ginkel en Marcel Tielemans onze dienst gedraaid. Met de gemeentecollega’s gewerkt aan het verbeteren van de afzetting, nu nog nodig om de onderzoekers en anderen veilig te kunnen laten werken. In overleg met de verantwoordelijk medewerker van Rijkswaterstaat is besloten het afgezette gebied zo aan te passen dat wandelaars langs de duinvoet de strandingslocaties weer kunnen passeren. Veel mensen vinden de afzetting erg ruim, maar wanneer er straks machines moeten rijden en de dieren op het droge getrokken worden, kan dat nog best tegenvallen. Een veilige werkplek voor onderzoekers en andere medewerkers en veilige afstand voor het publiek kan beter wat te groot dan net te klein zijn. Nadat de afzetting stond en er voldoende politie was, zat onze taak er op en konden we het ‘normale’ werk weer oppakken, een ervaring rijker.

Boswachter Erik van der Spek

Facebookbericht van NOZOS
Hoe vreemd het ook mogen klinken, de strandingen van potvissen zijn feitelijk een goed teken. Nadat de jacht op potvissen was begonnen stopte de strandingen van potvissen in de Noordzee door een afname van de populatie in de Atlantische Oceaan. Tientallen jaren na het stoppen van de jacht en een langzaam herstel van de populatieomvang komen ook weer strandingen voor. Het betreft altijd jonge mannetjes die geen rol spelen bij de bevruchting van de vrouwtjes. Om te ontkomen aan de dominante stier en eerder bij de vruchtbare vrouwtjes te zijn proberen deze pubers zo nu en dan een alternatieve route. Echter als ze kiezen voor een route door de Noordzee wordt hen dit vaak fataal. Hun sonar werkt prima in een diepe oceaan met een harde bodem. In de Noordzee dooft hun sonar in het zand waardoor de potvissen volledig gedesoriënteerd raken. In combinatie met geen voedsel kunnen vinden verzwakken de dieren snel en stranden vervolgens. Voor het voortbestaan van de potvispopulatie vormt een dergelijk incident echter geen bedreiging. Voor de individuele potvis is op deze manier de dood vinden uiteraard geen pretje.