Vorig weekend was de nationale Natuurwerkdag, ook op Texel kwamen vrijwilligers de natuurbeheerders helpen bij hun werk. In het Nationaal Park Duinen van Texel is in de Bleekersvallei onder leiding van Staatsbosbeheer gewerkt aan het tegengaan van bosvorming in de duinen.

Duinvorming
Open duinen zijn in Nederland een tijdelijke fase in de opeenvolging van levensgemeenschappen, samenhangend systeem van planten en dieren, die hier een plek vinden wanneer een net ontstaan duin geleidelijk aan ouder wordt. Op het strand ontstaat in de luwte van wat wier of ander aangespoeld materiaal een minuscuul duintje waarop algen gaan groeien en de eerste planten kunnen kiemen. De eerste planten zijn vaak biestarwegras of zeepostelein. Tussen de planten blijft meer zand hangen en het duin begint te groeien. De kans is groot dat de zee het duintje weer afbreekt, ook kan er zoveel overheen worden gelopen dat het geen kans krijgt om te groeien.

Successie
Groeit het duin door, dan kan helm zich vestigen. Daarna kan bij voldoende zandaanvoer door de wind het duin snel gaan groeien, tot 80cm per jaar. Wanneer later door nieuwe duinen voor het oude duin de zandaanvoer weg valt gaat het duin verouderen. De Plantengroei en daarmee het dieren leven veranderen. Soms kan een duindoorstruweel ontstaan, waardoor er daarna een vlierstruweel kan komen. Wanneer die in verval raken kan kunnen wilgenroosjes profiteren van de vrijkomende humus. Wanneer dit op is kunnen zich grijze duinen of duinheide ontwikkelen. Grijze duinen zijn duiden met een schrale begroeiing met veel mossen en korstmossen. Op lange termijn kan in de grijze duinen en de duinheide bosontwikkeling op gang komen. Eerst een enkel boompje zo hier en daar, maar in de loop van de decennia worden het er steeds meer en gaat dat ook sneller.

Natuurwerkdag
Wanneer zoals heel lang geleden het duin zijn eigen gang mag gaan en de kustlijn met de duinen over grote afstanden heen en weer kan verplaatsen zorgt de natuur er voor dat al deze levensfases van het duin met de bijbehoren planten en dieren steeds opnieuw een plek krijgen. Sinds wij dit proces niet meer toe laten, we willen niet meer met de kustlijn mee verhuizen, heeft de natuur deze ruimte niet. De natuur krijgt zo wel de kans zich naar de eindfase van een bos te ontwikkelen, maar nauwelijks om dit af te breken om weer opnieuw te beginnen. Lang remde het agrarisch gebruik (beweiden, maaien, branden) van de duinen de ontwikkeling naar bos. Via natuurbeheer doet Staatsbosbeheer dit nog steeds, daarbij krijgt ook ontwikkeling van bos de ruimte. Een van de manieren om bosvorming tegen te gaan is het trekken, knippen en zagen van boompjes uit duin en hei. We zijn dan ook blij met de hulp die we kregen tijdens de Natuurwerkdag, elke eerste zaterdag van november kunt u zelf helpen tijdens deze landelijke werkdag.

Boswachter Erik van der Spek