Voor de wat oudere Texelaars en zeker degenen die in de duinen gewerkt hebben is het even wennen, de toename van stuifkuilen in de duinen en het besef dat dit een goede ontwikkeling is. Nog niet zo heel lang geleden waren er elke winter grote aantallen mensen in het duin aan het werk om verstuiving te beperken. Dit werk gebeurde in opdracht van Rijkswaterstaat in de zeereep en op de in het duin gelegen zeewering en in de rest van het duin in opdracht van Staatsbosbeheer. Waarbij als het zo uit kwam die grenzen niet strak werden gehanteerd.

Andere omstandigheden
Dat er nu heel anders naar verstuiving wordt gekeken komt omdat de omstandigheden sterk zijn veranderd. Na realisatie van de Afsluitdijk in 1932 veranderde de aangroeiende kust van Texel in een afslagkust. Elke winter verdwenen er door stormen vele meters duin in zee. Vanuit deze op grote schaal aangetaste zeereep stoof heel veel zand de duinen in. Zoveel dat de planten in de oude duinen deze aanvoer niet konden verwerken en hier ook grootschalige verstuiving op kon treden. Dit vormde een bedreiging voor de waterkering, op Texel ligt het gedeelte van het duin dat in geval van nood de zee buiten moet houden meestal ver van het strand, alle reden om zowel in de zeereep als het binnenduin verstuiving de kop in te drukken door grootschalige aanplant van helm.

Zandsuppleties en kustlijnhandhaving
Dankzij de zandsuppleties en het besluit in 1990 om de toenmalige kustlijn te handhaven is op Texel de kustafslag gestopt, er spoelt nu opgespoten zand weg in plaats van duin. Hiermee kwam ook een einde aan de grootschalige verstuiving in de zeereep en daarmee in de binnenduinen. De stikstof die, op Texel gelukkig beperkt, uit de lucht komt versterkt dit door de groei van grassen te bevorderen. Als snel bleek dat te veel stuivend zand niet goed is voor de veiligheid, maar te weinig is ook niet goed voor het duin. Veel karakteristieke duinplanten en daarmee ook dieren hebben de constante verjongingskeur van het duin door stuivend zand hard nodig. Uitgespoelde kalk komt weer boven. Nieuwe plekken om te kiemen van duinplanten ontstaan en duininsecten leggen hun eieren in het bloot komende zand of gebruiken deze plekken om op te warmen.

Soms is hulp nodig
Op veel plaatsen komt verstuiving vanzelf weer opgang wanneer er geen helm meer wordt gepland. In de zeereep is in overleg met Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier besloten waar en in welke mate de zeereep weer levend mag worden. Op veel plaatsen is het duin hier al veel minder een dijk en meer een echt duin geworden met kerven en groeiende toppen. Ook in de oude duinen is weer meer zand te zien, hier levert kleinschalige dynamiek de hoogste natuurwaarden op. Een afwisseling van stuifkuilen, meer en minder overstoven plekken en stabiele omstandigheden. Niet overal gaat dit vanzelf, reden om de kennis over stuifkuilen op te frissen. Het N2000 beheerplan geeft aan dat er gemiddeld nog te weinig leven in het duin zit, de PAS (Programma Aanpak Stikstof) geeft binnenkort de middelen om waar nodig het stuiven op gang te helpen.

Boswachter Erik van der Spek