In 2008-9 is het grote natuurherstelproject De Nederlanden Natuurlijker uitgevoerd, onderdeel van het landelijk project Life Duinen. Met Europese subsidie voor natuurherstel is een groot deel van de weilanden die soms net 100 jaar eerder aangelegd waren in duinvalleien geplagd. Plantengroei van natte duinvalleien en daarmee de bijbehorende dieren moesten hierdoor nieuwe vestigingsmogelijkheden krijgen. Onderdeel was ook het herstel van de natuurlijke waterhuishouding door een deel van de sloten te dempen en ondieper te maken. In plaats van de rechte afvoersloot is door de laagste delen ruimte gemaakt waar een kreek of duinbeek zou kunnen ontstaan.

Spannend
Hoe goed je iets ook bedenkt en uitrekent het is altijd spannend of het resultaat ook wordt wat er verwacht is. De ervaring van Staatsbosbeheer is wel dat op Texel de omstandigheden wel zo gunstig zijn dat de kans op een positief resultaat hoog is. Bodem, water en klimaat zijn zeker voor Nederlandse begrippen schoon en in de omgeving komen nog veel bijzondere soorten voor die zich op geschikt gemaakte plekken kunnen gaan vestigen. Gebeurt dit nu ook in De Nederlanden? Voor een echte evaluatie is het nog te vroeg, daarvoor heeft de natuur wat meer tijd nodig om de geboden kansen te benutten. Uiteraard hebben we wel een idee of het de geode kant opgaat en dat gaat het.

Parnassia en veel meer
Dat de meeste geplagde percelen na het plaggen, maar langzaam begroeid raakten was al een eerste indicatie van succes. Ook in natuurlijke natte duinvalleien komt begroeiing traag opgang, een strand veranderd niet direct in een bloemenzee. Wanneer omstandigheden langzaam geschikt worden voor de gehoopte soorten is de kans ook groter dat ze er lang kunnen leven. Ondertussen zijn er steeds meer bijzonder duinplanten te vinden en ook te zien langs het wandelpad. Nu komt parnassia in bloei en bloeit ook hier de moeraswespenorchis. Verfbrem en kattedoorn staan nog steeds in bloei. Ook minder opvallende soorten als knopbies en waterpunge zijn er te zien. De zeer zeldzame harlekijnorchis is al weer uitgebloeid. Minder bijzondere, maar voor de natuur in het gebied belangrijke soorten zoals de rolklavers zijn ook volop aanwezig.

Aanpassingen
Staatsbosbeheer liet afgelopen week een deel van de wilgensingel die bij de herinrichting was blijven staan naast de Zilte Vlakte alsnog weg halen. De positieve reactie van de natuur op de herinrichting tijdens het project geven hier aanleiding toe. Juist op deze plek zijn er overgangen van natte naar drogere plekken en van plekken waar de begroeiing meer en minder onder invloed staat van brakgrondwater. Dit geeft ruimte aan veel bijzondere plantensoorten en de dieren die daarbij horen. Ook wordt de oorspronkelijke openheid van het landschap hiermee wat hersteld. Een aantal grote berken blijft staan en het bankje wordt hier naar toe verplaatst. Na een groot herinrichtingsproject leiden kleine aanpassingen vaak tot een nog beter resultaat. In deze lijn past ook het wat ophogen van een deel van de groene route tussen het Oorlogschip en het Dorenboltje. Vanaf 1 augustus is dit extra wandelpad weer beschikbaar.

Boswachter Erik van der Spek