Staatsbosbeheer is nu twintig jaar bezig met begrazing als beheermaatregel in de duinen.
En met succes: zoals verwacht levert begrazig veel gunstige resultaten op voor de natuur. Er wordt nu onderzocht of met aanpassingen in de begrazing nog betere resultaten te bereiken. Op basis van onderzoeksresultaten en besprekingen met de streek bepaalt Staatsbosbeheer of we veranderingen aanbrengen in de huidige begrazing.

20 jaar duinbegrazing
In de twintig jaar waarin begrazing wordt toegepast, zijn de verruiging en verbossing van de duinen teruggedrongen. Dat is belangrijk voor het behoud van voor de duinen kenmerkende dier- en plantensoorten. Er komt weer kleinschalige verstuiving in de binnenduinen op gang, goed voor lokale verjonging van het duin. Het is goed om na te denken of er verbeteringen mogelijk en wenselijk zijn om een nog beter resultaat te bereiken. Daarbij worden flink wat vragen meegenomen, bijvoorbeeld hoe de begrazing nog natuurlijker kan en welke grazers het meest effectief zijn. Ook worden de voordelen van begrazing afgewogen tegen landschappelijke effecten (bijvoorbeeld rasters) en wordt rekening gehouden met maatschappelijke gevolgen. Immers: we willen dat de duinen een fijne plek blijven om te komen.

Onderzoek
Staatsbosbeheer heeft in overleg met het Nationaal Park Duinen van Texel de Stichting Bargerveen opdracht gegeven om de gegevens van een recent onderzoek naar het effect van begrazing in de Nederlandse duinen nader uit te werken voor specifiek de Texelse Duinen. Op Texel wordt namelijk extensiever begraasd dan in andere delen van de duinen in het Waddengebied (per dier is er een groter stuk duin). We weten dan preciezer hoe de begrazing op Texel uitpakt in vergelijking met andere gebieden, bijvoorbeeld op andere Waddeneilanden. Deze onderzoeksresultaten zijn een goede basis om eventuele aanpassingen in de begrazing op te baseren.

Criteria voor keuze begrazer
Kan het zijn dat Staatsbosbeheer er in de toekomst voor gaat kiezen om (ook) met andere dieren dan de huidige Schotse hooglanders, Galloways, Piemontees of Exmoors te laten begrazen? Ja dat kan, maar alleen wanneer onderzoek aangeeft dat dit tot een beter resultaat voor de natuur als geheel leidt. Maar ook over andere aspecten moet duidelijkheid bestaan. De dieren moeten goed te combineren zijn met het recreëren in de duinen. Een noodzakelijke afrastering moet landschappelijk aanvaardbaar zijn en het aantal dieren moet verantwoord kunnen worden aangepast aan wat er nodig is om het gewenste effect te realiseren. Bovendien moet het ook betaalbaar zijn. Op basis van al deze facetten van begrazing maakt Staatsbosbeheer een keuze voor een diersoort en ras. Daarbij sluiten we bij voorbaat geen diersoorten uit. Een extra voordeel van de runderen en pony’s die in de huidige situatie in de duinen grazen is dat we veel ervaring hebben met deze dieren. Het effect op natuur, landschap, recreatie en beheer is daardoor goed bekend.

Besluitvorming
Na afronding van het onderzoek van Stichting Bargerveen zal Staatbosbeheer de resultaten en de mogelijke keuzes zowel binnen het Nationaal Park als op andere manieren op Texel presenteren en bespreken. De meningen die dan leven over de keuzemogelijkheden op Texel betrekken wij graag bij een besluit.

Boswachter Erik van der Spek

Voor meer informatie over het beschreven landelijke onderzoek is te vinden in ons weblog bericht van 24 oktober 2014 http://wp.me/p1SrL4-WX