In de tweede helft van mei vertrekkend e rotganzen die op Texel overwinteren weer naar hun broedgebied aan de rand van de IJszee. Onze kleinste gans vertrekt daarmee als laatste, ze broeden dan ook het meest noordelijk.
De rotgans broedt in de toendra van Siberië. Voordat de barre noordelijke winter begint trekken zij naar het zuiden om in het mildere klimaat rond de Noordzee te overwinteren. In de jaren dertig ging het plotseling slecht met de rotgans, ze leefden hier voornamelijk van zeegras in de Waddenzee. Door een ziekte verdween het zeegras, de ganzen verhongerden bij duizenden. Geleidelijk aan leerden de rotganzen dat gras dat op de kwelders groeit of bij de boeren ook goed te eten is. Het herstel kwam langzaam op gang, pas nadat ook in Denemarken de jacht op de rotgans werd gestopt herstelde de rotganzenstand zich weer echt. Eind jaren zeventig was de stand weer op peil. Nu ontstonden er echter problemen met de boeren, vreterij door rotganzen op hun land veroorzaakte veel schade.
Voedsel- en rustgebied voor rotganzen in het Texels polderland.

Zeeburg
In het noordoosten van Texel, in polder De Eendracht, beheert Staatsbosbeheer sinds 1976 het ruim 100 ha grote rotganzen reservaat Zeeburg. Rotganzen krijgen in dit gebied rust en voedsel. Hiermee wordt de schade door vreterij op boerenland langs de oostkust van Texel beperkt. Staatsbosbeheer kweekt op Zeeburg dus zoveel mogelijk gras, dat met kunstmest stevig aan de groei wordt gehouden. In de zomer zijn de ganzen weg, dan mogen boeren er tegen vergoeding vee laten grazen of hooi winnen. Eigenlijk beheert Staatsbosbeheer hier zoals een boer zou doen, maar is het opvangen van zoveel mogelijk rotganzen in het voorjaar onderdeel van de bedrijfsvoering. Bij de definitieve bepaling waar op Texel nieuwe natuur mag komen en waar landbouwgrond blijft is er voor gekozen dat Zeeburg de functie landbouwgrond met rondganzenopvang krijgt, de gemeente heeft dit ook opgenomen in het bestemmingsplan. Daarmee is het ook logisch dat Zeeburg weer een agrarischbedrijf wordt en Staatsbosbeheer met dit werk stopt. Tichting Agrarisch Texel is nu bezig om een grondruil voor te bereiden, waardoor Zeeburg weer een agrarisch bedrijf wordt en andere grond onderdeel wordt van aangrenzend natuurgebied.

Verantwoordelijk
Pas in juni verdwijnen sneeuw en ijs in de Russische toendra, eerder kunnen de ganzen er dus niet terecht. Broeden en jongen groot brengen kost ruim twee maanden, dan begint de winter ook al weer. De ganzen moeten dus gelijk met broeden kunnen beginnen. Daarom moeten ze volgevreten aankomen om de race tegen de klok te kunnen winnen. Ze moeten hier zich hier in alle rust vet kunnen vreten. Lukt dat niet dan mislukt het broeden 4000 kilometer verderop! Nederland heeft daarmee een belangrijke rol bij het voortbestaan van deze soort. Rotganzen grazen niet alleen op boerenland, maar ook op dijken en natuurgebieden zoals in De Slufter en op Dorpzicht, er is dus veel kans om van deze vogels te genieten voor ze hun lange reis gaan maken.

Boswachter Erik van der Spek