In 1990 is de basiskustlijn vastgesteld, wanneer de zee deze lijn dreigt te overschrijden door kustafslag wordt daar door Rijkswaterstaat iets tegen gedaan, meestal met een zandsuppletie. Dit heeft uiteraard gevolgen voor de duinen. Een student heeft op verschillende plaatsen gekeken naar de relatie tussen de duinen en de suppleties. Jammer genoeg niet op Texel, maar het beeld zal hier niet veel anders zijn.

Meer dynamiek, minder beheer nodig
De ontdekking dat de manier van beheren van de zeereep veel invloed heeft op het duin is niet verrassend. Met minder beheer neemt de dynamiek in het duin toe en voert de natuur een groot deel van het werk uit. Wanneer er geen dynamiek is, is actief beheer vaker nodig. Op Texel is er gelukkig veel dynamiek wanneer de natuur de kans krijgt en kan het duinbeheer dus grotendeels aan de natuur worden overgelaten. Het Hoogheemraadschap doet dit ook en beheert eigenlijk alleen actief bij de strandopgangen. Op verschillende plaatsen is te zien dat hier geen duinvorming op het strand plaatsvind en iets verder van het strandslag weer wel.

Samenwerken
Dat alle partijen die bij het kust- en duinbeheer betrokken zijn de veiligheid uiteindelijk het belangrijkste vinden is logisch. Prettig is dat ook de kustbeheerders die daar traditioneel weinig mee bezig waren ook de natuur belangrijk vinden. Door per kustvak samen te kijken wat er mogelijk is, blijkt meer natuur in het duin goed te combineren met een veilig duin. Wel constateert de student dat er een landelijk beleid over dynamisch duinbeheer en dus ook de mate van verstuiving ontbreekt. Zij adviseert om per kustvak een gebiedsvisie op te stellen. Het ontbreken van een overkoepelend beleid heeft volgens haar wel als voordeel dat er van uit de plaatselijke kennis goed gekeken kan worden wat er haalbaar is. Bij een landelijke beleidslijn, moet dit juist gestimuleerd worden. Gelukkig kunnen op Texel voorheen Rijkswaterstaat en nu het Hoogheemraadschap en Staatsbosbeheer elkaar goed vinden en zijn we goed op weg om veiligheid en natuur goed met elkaar te verbinden.

Ruimte voor meer dynamiek
Nu er geen sprake meer is voor een direct gevaar voor de waterveiligheid is er meer ruimte voor dynamiek om zo de natuur meer ruimte te geven en de kans om mee te werken aan onze veiligheid. Op Texel doen het Hoogheemraadschap en Staatsbosbeheer onderzoek of de monding van De Slufter verantwoord voor veiligheid en natuur haar eigen weg mag gaan kiezen. Geadviseerd wordt om over ingrepen in het kustduin goed te communiceren en de ideeën goed te onderbouwen. Dit artikel is daar een onderdeel van. Ondertussen worden de duinen van Texel al steeds mooier en natuurlijker door de natuur haar gang te laten gaan. En het mooie is dat het er zeker niet minderveilig door wordt, zoals onderzoek door Rijkswaterstaat bij Paal 14 al jaren geleden heeft aangetoond. Dit kan dankzij de zandsuppleties die er voor zorgen dat de kustafslag uit het verleden is gestopt. Nu spoelt suppletiezand weg, of versterkt het duin, en verdwijnt er niet meer een grote hoeveelheid duin in zee bij elke storm.

Boswachter Erik van der Spek

Bron: Vreugdenhil, Mieke, Deltares 2015, Het huidige duinbeheer langs de kust van Nederland en de relatie met het type duin en de suppletiepraktijk.