Wanneer mensen op Texel naar paddenstoelen willen kijken gaan ze al snel in de herfst naar De Dennen. Maar paddenstoelen zijn ook de rest van het jaar en over het hele eiland te vinden, vanaf het strand tot op de Schorren in de Waddenzee. Er zijn veel meer soorten paddenstoelen dan wilde planten. We weten er wel minder van omdat er maar weinig mensen voldoende van weten om veel soorten te herkennen. Texel is relatief goed onderzocht dankzij Marcel Groenendaal en Arthur Oosterbaan. Een extra handicap is dat je ze bijna alleen kan vinden wanneer ze vruchten hebben, de paddenstoelen. Die zijn vaak maar een korte tijd te vinden en van veel soorten lang niet elk jaar.

Jonge duinen
Echt op het strand vind je ze nauwelijks. Maar wie in januari op beschutte plekken zoals in De Slufter naar overstoven vloedmerken kijkt kan kleine witte knopjes zien. Het zeldzame glinsterknotsje kan dan soms massaal op ondergestoven zeewier groeien. Tussen de helm in de zeereep leeft ook een eigen gemeenschap aan paddenstoelen zoals duinfranjehoed, duinstinkzwam en zandtulpje. Op zuidhellingen, die erg warm kunnen zijn en verder van zee liggen zijn verschillende soorten aardsterren te vinden. Op koelere en vochtigere noordhellingen staan weer heel andere soorten; rode vuurzwammetjes, gele knotszwammen, zwarte aardtongen en rode rupsendoders bijvoorbeeld. Op De Hors, Texel meest natuurlijke gebied zijn al veel bijzondere soorten gevonden zoals het zeldzame moerasoortje.

Grazige duinen
Op kortgrazige gebieden zijn buikzwammen te vinden, waarvan de ruitjesbovist de grootste is. Wanneer het vruchtlichaam is leeggestoven dan kan er een kom achterblijven waar regenwater in kan blijven staan. De mest van grazers levert mestpaddenstoelen op. Sommige zijn zeldzaam zoals de speldenprikken, de grote speldenprik leeft op mest van paarden die geen medicijnen krijgen. Deze soort is op mest van de Exmoorpony’s in de Geul en de Bollekamer gevonden. De kleine speldenprik kan op konijnenkeutels voorkomen. Is er geen begrazing of wordt er niet gemaaid dan ontstaat er struikgewas. Lage kruipwilgstruwelen (miniboompjes) kennen een hele serie paddenstoelen. Dit zijn zogenaamde mycorrhiza-paddestoelen, soorten waarvan de zwamdraden samenwerken met plantenwortels tot voordeel van plant en paddenstoel. De panteramaniet is hier te vinden, maar niet de verwante vliegenzwam die weer in het echte bos te vinden is.

Oude duinen
De oudste duinen in het oosten zijn veel zuurder, de kalk van de schelpresten is door eeuwen regenwater weggespoeld. Ze zijn niet rijk aan paddenstoelen. Wel zijn op kale plekken in de hei valse hanenkammen, knotsvoettrechter zwammen en parelstuifzwammen te vinden. Maar ook onder de dichte heidestruiken, in het donkere domein van pissebedden en spinnen zijn ze te vinden. Hier zijn soms meer dan honderd ragfijne mycena’s te vinden per vierkante meter. Na een duinbrand zijn hier weer heel andere soorten te vinden: brandplekbundelzwam, pekzwammetje en oliebolzwam zijn een paar voorbeelden. Een keer zijn er zelfs een duizendtal mycena’s gevonden die nog nooit eerder ergens gevonden waren en daarna nooit weer gezien zijn. Deze soort heeft nu de naam rimpelende mycena, wat rest zijn foto’s en herbarium materiaal; Texel is anders.

Erik van der Spek, boswachter Staatsbosbeheer

Bron: Juwelen van het schimmelrij: paddenstoelen,2014, Marcel Groenendaal in Texel is anders:166-177