Luchtfoto stuivende duinen en stuifkuilen Formerum (foto: High drone solutions)

Op Terschelling is de afgelopen maanden gewerkt aan het opnieuw laten verstuiven van oude stuifkuilen. Het zand dat het achterliggende duin inwaait valt als een soort poedersuiker over het duinlandschap. Veel bijzondere planten en dieren zoals tapuiten en konijnen profiteren hiervan. Vanwege het broedseizoen zijn de werkzaamheden nu even in de pauze-stand, zodat de vogels ongestoord kunnen broeden. In september wordt het werk weer opgepakt.

In februari is gestart met het project “stuiven” in de duinen van Terschelling. Op de locaties die zijn aangepakt is de vegetatie en zijn de bijbehorende wortels weggehaald. Ook is de bovenste laag losgemaakt. Zo kan het vrijkomende zand gaan stuiven. Dit is één van de projecten die plaats vindt in het kader van de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS). Voor de PAS plagt Staatsbosbeheer in opdracht van de Provincie Fryslân duinvalleien, laten ze duinen weer stuiven en vergroten ze de oppervlakte van een aantal begrazingsgebieden.

PAS

De Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) is een landelijk programma dat de natuurkwaliteit moet verbeteren en tegelijk economische groei mogelijk moet houden. De beheermaatregelen die in de Programmatische Aanpak Stikstof zijn opgenomen zijn nodig omdat de duinen steeds meer vergrassen en verruigen door teveel stikstof. Stikstof is afkomstig van het verkeer, de industrie en de landbouw. De vergrassing gaat ten koste van de kwetsbare duinnatuur omdat grassen de kenmerkende duinplanten overwoekeren, stikstof werkt namelijk als een meststof. Daarmee verdwijnen ook insecten en vogels die in de duinen thuishoren. Door aan de ene kant de invloed van stikstof op de natuur te verminderen en aan de andere kant de uitstoot van stikstof te reduceren, blijft er ruimte voor de economische groei van bedrijven en verkeer.

Stuiven

Verstuiving van zand is goed voor de plantengroei in de duinen omdat in het stuivende zand kalk zit. Soorten als duinviooltjes en verschillende soorten orchideeën profiteren hiervan, maar ook de tapuit en parelmoervlinders.
In totaal komt er dit jaar over het hele eiland zo’n 30 hectare aan stuivend zand bij. Dit zijn kleine plekken van 10 tot 100 vierkante meter, maar ook enkele grote verstuivingen in de zeeduinen. Deze laatste komen tussen paal 3 en paal 7 en aan de westkant van de Koegelwiek. De stuifkuilen liggen ter hoogte van Kaapjesplak, Arjensduin en paal 12.

Uitvoering

Van der Wiel Infra en Milieu BV uit Drachten heeft het werk uitgevoerd en zal hier in september mee doorgaan. In samenwerking met Sjoerd Nauta B.V. en Trip Hek worden de kuilen opengemaakt en worden diverse locaties in de zeereep tot stuiven gebracht. Het werk wordt hoofdzakelijk uitgevoerd met kranen. Voor het losmaken van de grond is een zogenaamde “grizzle”  gebruikt. Dit is een soort stevige hark die aan de giek van de kraan zit. Hiermee is als het ware de grond los geharkt. De stuifkuilen zijn intussen allemaal opengemaakt. De werkzaamheden in de zeereep zijn nog niet klaar. Vanwege het broedseizoen zijn de werkzaamheden op 15 maart beëindigd, in de loop van november wordt het werk weer opgepakt en wordt het project afgerond.

Luchtfoto

Om de situatie vooraf en na de werkzaamheden inzichtelijk te maken en te zien hoe het zand zich verspreid, zijn luchtfoto’s gemaakt. Op deze foto’s is nu al mooi te zien hoe de stuifkuilen er uit zien nadat de kranen het terrein hebben verlaten. Een paar dagen met stevige wind hebben het eerste zand al verspreid!