Maandagmiddag spoelde een nog levende potvis van 15 meter lang aan op Terschelling, bij paal 25 midden op de Boschplaat.

Het spiksplinternieuwe Protocol Stranding Levende Grote Walvisachtigen (opgesteld na ‘Johanna de Bultrug’ van Texel) kon meteen toegepast worden. Hierin staat niets over de rol van de natuur/terreinbeheerder, maar op Terschelling heeft Staatsbosbeheer bv. wel een taak op het gebied van terreinadvies. Collega Freek Zwart snorde samen met Tony Overdiep van Rijkswaterstaat snel het protocol op, en collega Jan Ellens zorgde voor een rappe papieren verspreiding onder medewerkers van Rijkswaterstaat (RWS), politie en de gemeente ter plaatse op het strand. 

Retourtje potvis
Volgens het protocol moest het Ministerie van EZ een zogenaamde ‘strandingscoördinator’ aanwijzen; dit werd een medewerker van RWS op Terschelling (Jan Roelof Witting). Onze Jan Ellens was vrijwel continu op de strandingsplek voor deskundig advies over het gebied en hulp bij verkeersgeleiding.

Voor het beeld: bij paal 18 staat de meest oostelijke strandtent. Tot daar kunnen mensen met de auto/fiets komen. Van paal 18 tot aan paal 25, waar de potvis lag, was het dus een aardige tocht (voor de mindere rekenaars onder ons: een strandtochtje van 7 km). We wilden graag rust houden in een kwetsbaar gebied als de Boschplaat, maar de jeeps met belangstellenden waren niet tegen te houden. Dat is ook iets typisch eilands, en verliep gelukkig goed: de auto’s reden allemaal via de waterlijn. Overigens speelden de huifkarbedrijven handig in op de actualiteit: €20,- voor een ‘retourtje potvis’!

In het protocol staat dat de walvisachtige binnen 12 uur (levend) na de stranding terug de zee in moet zijn. De Staatssecretaris van Economische Zaken beslist daarna op advies van het deskundigenteam over het lot van het dier en geeft de benodigde ontheffingen van de Flora- en Faunawet af. Zo lang heeft het op Terschelling niet geduurd. Om 18.30 uur was de potvis al dood.
Dinsdagochtend heel vroeg is de dode tientonner weggesleept naar Harlingen voor verder onderzoek en destructie. Jan Ellens: “Na de opkomende vloed zijn nu bijna alle sporen uitgewist en is de rust op de Boschplaat wedergekeerd.”

In deze reportage van de NOS mooie luchtbeelden van de plek op de Boschplaat.