Afgelopen dagen verschenen er enkele berichten in de media over kustafslag op Terschelling als gevolg van de januaristormen. Rijkswaterstaat bepaalt het beleid en de maatregelen ten aanzien van de kustveiligheid. Zij garandeert dat de zeekeringen op Terschelling in stand blijven en voert hiervoor geregeld metingen uit. Staatsbosbeheer volgt in haar beheer van het natuurlijke duingebied altijd de veiligheidslijn van Rijkswaterstaat. In dit artikel lichten we het natuurbeheer van de dynamische kust nader toe.

Vanaf paal 3 tot en met paal 26 moeten de duinen een bepaalde hoogte en/of breedte houden, zodat het zeewater bij een storm zoals die van begin januari niet verder de duinen in kan dringen. De duinen liggen min of meer vast en zijn niet meer in beweging: de bodemsamenstelling verandert, de plantengroei veroudert en wordt eenvormig, en het uitzicht wordt saaier. Staatsbosbeheer wil door middel van meer dynamiek en invloed van wind en zee de diversiteit van planten en dieren bevorderen. Tussen paal 16 en paal 20 laten we de duinen daarom weer stuiven, zonder het zand vast te leggen.

Een gevolg is dat de duinenrij breder wordt en op sommige plekken ook hoger: de strakke duinenrij langs het strand is ter plekke veranderd in een gevarieerde duinstrook met uitgestrekte stuifvlaktes en lage en hoge delen. Bijkomend voordeel is dat dit soort duinen ook beter bestand zijn tegen het wassende water bij een storm. Vergelijk het met een hoge en dunne muur of een brede iets lagere muur waar je tegenaan rijdt; de iets lagere maar bredere zal langer blijven staan.

Wanneer een stuk duin toch te laag wordt, grijpen Staatsbosbeheer en Rijkswaterstaat in. Zo hebben we begin 2011 in samenwerking met de Buren van Oosterend, de gemeente en het Platform Duurzaam Landschap Terschelling bij paal 18 stuifschermen geplaatst, met als resultaat dat zich weer een flinke zandwal heeft gevormd. (zie ook de foto onderaan dit bericht)

Groei en afslag

Van paal 0 tot en met paal 3 (Noordsvaarder) en vanaf paal 26 verder oostwaarts (Boschplaat) doen we eigenlijk niet zoveel meer. Er slaan duinen en strand af op de Boschplaat, en groeien soms aan op de Noordsvaarder. De Cupido Polder op de Boschplaat is 40 jaar terug spontaan ontstaan en wordt nu langzaam weer door de zee teruggenomen, net als een deel van de oostpunt van het eiland. De Noordsvaarder aan de westkant verandert beetje bij beetje, iedere keer smelten zandbanken weer samen met het eiland. Het resultaat van de januaristormen is dat het strand op sommige plekken lager is geworden. Tegelijkertijd zijn de duinen in korte tijd flink hoger geworden. Dit is o.a. goed te zien op het westelijk deel van  het eiland vanaf paal 2 tot paal 6 waar de zeereep helemaal wit is van het gestoven zand. Ze hebben op een natuurlijke wijze het stuivende zand opgevangen.

Terschelling is de laatste jaren dus veranderd. De duinen en het eiland houden zichzelf eigenlijk in stand; dit noemen we dynamisch kustbeheer. Wie meer wil weten kan de publicatie “Eilanden natuurlijk” lezen.

Lees ook eens: ‘Kerven in de zeereep van de Noordsvaarder’  

[slideshow]