Het zand stuift in de Schoorlse Duinen
In Schoorl, in het gebied van Staatsbosbeheer en PWN, is een prachtig natuurfenomeen gaande. Een metershoge zandduin is zich door het gebied aan het verplaatsen. Een wandelend duin wordt het ook wel genoemd. Een natuurlijk proces dat heel goed is voor de natuur en onze kust. Maar op de route die het duin nu aflegt, ligt een heel mooi en geliefd fietspad dat ondergestoven wordt. Hoe los je dat op?
Waarom duinen moeten stuiven
In de Schoorlse Duinen wordt hard gewerkt aan natuurherstel in het Natura2000 gebied. Er worden verschillende maatregelen genomen om de natuur te herstellen en te versterken . Dennenbos wordt doorontwikkeld naar Atlantisch duinbos, duinheide is verjongd en er wordt open duin gecreëerd. Deze maatregelen zijn vastgelegd in het Natura 2000-beheerplan van de Provincie Noord-Holland.
Vlak bij de Blijdensteinsweg is er enkele jaren geleden voor gezorgd dat het duin onder invloed van de wind weer kan stuiven. En dat kun je inmiddels duidelijk zien: het duin is aan de wandel gegaan. Het is een machtig natuurlijk proces waarin de wind het werk doet en enorme hoeveelheden zand door de kuststrook verplaatst. Vrijwel nergens anders in Europa is er nog de ruimte en de mogelijkheid om dergelijke processen te laten gebeuren. Het maakt onze Schoorlse duinen echt uniek. Maar het is tevens belangrijk voor het gebied: het draagt bij aan dynamiek en biodiversiteit die typisch horen bij een gezond duingebied. En, niet onbelangrijk: het draagt bij aan het ophogen van de duinen, iets wat we met de toekomstige stijgende zeespiegel hard nodig hebben.
Natuur en recreatie botsen
Toch is het niet alleen maar één groot succesverhaal. Er is ook een keerzijde. Het wandelende duin stuift over het fietspad bij de Blijdensteinsweg. Daar zijn fietsers logischerwijs niet blij mee en dat begrijpen we heel goed. De Schoorlse Duinen is een prachtige plek om te recreëren. Wij verwelkomen mensen graag in de natuur. Jaarlijks zijn er 2 á 3 miljoen bezoeken per jaar van mensen die o.a. komen wandelen, fietsen en paardrijden. Maar soms botst het tussen natuur en recreatie.
Niet te stoppen
Dit stuivende duin is niet meer te stoppen. En vanuit de natuur én kustversterking is het stuiven juist wat we willen. Al enige tijd vegen we nu het fietspad schoon. Dit kunnen wij doen dankzij een financiële bijdrage van de Provincie Noord-Holland. Maar op de langere termijn is dit vegen niet meer haalbaar en betaalbaar. Het zand komt steeds sneller, daar kun je op een gegeven moment niet meer tegenop vegen. We werken aan de ene kant mét, maar vegen daarna ook weer tégen de natuur in. Het is een dilemma voor ons, want we willen óók dat bezoekers kunnen blijven fietsen door het gebied. Daarom zoeken we momenteel naar alternatieven. De meest reële optie lijkt een omleiding van de fietsroute. Er wordt nu onderzocht of dit ook juridisch mogelijk is en wat hiervoor de beste route is. Want het gebied is een beschermd gebied, dus we kunnen niet zomaar een nieuwe route aanleggen waar we maar willen.
Hoe nu verder?
De provincie is de opdrachtgever van het natuurbeleid dat wij als Staatsbosbeheer en PWN uitvoeren. Als organisaties hebben we een belangrijke vraag voorgelegd aan de provincie: hoe verhoudt recreatie zich tot natuur in de duinen? Momenteel vindt de formatie in de provincie plaats, dus is deze vraag blijven liggen. Zodra er antwoord is, kunnen we samen met de omgeving kijken hoe ook fietsers kunnen blijven fietsen in onze prachtige duinen. Via deze blog zullen we je op de hoogte houden.
geef een reactie
Kleuters
Hallo,
Ik ga regelmatig op bezoek in Les Landes , in Frankrijk ten zuiden van Bordeau.
Daar had je ook eeuwenlang stuivende, dus wandelende duinen, die maar niet onder controle te krijgen waren. Onder controle betekende toe dat er natuur in plaats van woestenij kwam. In de laatste helft van de 19e eeuw, zo vertelt de toeristenfolder daar ter plekke, ontdekte iemand dat ze in Nederland, in de Schoorlse duinen erin waren geslaagd de wandelende duinen tot staan te brengen en wel door de aanplant van een bepaald soort Grove den. De rest in geschiedenis, het project in Frankrijk werd opgezet door een man Buch geheten en een groot deel van de bossen in Les Landes heten nu nog Project de Buch.
Dit heeft ervoor gezorgd dat de duinen, o.a. de hoogste van Europa onder controle kwamen, dat de meren achter de duinen prachtige recreatieplassen werden en voorraadbekkens voor drinkwater etc.
Deze ontwikkeling was overgenomen uit de Schoorlse duinen, waar de resultaten geweldig waren, o.a. een meertje met natuurlijk zeer zuiver zoet water bij Camperduin.
Natuurlijk zijn ze inmiddels in Les Landes nu bezig met fase twee, dat is echter niet het herscheppen van de wandelende duinen, maar het divers maken van het bos om een gevarieerde aanplant te krijgen.
Overigens is het bos in Les Landes deels productiebos want van de dennen wordt hars afgetapt, de grondstof voor plastic dat natuurlijk afbreekbaar is in tegenstelling tot plastic van fossiele oorsprong.
U kunt zich wellicht indenken dat ik niet sta te juichen bij het terugdraaien van de geschiedenis waarbij het eindresultaat is dat er minder stikstof uit de lucht wordt gehaald in de natuur.
Groet
Miel Kleuters
Yolanda Aalders
Ik vind dit stukje uitermate hypocriet. Want uw organisatie wist van tevoren donders goed dat dit zou gebeuren. U heeft het laten stuiven en wandelen van deze duinen in gang gezet, zonder van tevoren al met oplossingen te komen. En nu dat inderdaad gebeurt, het mooiste fietspad van Nederland stuift steeds vaker onder, doet u alsof u hierdoor overvallen wordt. En u gaat hier gewoon mee door, door ook het mooie bos aan het begin van de Blijdensteinsweg te willen kappen, waardoor de verstuiving nog veel groter wordt. Afgezien van de dreiging voor het fietspad, wordt hiermee ook een heel groot stuk schaduw voor mens en dier weggehaald. Niet echt handig moet de toenemende opwarming van het klimaat. Deze route mag nooit en te nimmer verdwijnen en zeker niet vervangen worden door nog meer mooie natuur op te offeren. Werk het geopperde idee van een fietsbrug eens serieus verder uit. Met een beetje goede wil is daar vast wel iets van te maken. Of schrijf een prijsvraag uit en nodig mensen met een echt hart voor de duinen uit om mee te denken.