Zwartkopmeeuw. (foto gemaakt door de telelscoop)

Eens in de week hebben we contact met onze collega vogelwachters op Rottumeroog. De laatste weken waren dat Harry Blijleven en Bernard Spaans. Via de marifoon praten we even bij over hoe het gaat, het weer, het wel en wee van de broedvogels op beide eilanden en de bijzondere waarnemingen zoals de volwassen zwartkopmeeuw die hier dinsdag bij ons voor een van de puindammen zat.  

Afgelopen week kwam een van de buren ook letterlijk even een kijkje bij ons nemen. En dan bedoelen we niet Harry of Bernard die even het Schild overzwemmen, maar een van de kleine zilverreigers die op het Zuiderduin broedt, een eiland ten zuiden van Rottumeroog. Hier bevindt zich ook een grote lepelaarkolonie en er broeden aalscholvers, een soort die weer niet op Rottumerplaat broedt.

Een andere leuke broedvogel van ‘Oog’ is de strandplevier. Deze  soort is op de Waddeneilanden zeer schaars en vooral in de Zuid-Hollandse en Zeeuwse Delta te vinden. Maar dan nog blijft het aantal broedgevallen in Nederland beperkt tot zo’n 150 per jaar. Harry en Bernard waren dus ook erg blij dat ze drie broedparen konden ‘opschrijven’. We hebben ons hier op Rottumerplaat helemaal suf gezocht bij de schelpenstrandjes, maar helaas geen strandplevieren kunnen vinden.

De vogelwachters op Oog zijn, net als wij, ook voortdurend in de weer met het opruimen van afval. Omdat het eiland kleiner is, is het iets makkelijker om het vuil meteen mee naar de behuizing te nemen. De uithoeken op Rottumerplaat zijn circa drie tot vier kilometer van de behuizing verwijderd en zwaardere dingen moeten wij later met de tractor of de wadkar ophalen. Bernard en Harry en hun voorgangers hebben in de afgelopen weken al bijna tien bigbags kunnen vullen. Toch wel een trieste score.

Leven en dood bij de zeehonden

Wat ook triest is, zijn de dode zeehonden die we nu regelmatig vinden. In juni worden de jongen van de gewone zeehonden geboren en niet elke bevalling loopt goed af. De kolonie op Rottumerplaat bevindt zich op de oostpunt, zo’n twee kilometer verwijderd van onze uitkijktoren.  Met de telescoop kunnen we de verrichtingen van de zeehonden goed volgen. We zien dat er de afgelopen weken tientallen jongen zijn geboren. Het is een prachtig gezicht hoe de moeders met hun jongen in de ondiepe geul de eerste zwemoefeningen doen. Maar af en toe gaat het dus ook mis en spoelt een volwassen zeehond of een pup aan op het strand. Vooral de grote mantelmeeuwen en soms een zeearend profiteren daar dan weer van. Het is verbazend hoe snel zo’n groot dier dan weer verdwenen is.

Ondertussen moeten wij ons steeds meer verdedigen tegen de venijnige aanvallen van de meeuwen. We lopen al sinds het begin van ons verblijf zoveel mogelijk dezelfde routes in de hoop dat de vogels daar een beetje aan zouden wennen. En daar leek het ook op, maar nu er overal jongen zijn is de verhouding aardig verslechterd. Vooral de zilvermeeuwen op de Stuifdijk proberen ons met duikvluchten te intimideren en Nicolette kreeg deze week zelfs een tik van een vleugel.

Bij de scholeksters die we volgen komen ook steeds meer nesten uit. Het is boeiend om te zien hoe het gedrag van deze vogels dan weer verandert. Van het paar dat het dichtst bij de behuizing broedt (30 meter) en die zich steeds nogal stiekem gedroeg, komt het mannetje sinds zijn jongen uit het ei zijn gekropen geregeld even op de rand van de loods zitten om te kijken wat wij aan het doen zijn. Als we gewoon op ons bankje voor ons huis zitten is er niets aan de hand, maar zodra we richting het duin lopen, begint hij te alarmeren. We zouden graag weten wat hij tegen zijn partner en jongen ‘zegt’ en hopen maar dat wij er een beetje goed vanaf komen.

Het gedrag van de vogels hier op het eiland is wat ons het meest fascineert. We kunnen eindeloos kijken naar hoe de sterns met hun jongen omgaan en ze voortdurend volstoppen met visjes die bijna groter zijn dan de kuikens zelf. Of hoe de jonge kokmeeuwen vol bravoure aan de wandel gaan en het luide geschreeuw van de ouders negeren totdat ze bijna letterlijk bij de lurven worden gegrepen. Hoe de zilvermeeuwen steeds weer proberen een zwak punt in de verdediging van de sternkolonie te vinden, maar ook hoe de sterns op hun beurt georganiseerde vluchten lijken te houden om te laten zien met hoeveel ze zijn. De meeuwen schreeuwen het soms uit als ze op de huid worden gezeten door zo’n horde noordse sterns. Of hoe bij een naderend onweer de sterns tientallen minuten luid roepend boven de puindammen vliegen. We hebben geen idee waarom ze dat doen, maar het is hoe dan ook prachtig om te zien. We voelen ons nog steeds bevoorrecht dat we dit alles een seizoen van zo dichtbij mee mogen maken.

Aaldrik Pot & Nicolette Branderhorst
Vogelwachters Rottumerplaat 2019