Deze noordse stern lijkt een sprotje te hebben gevangen voor zijn partner.

Dinsdag was het eindelijk zover, het eerste scholeksterei! We observeren de schollies al vanaf onze aankomst op het eiland om te weten of de in eerdere jaren geringde vogels er nog zijn en of het hen lukt een broedplekje te veroveren op de populaire puindammen. De afgelopen weken is er het een en ander geschoven qua locatie maar de kaarten lijken geschud en de posities ingenomen. Daarbij krijgen ze geregeld op hun lazer van de noordse sterns en visdieven die op dezelfde puindammen ook zijn begonnen. En er spoelen vreemde dingen aan op het strand ...

Scholeksters broeden op heel verschillende plekken. Hier op het eiland zitten ze dus op de puindammen rond het huis maar ook op de kwelder en in de duinen. De ondergrond is heel divers, maar altijd is het nest een ondiep bekleed of onbekleed kommetje. Gemiddeld worden er drie eieren gelegd en start het broeden na het leggen van het laatste ei en zitten de vogels tussen de 24 en 35 dagen op het nest. In principe zijn scholeksters nestvlieders: ze zijn bij de geboorte al zo ontwikkeld dat ze in relatief korte tijd op eigen kracht het nest kunnen verlaten om hun ouders te volgen. Maar dan kunnen ze nog niet vliegen.

De locatie van het nest ten opzichte van de goede foerageergebieden bepaalt hoe snel de jongen uit het nest treden. Als ze vlakbij het wad opgroeien zullen ze eerder in het kielzog van pa en moe mee kunnen dan wanneer ze verder weg in het duin of op een droger stukje kwelder zitten. Vandaar natuurlijk ook de soms bikkelharde strijd tussen de paartjes om de beste plekjes te veroveren, dichtbij het voer. Want ver vliegen met voer voor je jongen kost energie.

Ook de eerste noordse sterns en de visdieven zijn met eileg begonnen in de zanderige stukjes van de puindammen. We vonden het eerste ei van een noordse stern in een karakteristiek ondiep kuiltje. Een echt nest kun je het niet noemen. Net als bij de scholekster, volgen we van deze beide soorten het broedsucces in het kader van het Reproductiemeetnet Waddenzee. We laten ze deze eerste dagen echter met rust en maken in de loop van volgende week de tussenstand op. Meer informatie over dit project kun je hier lezen: https://www.sovon.nl/nl/content/reproductiemeetnet-waddenzee

Welke strandloper?

Afgelopen zaterdag, tijdens de tweede hoogwatervluchtplaatstelling van deze maand, was het weer een stuk milder dan bij de vorige telling. Toen hadden we nog lichte hagelbuien. Nu scheen de zon volop en trilde de lucht aan het einde van de ochtend zelfs al zo dat het soms heel lastig was om vogels in de verte duidelijk te onderscheiden.

Nicolette telt aan de noordzijde, Aaldrik aan de zuidzijde van het eiland. Op zondag tellen we vaak samen de drieteenstrandlopers die overtijen op het Noorzeestrand, omdat het qua tijd niet lukt om daar ook nog te tellen in één tij. Het Noordzeestrand kun je vanaf de Stuifdijk bovendien niet overzien. Maar afgelopen zaterdag bleken de drieteenstrandlopers ineens de voorkeur te hebben gegeven aan de Binnenzee in plaats van het Noordzeestrand. Die conclusie konden we vanochtend definitief trekken na een bezoekje aan het Noordzeestrand.

We lopen ernaar toe via de Binnenzee, die bij laag water deels droog  valt en vinden allemaal loopsporen van de ‘drietenen’. Gisteren dachten we het al maar konden het niet met zekerheid zeggen omdat het zicht door de trillende lucht beperkt was en ze in een groep met zilverplevieren stonden. Tot nu toe waren die zilverplevieren vooral omringd door bonte strandlopers, kanoeten en rosse grutto’s met af en toe een paar drieteenstrandlopers. Maar nu liepen er ineens een stuk of 300.

Toch handig dat je ze naderhand door hun sporen op naam kunt brengen. Drieteenstrandlopers doen hun naam eer aan. Ze hebben als enige strandloper maar drie tenen. Ze missen een duim, die de andere strandlopers, zoals de even grote bonte strandloper, wel hebben en die ook vaak afdrukt.

Bergeenden

Tijdens de telling hebben we ook aandacht besteed aan het apart noteren van de ‘losse’ mannetjes bergeend en de paartjes. In totaal telden we gisteren 250 bergeenden, waarvan 60 individuele mannetjes en overige 190 waren koppels. Door op deze manier naar de populatie te kijken hopen we wat te kunnen zeggen over het aantal broedende vrouwtjes.

Tegen een nest van een bergend loop je niet zo gauw aan, zoals bij bijvoorbeeld eidereend of een grauwe gans. Bij toeval hebben we nu waarschijnlijk wel een aantal nesten gevonden. De konijnenholen waarin bergeenden broeden zijn te smal om het te kunnen controleren. Maar het  dons en de eendenprenten ‘voor de deur’ lijken de tijdelijke bewoner te verraden.

Kapitein Davy Jones

Ons bezoek aan het Noordzeestrand bracht vandaag nog weer een paar mooie andere vondsten. In de jonge duintjes stond de zeldzame zeewolfsmelk in bloei en op het strand vonden we de eiertros van een gewone pijlinktvis. We moesten door het uiterlijk van deze klomp meteen aan kapitein Davy Jones uit Pirates of the Carribean denken. U weet wel, die engerd met zijn tentakelkop…

Aaldrik Pot & Nicolette Branderhorst
Vogelwachters Rottumerplaat 2019