zonsondergang op Rottumerplaat

Boswachter ecologie Dirk Dijkshoorn en zijn vriendin Loes Kuiper sprongen al een keer eerder bij toen er onvoorzien geen vogeltellers beschikbaar waren voor Rottumerplaat. Nu ze gevraagd werden of ze in mei twee weken vogelwacht wilden zijn hoefden ze daar niet lang over na te denken! Lees hieronder het verslag dat ze schreven over hun werk op Rottumerplaat.

Dit was ons (Dirk en Loes) tweede avontuur op Rottumerplaat. Dit keer geen weekend, maar wel twee weken! En niet in een ijskoud februari, maar in een zonovergoten mei. Niet rillend in een gesloten slaapzak met drie wollen dekens erover en een muts op, maar zwetend onder een dun laken en met een geopend raam. De wintergasten hebben inmiddels bijna allemaal plaatsgemaakt voor broedvogels die aan het baltsen zijn, nesten bouwen, op eieren zitten en in sommige gevallen al dikke pluizige pullen hebben.

uitersten

Rottumerplaat is een onbewoond eiland, niemand mag er komen (behalve de vogelwachters) en dit geeft een gevoel van rust en vrijheid. Geen ronkende auto’s, pratende mensen, piepende telefoons en schreeuwende tv’s. Het enige wat je hoort zijn de vogels, de zee en de wind. Voor sommigen een nachtmerrie vol eenzaamheid en verveling, maar voor ons een paradijs. Toch is de bewoonde wereld dichterbij dan je denkt. Dat is ook een van de redenen dat het eiland bewaakt wordt. De gehele kustlijn van Groningen is te zien en het eiland Borkum, met zijn torenhoge hotels en voor anker liggende cruiseschepen, ligt dichtbij. Zo nu en dan komt er een vliegtuig over en de scheepvaart is nadrukkelijk aanwezig. Vlak bij het eiland ligt een drukke vaargeul, waar vele containerschepen passeren. Ook de visserij bij het eiland is goed vertegenwoordigd. Met vloed varen ze tot bijna op het strand, met vier schepen achter elkaar vissend, terwijl dezelfde vissen ook zo belangrijk zijn als voedselbron voor vele vogels en zeehonden.

Onder andere de scheepvaart heeft tot gevolg dat de maagdelijke stranden op het eiland bezaaid liggen met afval, van melkpakken tot olievaten en van lollystokjes tot oranje rubberen handschoenen. Ballonnen met plastic touwtjes en stukken visnet vormen een groot deel van het afval. Het enige beheer op het eiland is het opruimen van afval.

ongerept

Gelukkig is het grootste deel van het eiland ongerept. Vogels worden hier niet verstoord en kiezen soms de meest aparte plekken om te broeden. Zoals een eidereend die het midden van een enorm stuk vlak strand koos om haar nest te bouwen.

Het witte zand steekt sterk af tegen haar bruine verenpak, waardoor ze erg opvalt en op elk ander Waddeneiland waarschijnlijk te vaak verstoord zou worden door nieuwsgierige bezoekers. Het ontbreken van mensen is ook terug te zien in de enorme hoeveelheid puntgave schelpen op het strand. Het barst van de wulken, in alle kleuren en maten. Spinnen vinden hierin hun nieuwe huis. Ook vind je hier op het strand nog kadavers van allerlei vogels, zeehonden en zelfs bruinvissen, welke een belangrijke voedselbron zijn voor tal van andere dieren.

vijver

Tussen al dat zand ligt een klein zoetwater vijvertje dat een hoop insecten trekt. Een massa aan libellen zweeft er boven en concurreert met elkaar om de beste plekken om hun eieren af te zetten. Hommel koninginnen en vele andere soorten bijen en (zweef)vliegen komen er hun dorst lessen. Waar de hongerige kwikstaart dan graag een vliegje van meepikt. Een uitgeputte moshommel koningin die het tot de vijver redde hebben we weer opgelapt door haar een lepeltje honingwater aan te bieden, dat ze gretig leegdronk. Naast de vijver doen rozenkevers zich te goed aan de net uitgekomen bloemen van de rimpelroos.

Een dag storm veranderde het eiland, met name het strand, ingrijpend. Het de dag ervoor nog vlakke zandstrand is veranderd in een heuvellandschap. Duintjes van wel ongeveer een halve meter hebben zich hier gevormd. Op andere plekken zijn duinen afgekalfd, is het zand weggeblazen, zijn prachtige zandsculpturen ontstaan en schelpen blijven liggen op dunne pilaartjes van zand. Ons plan om bijzondere zeevogels te spotten op het Noordzeestrand liep een beetje in de mist, omdat het te hard waaide om goed rechtop te blijven staan, om over de zandstorm nog maar te zwijgen. Toch zagen we nog een prachtige jan-van-gent, die schijnbaar moeiteloos over de ruige zee vloog.

Moe en voldaan van de stormwandeling konden we gelukkig nog rustig in de uitkijktoren wat vogels tellen, want ook dat behoort bij de taken van een vogelwachter.

zeeziek

Zelfs de reizen naar en van het eiland waren voor ons uitersten. De heenreis op een spiegelgladde Waddenzee en de terugvaart op een wilde Noordzee met metershoge golven. Maar alles is natuurlijk een kwestie van mening. De vakkundige schippers vonden de zee helemaal niet zo ruig en konden het niet laten ons een beetje te plagen met onze zeeziekte. Dat nemen we dan maar voor lief want er tegenover staat dat we twee weken prachtig werk hebben kunnen doen op een bijzondere plek!

Loes Kuiper en Dirk Dijkshoorn