dwergsterneneieren op het 'randje'...... foto: Hella Smit

In de vogelwachters-estafette van Rottumerplaat is, met een korte onderbreking, het stokje tot begin juli weer in handen van Sjoerd en Hella.
Tijdens hun 'wacht' telden ze vogels, deden ze onderzoek en kregen ze niet alleen bezoek van de 'Waddenzeefilm-filmers' maar ook van een groepje tortelduiven. Lees hieronder hun verslag van de afgelopen weken.

“Een door omstandigheden enigszins verlaat blog – maar genoeg te vertellen dus nog wel geschreven. Tweede helft mei en begin juni, midden in het broedseizoen, hadden we het eiland bijna 3 weken onder onze hoede. In deze periode was de crew van de nieuwe Waddenfilm een aantal dagen bij ons. Ruurd-Jelle van der Leij heeft daarover al een blog geschreven. De Noordkromp die hij vond triggerde ons natuurlijk extra, wij keken ok altijd al uit. En zowaar: Hella vond er ook een, op het Noordrif, nog wel een rechter schelp.

Bescherming

Maar Rottumerplaat is toch vooral vogels natuurlijk. In deze weken leggen de zilvermeeuwen en kleine mantelmeeuwen massaal eieren. Veel eidereenden-legsels komen uit en gaan met hun jongen naar het water. Een gevaarlijke tocht, continu zijn er meeuwen die proberen een jong te pakken te krijgen. Toch lukt het de moeders ook vaak hun jongen veilig bij het water te krijgen, en er zwemmen flinke groepen moeders met jongen. Samen optrekken is extra bescherming. Ook de scholeksters zijn volop aan het broeden. Op het eiland zijn ooit strekdammen aangelegd van puin, dat in gaas was ‘ingepakt’. Die constructie was niet tegen de elementen bestand, en dat gaas steekt nu op die plekken her en der uit de grond. Een scholekster vond een plek onder gaas voor z’n nest: net als een nestbeschermer in boerenland lagen de eieren onder een gazen afdak.

Bezoekers

In de tuin is het in deze tijd voortdurend opletten op vogels die op trek even een bosje zoeken om uit te rusten en ons zoetwater-vijvertje gebruiken om wat te drinken. Dat levert in deze weken niet veel bijzondere soorten op. Wel is er een tweedejaars mannetje roodmus die een hele ochtend enthousiast zingt, een onmiskenbaar geluid. Onverwacht zijn turkse tortels, niet echt trekvogels maar kennelijk wel zwervers die ook hier de kansen verkennen. Ze zijn al snel weer weg.

Tellen en onderzoek

Belangrijk in het werk van de vogelwachters zijn de vogeltellingen. Rottumerplaat is belangrijk voor vogels, maar ook hier moeten de aantallen vastgelegd zodat we de ontwikkelingen kunnen volgen. Van alle soorten broedende vogels worden de aantallen paren zo goed mogelijk vastgelegd, en geregeld wordt met hoogwater geteld hoeveel vogels er naar het eiland komen om te overtijen. In mei is dat een prachtig schouwspel: de arctische steltlopers zijn op hun mooist. Zilverplevieren met hun gitzwarte buiken zitten naast en tussen prachtig op kleur geraakte rosse grutto’s. Vele duizenden vogels zitten er op het eiland in deze weken. Naast de tellingen doen we ook mee aan enkele onderzoeksprogramma’s die in het Waddengebied worden uitgevoerd. Aan ons in deze weken de taak om een serie nesten van meeuwen in enclosures te zetten: een ruim gazen hek, zodat de jongen bij het nest blijven en wij het broedsucces kunnen volgen. Een flinke hoeveelheid materiaal moet wordt verplaatst. Tegen het eind van mei komen ook de eerste jongen al uit, en begint het bijhouden van de aantallen en de groei. Om de jongen te kunnen blijven herkennen worden ze uiteraard geringd. De grote golf van het uitkomen van de eieren van de meeuwen zal in de weken na ons vallen, werk aan de winkel voor Bart en Doortje.

Oeverzwaluwen

Een verrassing is de vondst van nesten van oeverzwaluwen in steile delen van de stuifdijk. Het was ons al opgevallen dat we steeds oeverzwaluwen zagen langs de stuifdijk, Op twee plekken vinden we in totaal zo’n 10 diepe en mogelijk bewoonde gangen, en we zien dat sommige daadwerkelijk gebruikt worden. Erg leuk, een nieuwe broedvogelsoort voor Rottumerplaat er bij. Grappig is dat ook vanaf Vlieland de melding komt dat daar voor het eerst een oeverzwaluw broedt, en op Ameland zijn het er aanzienlijk meer dan in eerdere jaren. Nu maar hopen dat de stuifdijk op de nestplekken niet verder afkalft.

Bedreiging

Aan het eind van onze periode kondigen zich met wind en springtij hoge vloeden aan. De eerste maken we nog mee. Sommige nesten van dwergsterns liggen angstig laag, en het water blijkt, te zien aan het natte zand, achteraf tot op enkele centimeters geweest te zijn. Als we begin juni weggaan hopen we maar dat het echte springtij niet door de wind opgezweept gaat worden…”

Sjoerd Dirksen en Hella Smit