Onderzoekers van Rijkswaterstaat, Radboud Universiteit, the Fieldwork Company, Arcadis en Staatsbosbeheer hebben afgelopen donderdag een nieuw veld Groot zeegras (Zostera marina) onderzocht ten zuiden van Rottumerplaat en Rottumeroog. Dit naar aanleiding van een eerdere vondst door onze vogelwachters. In korte tijd is rondom de zogenaamde Boschplaat ca. 21 hectare Groot zeegras gegroeid. Na bemonstering blijkt het te gaan om zo’n 5.000 planten die hier spontaan zijn teruggekeerd. Uit nader genetisch onderzoek moet duidelijk worden wat de herkomst van deze planten is.

Onze vogelwachters Bart Ebbinge en Doortje Dallmeijer van deze zomer op Rottumerplaat, troffen eind juli pal ten zuiden van het geultje onder het eiland een klein veldje Klein zeegras (Zostera noltii) aan, dat zich ten opzichte van 2013 behoorlijk had ontwikkeld. Zo’n kilometer verder zuidwaarts, in de luwte van mosselbanken, vonden ze meer dan 100 verspreid groeiende planten Groot zeegras. Reden voor de beheerders Staatsbosbeheer en Rijkswaterstaat om de handen ineen te slaan en een ‘bemonsteringsexpeditie’ op touw te zetten met de MS Harder van de Waddenunit.

Gras in zee?
Groot zeegras heeft veel bredere en langere bladen dan Klein zeegras. Beide soorten zeegras zijn erg belangrijk voor het voortbestaan van veel vissen en vogels in de Waddenzee. Op meer plekken in de Waddenzee groeit, weliswaar in lage dichtheid, weer Groot zeegras; mede dankzij aanplantacties. Het permanent gesloten gebied rondom de Rottums (artikel 20 van de NB-wet) kan de juiste bescherming hebben gegeven voor de zelfstandige hervestiging van deze zoutwaterplant.

Onderzoeker Tjisse van der Heide van de Radboud Universiteit: “De terugkeer van het Groot zeegras is goed nieuws voor vissen en scheldieren die tussen het zeegras beschutting zoeken. En natuurlijk ook voor de rotganzen en smienten die in het najaar hier hun maag vol eten. Samen met de hoge biodiversiteit die we bij de Rottums aantreffen in het bodemleven, is het zeegrasherstel een indicatie dat het instellen van rustgebieden in de Waddenzee op de lange termijn inderdaad kan leiden tot herstel van het voedselweb.”

Bart Ebbinge over zijn ontdekking:

“Op vrijdag 31 juli was het eindelijk weer mooi rustig weer, en grepen wij de kans aan om het wad ten Zuiden van Rottumerplaat eens goed te gaan verkennen en de steeds hoger komende Boschplaat te bezoeken. Op deze zandplaat, die alleen bij verhoogde hoogwaterstanden nog onder loopt, ontwikkelt zich een vegetatie van slijkgras (Spartina townsendii). Op weg er naartoe liepen we langs de mosselbanken, waar zich ook banken met lege kokkelschelpen bevinden en het wad zo slikkig is dat het lopen vrij zwaar gaat. Ideale omstandigheden voor zeegras, en dat stond daar dan ook. Pal ten zuiden van het geultje onder het eiland bij de puindammen hadden we al een klein veldje Klein zeegras (Zostera noltii) gevonden, dat zich ten opzichte van 2013 behoorlijk had ontwikkeld, maar zo’n kilometer verder zuidwaarts bij de mosselbanken, vonden we op regelmatige afstanden van elkaar planten Groot zeegras (Zostera marina). Over een afstand van een kilometer verder in zuid-zuidwestelijke richting troffen we zo’n 100-150 planten Groot zeegras. Waren we nog verder oostwaarts het slikkige wad opgelopen, dan hadden we ongetwijfeld nog meer planten gevonden. Weer iets verder zuidwaarts, op de Boschplaat zelf, vonden we vooral diverse grote pollen slijkgras. Daar is het wad weer zo zandig dat er geen zeegras meer staat.”