In dit artikel stellen de twee vogelwachters van Rottumerplaat zich voor (met foto’s!), en berichten zij over de monitoring van eidereenden.

“Ik ben Nelly van Brederode, 58 jaar en woon in Noord-Holland aan de kust, direct achter de Hondsbossche Zeewering. Van jongs af aan ben ik geïnteresseerd in de natuur, vooral vogels. Ik heb biologie en medicijnen aan de Universiteit van Groningen gestudeerd en ben in het dagelijks leven werkzaam als arts.

Mijn veldkennis heb ik opgedaan bij de Nederlandse Jeugdbond voor Natuurstudie (NJN). Tijdens de NJN- zomerkampen op Terschelling en Schiermonnikoog raakte ik in de ban van het wad en vooral van steltlopers. Sinds 1972 ben ik als vrijwilliger betrokken bij de (inter)nationale wadvogeltellingen die door Samenwerkende Organisaties Vogelonderzoek Nederland (Sovon) worden gecoördineerd. In de tachtiger jaren nam ik deel aan twee wadvogelexpedities naar Marokko en Mauretanië. Sinds de negentiger jaren doe ik samen met Hans Roersma, mijn partner, aan de Hondsbossche Zeewering kleurringonderzoek aan steenlopers. De steenloper is een steltloper die op de strekdammen langs de dijk in grote aantallen voorkomt. Het werk op Rottumerplaat is voor mij een prachtige kans om een zomer lang aan het wad tussen de steltlopers en broedvogels door te brengen.”

“Ik ben Hans Roersma, 56 jaar en samen met Nelly van Brederode wonend aan de Hondsbossche Zeewering. Deels opgegroeid in dat gebied, raakte ik geboeid door de vogelwereld van de kust en de brakke polders binnendijks. Tot in de jaren 70 broedden daar nog watersnippen! Als lid van de NJN ging ik graag naar de Wadden en duingebieden zoals de Duinen van Voorne en Meijendel. Daarna deed ik een HBO-opleiding in ecologie en ging werken in het geologisch onderzoek naar nieuwe olievelden. Ik had veel baat bij mijn kennis van flora en fauna bij het herkennen van aardlagen die het voorkomen van olie kunnen voorspellen. Nelly en ik maken veel reizen naar nauwelijks bewoonde of onbewoonde eilanden. Na een bezoek aan Engelsmanplaat besloten we te solliciteren voor de baan van vogelwachter op Rottumeroog.

Daar hebben we twee jaar gewerkt en nu zijn we voor het achtste jaar op Rottumerplaat. Natuurlijk geldt voor mij ook dat ik het geweldig vind op een onbewoond eiland tussen de wolken vogels te wonen en te werken. Ook het samengaan van werk en hobby, woonplaats en werkplaats, werktijd en vrije tijd trekt me enorm.”

1e blog: Eiders

Op 10 en 20 april hebben we alle eidereenden op Rottumerplaat geteld. Deze eidertellingen worden op deze dagen  in de hele Waddenzee uitgevoerd en hebben als doel het aantal broedparen vast te stellen. Het is nogal lastig om het aantal daadwerkelijk broedende vogels te bepalen. De nesten liggen verscholen en verspreid over het hele eiland. Bovendien vindt bij het zoeken naar nesten verstoring plaats, niet alleen van de Eiders maar ook van alle andere broedende vogels. Daarom worden voor het broedseizoen het aantal mannetjes en vrouwtjes geteld. Het aantal vrouwtjes wordt gebruikt om het aantal broedparen te bepalen.

Eiders zijn schelpdiereters (kokkels en mosselen) en het aantal broedparen geeft een indruk van de toestand op het wad. De vrouwtjes blijven zonder te eten vrijwel de hele broedperiode van 3 weken op het nest. Daarom is de conditie die ze aan het einde van de winter hebben opgebouwd bepalend voor het broedsucces.

De laatste tien jaar broedden ongeveer 800 paar op het eiland maar vorig jaar zakte dat aantal opeens naar 400. Ook dit jaar gaan we niet boven de 500 paar uitkomen. We hebben hier geen verklaring voor maar mogelijk spelen voedselaanbod en strenge winters (ijsbedekking) een rol. De Eiders zijn dit jaar erg vroeg begonnen met broeden.

Op 14 april vonden we al twee nesten met 4 eieren. De voorgaande jaren werden de eerste nesten rond 20 april gevonden. Daar de soort ongeveer 3 weken broedt kunnen we begin mei de eerste pullen verwachten. Vanaf de uitkijktoren van Rottumerplaat tellen we dan het aantal vrouwtjes en hun pullen. Hiermee krijgen we eveneens een indruk van het broedsucces. Vrouwtjes en jongen vormen groepen. Deze groepen verlaten met afgaand tij het eiland via de slenken om in dieper water voedsel en veiligheid te zoeken. De zilver- en kleine mantelmeeuwen liggen op de loer! Rottumerplaat is een belangrijk broedgebied voor eEiders. Eén vijfde van de in Nederland broedende Eiders broedt hier.

Hans Roersma en Nelly van Brederode, vogelwachters Rottumerplaat