Zadelsprinkhaan, foto: Twan Teunissen

In 2024 willen vrijwillige natuurwaarnemers in het Ketelwald 5.000 soorten ontdekken. Het Ketelwald is de naam van het bosgebied tussen het Duitse Kleef en Nijmegen. In Het Nederlandse deel zijn dagelijks talloze waarnemers op pad om de biodiversiteit in beeld te brengen. Het magische getal van 5.000 soorten komt in zicht!

Het werkgebied van Soortenjaar Ketelwald zijn de Nederlandse natuurgebieden op de heuvelrug tussen Reichswald en Nijmegen. Hiervan maken bijvoorbeeld de Jansberg en Mookerheide van Natuurmonumenten, en het Groesbeekse Bos en de Duivelsberg van Staatsbosbeheer onderdeel uit. In dit gebied is een afwisseling te vinden van droge bossen, heidegebieden, steile hellingen met dalen waar bronwater aan de oppervlakte komt en landgoederen.

Sinds 1 januari hebben al 1.811 verschillende waarnemers één of meerdere waarnemingen uit het Ketelwald ingevoerd. En samen hebben ze in totaal zijn 4.698 soorten gezien (stand per 19 augustus 2024). In totaal zijn er nu al meer dan 55.000 waarnemingen gedaan! Petje af voor al deze vrijwilligers.

Onder de soorten die gevonden werden zitten echte bijzonderheden met soms wonderlijke namen. Wat te denken van dwergkroeskopje, zwamneusje, kanariepietje of Duitse dot…

Mulderskop

In ons vorige blog over het Soortenjaar Ketelwald schreven we al over bijzondere soorten op de Duivelsberg. In de dit blog pikken we er een ander gebied uit: Mulderskop, op de grens van Gelderland en Limburg. Mulderskop is een heel afwisselend heideterrein met veel reliëf en wordt omringd door bossen. Vanaf de hoogste heuvel heb je mooi uitzicht op Brabant. Door het gebied loopt een stukje van de voormalige spoorlijn van Nijmegen naar het Duitse Kleef. De heide beheren we met een gescheperde schaapskudde en aanvullend wordt door vrijwilligers van IVN Rijk van Nijmegen opslag van jonge bomen verwijderd.

Op Mulderskop leven zeer zeldzame soorten zoals zadelsprinkhaan, gewone reuzenmier, elzenwespvlinder en gladde slang. Om die te zien moet je geluk hebben. Met iets meer geluk kom je er misschien wel zandhagedis, roodborsttapuit en veel soorten bijen tegen. Dit jaar werden er ook nieuwe soorten ontdekt zoals de gaffelwaterjuffer. Dit is een waterjuffer die de afgelopen jaren vanuit het zuiden in Nederland arriveerde. De gaffelwaterjuffer op Mulderskop zal een zwerver zijn, want er is verrekte weinig water te vinden.

Bloeiende heide

Als je zelf op Mulderskop wilt wandelen is het nu een mooie tijd! De heide staat in volle bloei en dankzij de overvloedige regenval zijn er ook andere bloeiende planten te zien. En dat betekent ook weer dat er veel insecten te zien zijn.

Een paar leuke soorten die je er nu kunt zien:

Struikhei

De algemeenste heidesoort op Mulderskop. Deze paarse plant is natuurlijk niet te missen. Naast de door mensen gehouden honingbijen kun je op de heideplanten ook veel wilde soorten bijen en wespen tegenkomen. Veel van deze soorten gebruiken open zandige plekjes langs de paden en in de heide om hun eitjes in te leggen. Maar ook allerlei soorten kevers en andere insecten komen af op de bloeiende hei.

Klein warkruid

Vroeger was deze zeldzame plant bekend onder de bijzondere naam duivelsnaaigaren. Klein warkuid is een parasiet die hier parasiteert op jonge planten of jonge uitlopers van struikhei. Deze plant steelt dus zijn voedsel uit de struikhei. Dankzij de begrazing verjongt de heide en daar profiteert deze wonderlijke plant van.

Kruipbrem

Op Mulderskop komen drie soorten brem voor: gewone brem, stekelbrem en kruipbrem. Gewone brem is niet te missen, de grote struiken groeien onder andere langs de paden. Stekelbrem en kruipbrem zijn minder opvallend. De kleine struikjes groeien op open kale plekken in de heide. Goed opletten dus.

Sporkehout

Sporkehout groeit hier vooral langs het oude spoor. Het is een algemene struik, maar wel een erg leuke! Sporkehout bloeit namelijk van het voorjaar tot het najaar. Wie nu gaat kijken ziet zowel besjes als bloemetjes in de struiken. En die lange bloei zorgt ervoor dat er hele lange tijd veel insecten op de struik afkomen. Sporkehout is ook een waardplant voor citroenvlinder en boomblauwtje en de bessen worden gegeten door vogels.

Dwergviltkruid

Dwergviltkruid is een vrij zeldzame soort die op Mulderskop volop groeit langs de paden. Het zijn vrij kleine plantjes met grijze looks en hele kleine bleekgele bloemetjes. Het is een plant die houdt van kale plekken.

Zelf op stap?

Ga je wandelen op Mulderskop, voer dan je waarnemingen in op Waarneming.nl. Je kunt daar ook de stand van het Soortenjaar Ketelwald checken. Een mooie wandeling die ook over Mulderskop komt is Geopad Mulderskop – Hooge Hoenderberg. Je wandelt tijdens deze 13 kilometer lange wandeling ook door een deel van het Groesbeekse Bos en je komt langs het onlangs helemaal gerestaureerde Jachtslot Mookerheide van Natuurmonumenten.

Meer informatie?

• Heb je vragen of ben je op zoek naar meer informatie, klik dan hier voor de Gelderse Poort, de Betuwe of het Rijk van Nijmegen.
• Benieuwd naar alle gebieden van Staatsbosbeheer? Bekijk dan ook eens deze kaart.
• Wil je niks missen uit het Rivierengebied Oost? Volg dan onze sociale media kanalen! X, Facebook & Instagram.