Dijkviltbraam (foto: Twan Teunissen - Staatsbosbeheer)

Begin maart starten we met het verwijderen van dijkviltbraam in de Geuzenwaard tussen Tolkamer en Lobith. Deze invasieve exoot is hier op grote schaal aanwezig en overgroeit meer dan vijf hectare grasland. Om inheemse planten een nieuwe kans te geven wordt drie hectare dijkviltbraam verwijderd. De werkzaamheden zullen enkele dagen duren. Het gebied blijft opengesteld voor publiek.

De Geuzenwaard is het gebied waar vroeger het water de Rijnstrangen instroomde. Sinds enkele decennia is het natuurgebied. Het wordt het begraasd door runderen en paarden. Onder invloed van deze begrazing heeft het gebied zich fraai ontwikkeld. Bloemrijke graslanden worden afgewisseld met plassen, ooibos en struwelen van braam en meidoorn.

In de Geuzenwaard groeien veel bijzondere planten. In het water groeien bijvoorbeeld puntkroos, gele plomp en watergentiaan en langs het water heelblaadjes en rode waterereprijs. Maar de meest bijzondere soorten groeien op de drogere plekken. Het zijn een aantal stroomdalplanten die dit gebied bijzonder maken. Dit zijn soorten die typisch zijn voor het stroomgebied van de Rijn zoals veldsalie, beemdkroon, knikkende distel en walstrobremraap.

Deze grote afwisseling trekt ook veel verschillende insecten aan. Zo leven er grote aantallen van de ogentroostdikpoot, een zeldzame wilde bij. Deze bij is gespecialiseerd in rode ogentroost waarvan ze de nectar gebruiken als energiebron. Rode ogentroost doet het goed in begraasde gebieden langs de rivieren zoals in de Geuzenwaard.

Dankzij de extensieve begrazing (waarbij een groot terrein wordt begraasd door een relatief klein aantal dieren) zijn er de hele zomer sowieso volop bloemen die weer voedsel bieden aan allerlei insecten. Naast alle zoemende bijen en vliegen vallen vooral de vlinders op. Koninginnenpages worden hier veel gezien en ze leggen er hun eitjes op wilde peen en wilde pastinaak. Ook het bruine blauwtje is er erg algemeen, dit vlindertje legt zijn eitjes op wilde geraniumsoorten en die groeien er volop in door paarden begraasde graslandjes.

Helaas groeit er in de Geuzenwaard ook volop dijkviltbraam: meer dan vijf hectare. Deze braam verdringt de bijzondere inheemse soorten. Dit noemen we een invasieve exoot. De dijkviltbraam is in Nederland ingevoerd voor de lekkere vruchten en is afkomstig uit de Kaukasus. In Nederland zijn er geen grazers of andere planteneters die de bramenstruiken eten en daardoor krijgt de plant gemakkelijk de overhand.

In de Geuzenwaard werd de dijkviltbraam in 2017 voor het eerst weggehaald. De planten zijn sindsdien flink gegroeid waardoor ingrijpen nu weer nodig is. Eind februari starten we met het verwijderen van drie hectare dijkviltbraam. Dit doen we door de bramenstruiken machinaal te verwijderen. De komende jaren zullen de groeiplaatsen van deze verwijderde dijkviltbramen een aantal keren per jaar gemaaid worden. We hopen dat we de dijkviltbraam daarmee een beetje in toom kunnen houden.

Een andere viltbraam langs de rivier

In de Gelderse Poort groeit nog een soort viltbraam. Dat is de rivierviltbraam. Dit is een zeldzame inheemse soort die niet zo explosief groeit als de dijkviltbraam. Voordat we ergens aan de slag gaan met werkzaamheden  betreffende de dijkviltbraam letten de boswachters goed op dat we de juiste soort weghalen.

Meer weten over bramen in Nederland. Lees dan hier het boekje Nederland Bramenland.

Meer informatie?

• Heb je vragen of ben je op zoek naar meer informatie, klik dan hier voor de Gelderse Poort, de Betuwe of het Rijk van Nijmegen.
• Benieuwd naar alle gebieden van Staatsbosbeheer? Bekijk dan ook eens deze kaart.
• Wil je niks missen uit het Rivierengebied Oost? Volg dan onze sociale media kanalen! X , Facebook & Instagram