www.boswachtersblog.nl/ Rivierengebied

Week van de Boswachter; Jeuk!

25 juni 2021 Boswachter Daan Meeuwissen in Rivierengebied

Wilgenstippelmot, foto Twan Teunissen Staatsbosbeheer

In deze blog lees je het laatste nieuws uit het Rivierengebied Oost. Blijf op de hoogte van de meest recente ontwikkelingen. Deze week gaan we dieper in op rupsen en nodig ik je uit in de Bastei!

Eikenprocessierups

Natuur is niet altijd leuk!

Er zijn van die beestjes die zien de meeste mensen liever gaan dan komen. De eikenprocessierups is daar voor één van. Deze behaarde rups van de eikenprocessievlinder heeft niet echt een goede naam. De (brand)haren van het diertje kunnen irritaties veroorzaken van de huid en aan het slijmvlies van neus, keel en luchtwegen. De haren heeft de rups niet voor niks. Deze worden gebruikt als verdedigingsmechanisme tegen roofdieren. Niet alleen mensen, maar ook huisdieren en vee kunnen last hebben van de uitwerking van de brandharen. Ook dit is natuur en dat vindt niet altijd iedereen leuk…

Eikenprocessierups, foto Twan Teunissen Staatsbosbeheer

Natuurlijke vijand

Ondanks de vervelende brandharen staan de eikenprocessierupsen op het menu van enkele rovers. Vogels als koolmees, mus en kauw vinden ze lekker. Soms worden er nestkastjes opgehangen op- of vlakbij eikenbomen in de hoop dat er een vogel in gaat broeden die zich tegoed doet aan de rupsen.

Koolmees, foto Twan Teunissen Staatsbosbeheer

Naast vogels zijn er ook insecten die het voorzien hebben op eikenprocessierupsen. Een sluipwesp gebruikt de rups als ‘kraamkamer’. Nadat de eitjes uitkomen eten de larven van de wesp de rups van binnenuit op. Ook de poppenrover doet zich graag tegoed aan de larven van de processievlinders. Deze loopkever heeft geen last van de brandharen. Met zijn sterke kaken knipt de kever de prooi open. Het voedsel wordt als het waren tot een ‘papje’ vermalen.

Originele naam?

Soms hebben dieren namen die heel makkelijk verklaarbaar zijn. Zo ook de eikenprocessierups. De processievlinder zet haar eitjes af op de eik. Dit is de waardplant van deze nachtvlinder. De boom heeft het dan trouwens niet altijd makkelijk. Op termijn kunnen er kale plekken ontstaan en kan de eik minder of kleinere eikels aanmaken. De meeste eiken kunnen hier goed tegen, maar heel soms kan een boom verzwakt raken en afsterven.

Wanneer de rupsen op zoek gaan naar eten vormen ze een lange rij. Dit wekt de indruk dat de rupsen in ‘processie’ lopen. Ze hebben een voorkeur voor jonge blaadjes en de knoppen van de boom.

Eikenprocessierupsen, foto Jonathan-Leeuwis Staatsbosbeheer

Niks doen is soms genoeg

Ook dit jaar zijn wij actief met waarschuwen op plekken waar eikenprocessierupsen voorkomen. De rupsen worden niet bestreden in natuurgebieden. Alleen als het echt niet anders kan worden er maatregelen getroffen. Denk hierbij aan het Natuurkampeerterrein in Groesbeek waar men langdurig verblijft. Voorkom klachten, laat rupsen met rust en vermijd contact met nesten en spinsels. Zorg voor een dekking van de hals, armen en benen, en ga niet op de grond zitten op plekken waar rupsen zitten.

Bij de ingangen van de volgende gebieden kan je een poster aantreffen;

Posters Landgoed Loenen

Wilgenstippelmot

Vaak verward met de eikenprocessierups, maar toch een heel ander diertje; de wilgenstippelmot. De rupsen van de wilgenstippelmot verschansen zich net als eikenprocessierupsen in bomen. In tegenstelling tot de eikenprocessierups pakt de wilgenstippelmot een boom soms volledig in met spinsels. Met een beetje fantasie lijkt het net of de boom gehuld wordt in een dun laagje zijde. Het komt misschien als een verrassing, maar de rupsen van de wilgenstippelmot vind je op de wilg. Ze zijn kleiner dan eikenprocessierupsen en hebben geen brandharen. Verschillende soorten stippelmotten zijn trouwens op het oog erg moeilijk van elkaar te onderscheiden. De boom of plant waarop ze voorkomen verklapt vaak om welke variant het gaat. Zo heb je naast de wilgenstippelmot ook de meidoorn-, appel- en kardinaalsstippelmot. In juni en juli kan onder andere je de rupsen tegenkomen. In de Millingerwaard zorgt dit voor sprookjesachtige plaatjes!

Zelf de Millingerwaard bezoeken? Klik hier voor de hoofdingang bij de parkeerplaats Lange Poal

Wilgenstippelmot, foto Twan Teunissen Staatsbosbeheer

Tip van de Boswachter: De Bastei is weer open!

Na bijna een half jaar heeft de Bastei haar deuren weer geopend voor publiek. Dit bijzondere museum vertelt het verhaal van de rivieren. Begeef je middenin de rijke geschiedenis van Nijmegen en ervaar hoe de rivier de stad en natuur verbindt.
In het entreegebouw heeft Staatsbosbeheer een informatiecentrum met winkel. Kom langs en laat je informeren door onze bevlogen vrijwilligers. Zij kunnen je alles vertellen over de Gelderse Poort en het Rijk van Nijmegen.

Zin in een bezoekje aan de Bastei? Klik dan hier voor meer informatie!

Foto Loïs Koelewijn
reageren

geef een reactie

  • Michael Rodgers
    25 juni 2021 om 17:25

    Goedemiddag,

    Wordt er weleens een activiteit georganiseerd in de buurt van Nijmegen voor (jong)volwassenen?
    Ik zou graag eens met iemand met een beetje kennis de natuur in gaan om er meer over te leren, maar bijna activiteiten die ik kan vinden zijn al snel een uur rijden. Terwijl er zo veel natuur in de buurt van Nijmegen is.
    Ook van andere natuurorganisaties kan ik weinig activiteit hier in de omgeving vinden.
    Zoek ik misschien op de verkeerde plekken en mis ik nu van alles?

    Groeten,
    Michael Rodgers

    • Paul Leenders
      25 juni 2021 om 22:01

      Hallo Michael,

      Organisaties als IVN Nijmegen en Landschapsbeheer Groesbeek (LBG) organiseren regelmatig excursies in de natuur rond Nijmegen. Door corona heeft dit een tijdje stil gelegen, maar vanaf augustus gaan we voorzichtig weer opstarten.
      1 augustus organiseert IVN Nijmegen Struinen in de uiterwaarden bij Weurt, voor meer informatie zie hun website. LBG heeft op 5 september een wandeling in het Nederrijk vanaf het Balkon van Groesbeek aan de Derdebaan. Start om 14.00 uur, opgave verplicht. Kan bij mij.

i

Mis geen enkel bericht van dit boswachtersblog