Duivelsberg, Foto Twan Teunissen Staatsbosbeheer

In deze blog lees je het laatste nieuws uit het Rivierengebied Oost. Blijf op de hoogte van de meest recente ontwikkelingen. Deze week meer informatie over het maaien op de Duivelsberg en in de Bruuk.

Week 24 zal worden gestart met maaiwerkzaamheden op de Duivelsberg en in de Bruuk. Maaien doen wij niet zomaar. Het is nodig om de bijzondere vegetatie te  behouden. We maaien niet overal en ook wordt niet alles in één keer gemaaid. Het lijkt soms een grote ingreep, maar het resultaat mag er wezen!

Wel of niet maaien?

De afweging om wel of niet te gaan maaien is niet zo 1 2 3 gemaakt. Het moment en de werkwijze zijn bepalend voor je eindresultaat. Maai je te vroeg, dan hebben veel planten nog geen zaad kunnen afzetten. Daarnaast kan dit schade aanrichten aan nesten van grondbroeders. Maai je alles in één keer op het verkeerde moment, dan bestaat de kans dat je insecten nectarbronnen ontneemt en beschutting voor amfibieën, reptielen en kleine zoogdieren. Laat je het maaisel liggen, dan verrijk je de bodem met voedingsstoffen. Voer je het af, dan ben je aan het verschralen.

Voorafgaand aan het maaien loopt de boswachter ecologie de percelen voor. Soms krijgt hij daarbij ondersteuning van specialisten. Zij bepalen dan samen de juiste strategie. Vlak voordat er gemaaid wordt loopt een boswachter het terrein nogmaals voor op zoek naar jonge reeën of konijnen. Pas als alles klopt wordt er gemaaid.

Maaien in de Bruuk

De Bruuk is een heel bijzonder gebied. Er komen vegetatietypes voor die in Nederland schaars of verdwenen zijn. Het gebied is beroemd om zijn vochtige blauwgraslanden. Op een relatief klein oppervlak vind je een rijkdom van orchideeën, kleine valeriaan, heide- en moeraskartelblad, spaanse ruiter, vlo- en sterzegge en klokjesgentiaan om zo maar een paar soorten te noemen. Maaien is nodig om deze planten te behouden. Door het maaisel af te voeren helpt dit de bodem te verschralen. Zo worden de voedingsstoffen uit het systeem gehaald. Hier profiteren eerder genoemde soorten van. Daarnaast voorkom je door te maaien dat alles verandert in bos. De maaimachine maait de kleine boompjes af. Doe je dit niet, dan staan er binnen no-time overal bomen en veranderen de graslanden langzaam in een dicht bos.

De extra maaironde die in week 24 plaats gaat vinden is in opdracht van de Provincie om de schadelijke effecten van een teveel aan stikstofdepositie tegen te gaan. Dit teveel aan stikstof zorgt onder andere voor sterke grasgroei waar bijzondere planten die typisch voor de Bruuk zijn erg veel last van hebben. Door extra te maaien en de waterhuishouding te verbeteren zal de Bruuk er uiteindelijk op vooruit gaan. In totaal zal 11 van de ongeveer 69 hectare grasland worden gemaaid. Op onderstaande kaart zijn de percelen die gemaaid worden voorzien van een blauwe markering.

Voor het maaien in de Bruuk wordt gebruik gemaakt van een zogenaamde Wetlandtrack. Deze machine heeft rupsbanden van wel 1,35 meter breed die voorkomen dat de kwetsbare bodem onnodig beschadigt. De rupsbanden verdelen het gewicht waardoor de druk per vierkante centimeter maar een fractie is van een traditionele maaicombinatie. Ook de wijze waarop gemaaid wordt is anders dan anders. Traditioneel wordt veelal gemaaid met maaiers voorzien van ronddraaiende messen. De Wetlandtrack maait met een verfijnde maaier, die als een tondeuse het grasland maait.

Circulair terreinbeheer

Bij circulair terreinbeheer wordt biomassa dat vrijkomt (in dit geval maaisel) behandeld als waardevolle grondstof. Het maaisel van de Bruuk wordt door middel van fermentatie omgezet in een bodemverbeteraar. Dit proces wordt ook wel Bokashi- compostering genoemd. Bokashi betekent in het Japans ‘gefermenteerd organisch materiaal’. Het maaisel wordt lokaal verwerkt. Bokashi bewaart energie en koolstof in tegenstelling tot gewone compost. Dit zorgt voor een goed doorvoede bodem en snellere beschikbaarheid van opneembare stoffen. Op deze wijze krijgt het maaisel een duurzame herbestemming.

Initiatiefnemer van dit project is de Ploegdriever. De Ploegdriever is een agrarische natuurvereniging die landschapsbeheer stimuleert en uitvoert.

Zelf de Bruuk bezoeken? Klik dan hier.

Maaien op de Duivelsberg

De Duivelsberg kent een rijke geschiedenis. Het bos is door de jaren heen op allerlei manieren ‘gebruikt’. Zo hebben de Romeinen er leem gewonnen voor dakpannen, is er in de middeleeuwen op een strategische plek een motte gebouwd en in de Tweede Wereldoorlog is op deze plek hevig gevochten. Tegenwoordig kenmerkt het gebied zich door een rijk bos met een prachtig beekdal. In het bos liggen nog enkele weides en akkers. Deze kruide en faunarijke graslanden liggen verscholen tussen de bomen. Een ware oase voor vogels en insecten.

Tijdens een wandeling zie je wellicht rood / witte jalons staan aan de randen van de graslanden. Deze rood / witte palen markeren de stroken vegetatie die de maaimachine overslaat. Insecten  profiteren van de bloemen en planten die blijven staan. Een volgende maaironde worden deze stroken wel gemaaid en blijft een ander deel staan. Na het maaien wordt het gras opgeschud met behulp van een ‘hooischudder’. Door het gras te schudden kan het beter drogen waarna het op rillen wordt gelegd om te worden geperst in balen.

Ook zin in een bezoekje aan de Duivelsberg? Klik dan hier.

Tip van de boswachter

Veel van onze terreinen zijn ook goed bereikbaar met de fiets! Recent zijn er bij een aantal hoofdingangen bij de Bruuk, de Loenensche buitenpolder, het Groesbeekse bos en de Duivelsberg  fietsenstallingen geplaatst. Rust lekker uit op de picknickbank bij de parkeerplaats aan de Mooksebaan of fiets naar de Bruuk en maak een mooie wandeling. Zet wel altijd je fiets goed op slot en neem waardevolle spullen mee! Je weet maar nooit…

Klik hier voor de Loenensche buitenpolder, of hier voor de parkeerplaats met fietsvoorziening aan de Mooksebaan.

Meer informatie?

Heb je vragen of ben je op zoek naar meer informatie, klik dan hier voor de Gelderse Poort of hier voor het Rijk van Nijmegen.