De boompjes worden geplant

Vandaag zijn we begonnen met het planten van nieuw bos in natuurgebied de Rampert. En dat is goed nieuws! Uitbreiding van bos draagt bij aan de strijd tegen klimaatverandering. Bomen slaan koolstof op in hun hout kunnen en daardoor het aandeel CO₂ in de lucht verlagen. Dit bos, bij Kerkwijk in Zaltbommel is dan ook onderdeel van onze ambitie om als Staatsbosbeheer tot 2030 landelijk 5000 hectare nieuw bos te creëren.

Een boeket aan bomen en struiken

Van veraf zie ik de bedrijvigheid al op het terrein waar het nieuwe bos zal komen. Een rupskraantje rijdt rond met een boor en maakt de plantgaten waarin straks de bomen komen te staan. Iets verderop worden die bomen net uitgeladen. Als ik dichterbij kom, zie ik dat er allerlei soorten zijn: vooral zomereik en haagbeuk, aangevuld met zachte berk, winterlinde, zwarte els en populier. Ook komen er wat struikvormers en vruchtdragende soorten tevoorschijn als gewone hazelaar, meidoorn en zoete kers. Een mooie mix! Een gemengd bos kan tegen een stootje. Verliest het een soort door ziekte, dan blijven de andere altijd nog over.

Wat, maar één soort?!

Vroeger was dat wel anders. Toen werden in Nederland veel monoculturen geplant. Dat zijn bossen die slechts uit één soort bestaan en waarin de bomen meestal dezelfde leeftijd hebben. Treft zo’n bos een ramp of ziekte, dan kan dat in één keer het hele bos wegvagen! En daar merken we nu de gevolgen van… De essentaksterfte (veroorzaakt door een Aziatisch zwammetje: het vals essenvlieskelkje), zal bijvoorbeeld waarschijnlijk meer dan 90% van alle essen in Nederland vernietigen. En de letterzetter is een klein en onschuldig lijkend schorskevertje, maar die velt hele bossen sparrenbomen!

Biodiversiteit vaart wel bij gevarieerd, nieuw bos

Hoe meer boom- en struiksoorten, hoe beter dus. Die variatie geeft ook nog eens meer ruimte aan verschillende planten en dieren. Alleen een eikenboom is al een wereld op zich. Die biedt bijvoorbeeld leefruimte aan zo’n vierhonderd soorten insecten, die op hun beurt weer allerlei vogels en andere dieren aantrekken. Een meidoorn biedt met zijn bessen ook voedsel aan allerlei vogels. En er wonen zelfs larven van insecten in die bessen! Onder een erg dichte meidoorn ontstaat bovendien vaak hoog gras. Dat is een ideale schuilplaats voor dieren zoals muizen. En dat maakt het weer favoriet jachtgebied bij kleine rovers als de wezel! Zo heeft elke boom of struik iets anders te bieden.

Meer leefruimte voor bosbewoners

In de Rampert leven veel algemene diersoorten zoals ree, grote bonte specht, buizerd en egel, maar ook de minder algemene boommarter en de Europees beschermde heikikker. Voor die laatste betekent het nieuwe bos een versterking van zijn winterbiotoop. Alle dieren profiteren verder van een groter,, aaneengesloten stuk bos. Het nieuwe deel verbindt namelijk bestaande stukken vochtig bos. Zo vinden ze er meer bescherming, meer dekking en meer voedsel. Het duurt wel zo’n vijf-zes jaar voor de nieuwe aanplant er ook echt als bos eruit ziet. Tja, bos heeft nu eenmaal tijd nodig…

CO2-uitstoot

Volgens het Nederlandse klimaatakkoord moet de hoeveelheid CO₂ in 2030 met minstens 49% teruggedrongen zijn. Als een van de maatregelen hiervoor hebben het rijk en de provincies samen de ambitie het bosoppervlak in Nederland met 10% te laten toenemen. Dat is zo’n 37.000 hectare, waarvan Staatsbosbeheer er dus 5.000 wil planten. Naast vermindering van CO₂ is bos ook nog goed voor recreatie en het levert hout als hernieuwbare grondstof. En het mooie is: als je een boom verwerkt tot een houten product, dan blijft de koolstof in het hout opgeslagen. Terwijl op de vrijgekomen plek in het bos weer een nieuwe boom groeit, die óók weer koolstof opneemt. Dubbele winst! Maar alleen hiermee gaan we de strijd tegen de opwarming van de aarde natuurlijk niet winnen. Die CO₂ uitstoot moet echt naar beneden, anders is bomen planten net zoiets als dweilen met de kraan open…