Riviernatuur laten we zoveel mogelijk z’n eigen gang gaan. Maar toch is ook hier beheer aan begroeiing nodig. Om de natuur te ontwikkelen, maar óók voor het vergroten van de veiligheid tijdens hoogwater. Kom maar eens kijken en ontdek een mooie oase in die riviernatuur!

Met Rijkswaterstaat, die verantwoordelijk is voor hoogwaterveiligheid, heeft Staatsbosbeheer afspraken gemaakt over het beheer van de vegetatie in de uiterwaarden. De laatste jaren zijn langs de rivieren bomen en struiken verwijderd, om de doorstroming van het water te vergemakkelijken. Maar als we niks doen, groeien al die bomen en struiken snel weer terug. Door een onlangs gemaakte afspraak tussen Staatsbosbeheer en Rijkswaterstaat, liggen de ontwikkeling van natuur én het beheer van een veilig watersysteem nu in één hand. Namelijk bij Staatsbosbeheer (in de terreinen die bij ons in eigendom zijn natuurlijk). Rijkswaterstaat maakt zulke afspraken ook met andere natuurbeheerders langs de rivieren.

Bank in de Sahara
Bij het vastleggen van de afspraken, bood Rijkswaterstaat twee banken aan om in ons natuurgebied te plaatsen. Die hebben we natuurlijk een mooie plek gegeven zodat iedereen van de riviernatuur kan genieten. Eén bank staat in Utrecht, bij de Rijn in de Amerongse Bovenpolder. En de andere bank staat in Gelderland, op het smalle stukje land waar de Maas en Waal vlak bijelkaar komen: De Buitenpolder van Heerewaarden. In de omgeving wordt dit gebied ook wel de Sahara genoemd. Het is mij nog niet gelukt om de herkomst van deze naam goed te verklaren, dus wie het weet, mag het zeggen! (Dat kan onder deze blog of via twitter: @bosw8erDianne.)

Bijzonder verschijnsel
De Buitenpolder Heerewaarden ligt vlakbij de Sluis Sint Andries. Deze sluis maakt een vaarverbinding tussen Maas en Waal mogelijk. Het waterpeil van deze twee rivieren is niet hetzelfde, vandaar dat schepen door een sluis moeten varen en daar moeten wachten tot het juiste peil bereikt is. De nieuwe bank kijkt uit over een soort ‘vallei’: een laag gebied. Dit ligt zo laag omdat hier na het kritieke hoogwater van 1995 klei is afgegraven om dijken te verbeteren. In deze vallei is een mooi verschijnsel te zien. Er stroomt een heel klein ‘beekje’ uit één van de plassen. Het water in dit kleine stroompje bestaat deels uit kwelwater, afkomstig uit de diepe bodem. Het water uit de hoger gelegen Waal oefent een druk uit op het grondwater en zo gaat het ondergrondse kwelwater stromen richting de lager gelegen Maas. Als het hoogwater is in de Waal, kun je dat hier zien: Er is dan zoveel druk op het ondergrondse (kwel)water, dat de vallei blank komt te staan. Terwijl de Waal zelf niet zichtbaar is vanaf deze plek en bovendien achter een dijk ligt, zonder direct contact met de plassen in het gebied. Plantenkenners kunnen in dit gebiedje ook planten ontdekken die afhankelijk zijn van kwelwater, zoals Duizendguldenkruid.

Maar wie deze achtergrondinformatie niet heeft, zal zeker ook genieten van het uitzicht. Komt u, net als ik, ook lekker op het bankje zitten om te genieten van de lentezon in deze mooie oase?