Heel even aarzelt hij, kijkt nog een keer goed en bevestigt dat het een bruine kiekendief is die in de regen boven een plas vliegt. Samen met boswachter Thijmen van Heerde heb ik dan al een paar uur genoten van bijzondere plekken in de prachtige natuur van de Ooijpolder en de Millingerwaard.

Enkele weken eerder kreeg ik een uitnodiging van Staatbosbeheer om in de zomer een dag stage te komen lopen. Als Gelders statenlid ontvang ik vaker uitnodigingen voor een werkbezoek. Helaas kan ik niet overal heen, maar ditmaal wil ik er zeker gebruik maken. Het biedt me een goede gelegenheid om met mensen uit de organisatie in gesprek te gaan en volop van de natuur te genieten. Zo wordt werken heel aangenaam.

Op het terrein van Staatsbosbeheer, in de Ooijpolder, ontvangen de boswachters mij hartelijk. Het blijkt dat ik een hele dag met een boswachter op stap mag en in hun terreinwagen wordt rondgereden. Wat een luxe! Het dagprogramma verandert al voordat we het pand verlaten. We zitten namelijk binnen de kortste keren in een geanimeerd en goed gesprek dat aan allerlei onderwerpen raakt.

Een week voor de stage zendt omroep Max de tv-serie Baardmannetjes uit die in hetzelfde gebied is opgenomen. Dit keer kijk ik met extra belangstelling, ter voorbereiding op het werkbezoek. Als altijd leer ik van alles en lach om Nico de Haan en Hans Dorrestijn. Wie een zwaan op een plas water als ‘kitsch’ beschrijft en wel in het ‘zachte halsje’ van een vogel wil bijten, die heeft mijn aandacht gauw te pakken. Even is er een andere, jonge man in beeld, die een kano klaarlegt om het gebied in te trekken.

Die man, dat is, zo ontdek ik vandaag, ‘mijn’ boswachter Thijmen. Een jonge, zeer enthousiaste en hartelijke vent met een grote kennis, niet alleen van de natuur en de ontwikkeling van het gebied, maar ook van auto’s. Auto’s? Ja, op onze tocht spot hij probleemloos en op behoorlijke afstand een witte Aston Martin.

Onze gesprekken gaan over de rol van de handhavers in het grote gebied en de problemen die zij tegenkomen, over het enorme grondverzet dat plaatsvindt om een hoogwatergeul te maken, de kansen die mede hierdoor in het gebied ontstaan, de (kano)excursies die Staatsbosbeheer organiseert, de verwachtingen van mensen als het over de natuur gaat, de veranderingen die Staatsbosbeheer doormaakt. En tussendoor spotten we vogels, of een bijzondere plant, praten we over de bevers en het gedrag van jonge hengsten in de kudde Konikpaarden en de reactie van mensen hierop. En ja, ook over het bezoek van Baardmannetjes en de totstandkoming ervan. Na de aflevering kwamen er veel aanvragen van kampeerders.

De Nieuwe Wildernis en de Levende Rivier, de prachtige documentaires van Ruben Smit, komen natuurlijk ter sprake. Ze lijken erg bepalend voor de manier waarop wij de natuur willen zien. Beide documentaires konden op een enorme waardering rekening, maar welk effect heeft dat op onze relatie met de natuur in Nederland? Wat verwachten mensen? Er staat niet steeds een kudde Galloways op je te wachten. Je moet vaak geduld en een beetje geluk hebben om bijzondere dingen te zien. Een excursie met liefhebbers en Staatsbosbeheer wil daar zeker bij helpen.

Zo komen we op veranderende rol van Staatsbosbeheer: hoe betrek je het grote publiek bij de natuur? Staatsbosbeheer moet steeds meer haar eigen broek ophouden. De natuur en het beheer daarvan zijn voor veel mensen vanzelfsprekend. In de praktijk blijkt dat niet altijd even gemakkelijk. Er is een voortdurend spanningsveld tussen natuur en landbouw/veeteelt, tussen verstedelijking en vergroening, bereikbaarheid en ontoegankelijkheid. En dan is er nog het gedrag van recreanten: niet iedereen gedraagt zich naar behoren. En wie is er bereid om voor het behoud en beheer van de natuur de portemonnee te trekken? Want als de natuur om ons heen schijnbaar vanzelfsprekend is, hoe verleid je mensen dan om erin te investeren? Thijmen heeft veel spannende ideeën om ook dat te doen en die gaan de komende tijd vorm krijgen.

Het zal niemand verbazen als bij het drinken van een laatste kop thee blijkt dat onze dag niet om 16.00 uur precies afgelopen is. In de regen nemen we afscheid. Terwijl ik door het gebied naar huis rijd, realiseer ik me een groot groen cadeau te hebben gekregen. Wat een geweldige dag.

Paul Kusters
Lid Provinciale Staten Gelderland (SP)