De Rheezerbelten, gelegen aan de Grote Beltenweg in Hardenberg, is een opvallend verschijnsel dat elf meter boven het landschap uit torent. Een zandwal met een bijzonder verhaal.

Zittend boven op de Rheezerbelten kijk ik om me heen. Er strijkt een gaai voor me neer in het zand en kijkt me aan met zijn guitige oogjes. Met een paar vleugelslagen verdwijnt deze kleurrijke vogel in het eikenstruweel om vervolgens volledig te verdwijnen. De Rheezerbelten is niet alleen voor dieren een fantastische verstopplek, maar ook voor de vele spelende kinderen. De Rheezerbelten is ontstaan in de 2^e helft van de 18^e eeuw. In die tijd kreeg het buurtschap Rheeze last van de woeste gronden om haar heen. Dit werd veroorzaakt door de vele grondstoffen die we als mens uit de omgeving haalden. Grondstoffen zoals hout om te bouwen, veen en turf voor brandstof en heideplaggen om onze stallen te verschonen. De met heideplaggen gemengde mest werd gebruikt om de akkers, die dicht bij de boerderijen lagen, vruchtbaar te maken. Deze hoger gelegen akkers worden essen genoemd. Je vindt bij iedere buurtschap wel een hoge es. Hier werd voornamelijk graan op geteeld.

Levend windscherm

Door het leegroven van de omgeving ontstonden er woeste gronden. In de verste verte was er geen boom te bekennen en wat overbleef was kaal stuivend zand. Hierdoor ontstond er overlast in het buurtschap Rheeze. In de oude Markeboeken werd dan ook verplicht gesteld om een eiken wal te planten en te onderhouden om het stuivende zand tegen te houden. Een soort levend windscherm dus. Want wie heeft er nu geen hekel aan zand in het eten! Door de aanplant van deze wal die de overheersende noordwesten wind tegenhield werd het buurtschap Rheeze beschermd. Langzaam maar zeker verzamelde zich tussen deze eiken het zand. De zandwal groeide gestaag. Nu steekt deze zandwal, ook wel kamduin genoemd, wel elf meter boven het landschap uit! Als je over de kruin van dit duin loopt kijk je in zuidoostelijke richting uit over het dal van de Vecht en aan de noordwestzijde richting boswachterij Hardenberg. Er lopen diverse kruip- en sluipdoor paadjes. Prachtig voor spelende kinderen. De Rheezerbelten is echt speelnatuur in optima forma.

Sporen van heden en verleden

Wel verbaas ik me over de vele sporen van MTB fietsen en motoren. Deze doen dit gebied echt geweld aan. Hierdoor verdwijnt de natuurlijke hoogte die zich in al die jaren langzaam heeft opgebouwd. Ook zorgt het voor onveilige situaties met spelende kinderen. Naast deze verbazing, verwonder ik me bijna bij iedere stap over de grillige vormen van de bomen die er staan. De eiken zijn in al die jaren eens per zes jaar van hun takken ontdaan. We noemen dat eikenhakhout. De takken werden onder andere gebruikt als veevoer, stookhout en rasterpalen. Tussen de eiken zie ik een opvallende groep beuken staan. Ik sta nog even stil bij deze mooie bomen. Deze groep bomen is waarschijnlijk ontstaan door de gaai die zijn wintervoorraad beukennoten niet teruggevonden heeft! De beuken zijn nu innig verstrengeld met elkaar opgegroeid en houden elkaar vast. In de beuk hangt een enorme wasknijper! Goed om een memo papier op te hangen met de tekst; ‘Laat ons spelen, laat ons zijn, met respect voor alle wezens groot en klein’

In en rond de Rheezerbelten leven vele diersoorten. De das, vos, eekhoorn, gaai, spechten, kikkers en padden. Ook planten als dalkruid, salomonszegel, wilde kamperfoelie, knoteiken en jeneverbes. Je kunt er van alles ontdekken door er te spelen. Sluip door het struikgewas, voel de zandkorrels tussen je tenen en ga samen op zoek naar de gaai!