foto: Tom Dekker

De ruïnes van de steenfabriek in Fortmond bij Olst is een walhalla voor vleermuizen. In amper 10 jaar tijd zijn de aantallen meer dan verdubbeld en zijn er maar liefst 7 verschillende soorten waargenomen waaronder de uiterst zeldzame grootoor- en dwergvleermuis.

Stopte de teller in 2010 nog bij 52, recent werden er maar liefst 102 vleermuizen gespot in Fortmond. In Hengforden is de populatie van rond de 100 dieren al jaren stabiel. Tijdens de jaarlijkse telling, worden de vleermuizen die in de winter in de steenbakovens en kelders slapen, geteld en herkend naar soort. Geen kinderachtig klusje want de meeste vleermuizen hangen niet vrij, maar zitten verstopt in spleten en kieren. We hebben delen van de steenoven dichtgemetseld met kleine uitsparingen zodat de vleermuizen hier in alle rust kunnen slapen. Om een goed beeld te krijgen van de populatie wordt alles in de steenbakovens nagezocht en geen scheurtje overgeslagen. Dat is een tijdrovende en geen eenvoudige klus.

Vrijwilligers
Om de vleermuizen te herkennen is ook kennis en ervaring nodig. Diep weggedoken tussen de stenen in een kelder is het niet makkelijk de ene soort van de ander te onderscheiden. Soms moet op basis van één zichtbaar oortje of neusje de soort worden vastgesteld. Jaarlijks worden de vleermuizen deskundig geteld door een groep van 18 enthousiaste vrijwilligers waaronder Tom Dekker, coördinator van de vleermuizenwerkgroep IVN uit Deventer. Vele handen maken licht werk. We zijn blij met de hulp van deze mensen. De kennis die zij leveren is belangrijk voor ons natuurbeheer, dat passen wij er op aan als dat nodig is. Bekijk hier de vlog van Tom waarin hij laat zien hoe het werkt.

Op zoek met de boswachter
Volgende maand kan je zelf speuren naar vleermuizen. Ga samen op pad met de boswachter en vleermuisexpert Tom naar de krochten van de steenfabriek. Vrijdagavond 29 maart gaan we met een zogenaamde ‘bat-detector’ op zoek naar vleermuizen. Een bat-detector zet de ultrasone vleermuisgeluiden om naar voor mensen hoorbaar geluid. Wil je mee? Geef je dan hier op voor deelname.

Met je voeten in de IJssel
Hengforden is volledig het domein van de vleermuizen. Baksteenfabriek Fortmond is gedeeltelijk opengesteld en toegankelijk voor publiek. Hier werden van 1828 tot 1976 stenen gebakken. De restanten van de steenfabriek – ovens en een schoorsteen – zijn nu een Rijksmonument. Vanaf de naastgelegen uitzichttoren heb je mooi uitzicht over de IJssel en de Duursche Waarden. Rond de steenfabriek is een wandeling uitgezet en door het bijna ondoordringbare ooibos (Korea) loopt een 2,5 km lang laarzenpad. Kijk op onze website voor nog meer moois in de IJselvallei.

Jeroen den Hartog, boswachter IJsselvallei, IJsselmonding & Reevediep