Deze uitrijmachine stapelt langs de weg het hout op zodat de houtversnipperaar er goed bij kan komen.

In het terreinbeheer is de winterperiode dé tijd om kap- en snoeiwerk uit te voeren. Het blad is van de bomen, de meeste flora en fauna in winterrust en met een beetje geluk de grond bevroren waardoor gebieden goed begaanbaar zijn om de werkzaamheden uit te voeren.

In verschillende gebieden van Staatsbosbeheer in Hasselt en omstreken zijn begin dit jaar ook kap- en snoei werkzaamheden begonnen. Deze werkzaamheden horen bij het reguliere beheer, en moeten worden uitgevoerd om te voorkomen dat bomen en struiken de overhand krijgen op plekken waar deze niet gewenst zijn. Graslanden in bijvoorbeeld het slagenlandschap van de Olde Maten worden door “overkokende struiken” steeds smaller, en het maaibeheer lastiger. Door de struiken en bomen periodiek terug te zetten, behoudt je het karakteristieke slagenlandschap.
Een ander voorbeeld waar deze kap- en snoeiwerkzaamheden worden uitgevoerd zijn de Oeverlanden van het Zwarte Water en de Vecht. Hier groeien op verschillende plekken de wilde kievietsbloemen, en om deze groeiplekken instant te houden of juist te vergroten, halen we op verschillende plekken de struiken en bomen weg. Op deze manier krijgt de wilde kievietsbloem de ruimte en heeft het geen last van schaduwwerking van bomen en struiken.

Stadsverwarming

Al het vrijgekomen hout tijdens deze werkzaamheden zal worden verwerkt tot houtchips, die vervolgens als biomassa dienen voor de stadsverwarming Purmerend. Deze stadsverwarming voorziet 25.000 klanten van warmte en warm water met het verstoken van biomassa. Alle biomassa wat daar verstookt wordt, komt uit terreinwerkzaamheden in gebieden van Staatsbosbeheer.
Voordat de bomen en struiken uit Hasselt en omstreken als biomassa in de stadsverwarming Purmerend liggen, is er een heel traject verlopen.

Rekening houden met de natuur

Eerst wordt er geïnventariseerd welke bomen en struiken wij willen kappen of snoeien. Onder andere is er gekeken of er geen nestbomen van roofvogels zitten of holen van holenbroeders. Maar ook landschappelijk gezien hebben we rekening gehouden welke bomen en struiken worden afgezet.
Nadat de inventarisatie klaar was, is er begonnen met het zagen. Dit wordt grotendeels met de hand gedaan. Het afgezaagde hout wordt met een midikraan op bulten gepakt in het terrein.

Als het zaagwerk klaar is, komt er een uitrijmachine op rupsbanden, die de bulten takken ophaalt uit het terrein, om ze vervolgens aan de weg op te stapelen. Belangrijk is dat de uitrijcombinatie geen schade aanricht aan de zode van het natuurterrein. De rupsbanden verkleinen het risico van schade doordat het gewicht van de machine en de vracht gelijkmatig word verdeeld. Mocht het zo zijn dat de terreincondities het niet toelaten om het hout uit te rijden, dan worden de werkzaamheden verschoven naar een geschikt moment.

Chips

De stapels hout die aan de weg liggen gaan vervolgens door een houtversnipperaar die er houtchips van maakt. Met een hydraulische arm pakt hij het hout op en drukt deze door de versnipperaar. De houtchips worden opgevangen in een silagewagen met een trekker ervoor. Als de wagen vol zit brengt de trekker de houtchips naar het tijdelijke depot waar de houtchips worden verzameld.
Houtchips die in het depot liggen worden op afroep in vrachtwagens geladen, en naar de stadsverwarming Purmerend gebracht. In totaal zijn er de afgelopen periode 40 vrachtwagens met daarin 90m³, dus 3600m³ houtchips, naar Purmerend gereden. Daar aangekomen, verdwijnen de bomen en struiken, uit Hasselt en omstreken, als biomassa in de Bio-warmtecentrales van stadverwarming Purmerend.

Peter Muileman, leerling boswachter beheer