Staatsbosbeheer werkt met overheden en andere partners, binnen het programma Ruimte voor de Vecht aan het letterlijk meer ruimte geven aan de Vecht. Tot enkele jaren geleden was de Vecht vanaf de Duitse grens tot aan de monding in het Zwarte water grotendeels bedijkt en vastgelegd met stortsteen en stuwen. Op deze manier hebben wij als mens geprobeerd ons te beschermen tegen het water en het water naar onze hand te zetten. Tot de wal het schip keerde en tijdens hoogwater in 1998 Ommen en Hardenberg bijna onder water liepen.

Op dat moment ontstond het besef dat de traditionele manier van waterbeheer niet meer werkte, zeker niet in een tijd dat het klimaat verandert. Langs de Vecht hebben we er gezamenlijk voor gekozen te werken aan waterveiligheid op een manier die ook ruimte geeft voor natuurherstel, natuurbeleving en economische ontwikkeling: de Vecht moet een deel van haar verloren natuurlijkheid terugkrijgen.

Een belangrijk project waar we nu aan werken is Hardenberg-Junne. Onlangs is het schetsvoorstel gepresenteerd: de Vecht gaat over langere trajecten weer meanderen en binnen het winterbed ontstaat ruimte voor herstel van stroomdalgraslanden, dotterbloemhooilanden en plaatselijk zelfs ooibos.

Bij een dergelijke complexe opgave is het goed om niet alles zelf te bedenken, maar te leren van vergelijkbare projecten. Daarom zijn we dinsdag 3 november met collega’s van het waterschap, gemeente en provincie op bezoek geweest in Duitsland, in het dal van de Lippe, zo’n twee uur over de grens, bij Lippstadt.

De Lippe is een rivier van gelijke omvang als de Vecht en ook in Duitsland kampte men meer en meer met wateroverlast en dreigende overstromingen. De afgelopen jaren zijn langs de Lippe al meerdere grote projecten uitgevoerd. De resultaten zijn overweldigend. Vrijwel uitgestorven vissen als kleine modderkruiper en kwabaal zijn terug, het water is helder en er groeien weer waterplanten in de Lippe. Maar de rivier heeft ook haar flexibiliteit terug: bij een hoogwatersituatie in 2010 is er geen moment dreiging van overstroming geweest, terwijl bij een vergelijkbare situatie in 2007 het nog kieke kiele was. En ook mooi om te horen: de bewoners en ondernemers in het gebied zijn blij met de nieuwe Lippe: zij ervaren een groter gevoel van veiligheid, zijn trots op het veranderende landschap en zien het aantal hotelovernachtingen in het gebied toenemen.